Hoe staat het ervoor met de digitale euro?

Exterieur van de Europese Centrale Bank in Frankfurt. Foto: Reuters.

Onlangs debatteerde de Tweede Kamer over de digitale euro, daags nadat demissionair minister Wopke Hoekstra van Financiën (CDA) daarover met zijn Europese collega’s had gesproken in Brussel. Hoe staat het ervoor met de digitale munt? Vier vragen en antwoorden daarover.

1. Wat is de digitale euro?

De Europese Centrale Bank (ECB) geeft de euro uit, maar dan alleen in munten en biljetten. De ECB onderzoekt samen met andere centrale banken, waaronder De Nederlandsche Bank (DNB), of ze daarnaast digitaal euro’s gaat uitgeven. Officieel heet het digitaal centralebankgeld – de vertaling van het Engelse central bank digital currency (CBDC). De gelden op uw bankrekening zijn ook digitale euro’s, maar dat is privaat geld, in feite een claim van u op de commer­ciële bank. Het digitale centralebankgeld wordt uitgegeven door de centrale bank.

2. Hoe denkt de politiek erover?

Van de zes aanwezige politieke partijen (VVD, CDA, Volt, FVD, SP en D66) tijdens het debat in de Tweede Kamer op 11 november voelt alleen FVD niets voor een digitale euro. ‘Er is geen probleem, dus waar is de digitale euro een oplossing voor?’ aldus Pepijn van Houwelingen (FVD).

De andere partijen zien het als een logische, innovatieve stap vooruit. Bovendien zorgt het voor meer keuze in het betalingsverkeer en stimuleert het daarmee de concurrentie met onder meer de commerciële banken. Ook het demissionaire kabinet, met Hoekstra voorop, is positief over de invoering van een digitale euro. ‘Innovatie staat in hoofdletters geschreven,’ aldus Hoekstra. ‘Dit is echt een kans. Het hele financiële landschap is aan het veranderen door cryptomunten. Dit is daar onderdeel van.’ Daarnaast is het goed om op het wereldtoneel aanwezig te zijn met een eigen digitale munt, om niet verdreven te worden door de Chinese digitale munt en later die van de Verenigde Staten, vindt Hoekstra.

3.Is er al duidelijkheid over de vormgeving?

Nee. De Kamer heeft haar zorgen geuit met betrekking tot de privacy, of het consumentenbelang wel vooropstaat, of cash geld blijft bestaan, of het al duidelijk is of er een limiet komt op de rekening en of het via een intermediair zal gaan of dat burgers straks rechtstreeks een rekening kunnen openen bij de centrale bank. Maar Hoekstra moest het antwoord schuldig blijven. Het enige wat hij kon garanderen, was dat cash naast de digitale euro zal blijven bestaan. Alle andere vraagstukken worden momenteel nog onderzocht door de ECB. Die onderzoeksfase is pas 14 juli officieel van start gegaan. En ook de Eurogroep gaat niet zo hard. ‘We zitten nog in het beginfase, we hebben in de Eurogroep alleen nog maar de beleidsdoelstellingen besproken,’ aldus Hoekstra. De Eurogroep zal eens per kwartaal over dit onderwerp samenkomen. In de eerstvolgende vergadering, in het eerste kwartaal van 2022, komt privacy aan bod.

4. Wanneer kunnen we de digitale euro verwachten?

De precieze datum is nog onbekend. De huidige onderzoeksfase over het ontwerp en de distributie loopt tot oktober 2023. Daarna moet er nog een beslissing worden genomen over de eventuele uitgifte van een digitale euro. Als de digitale euro er komt, duurt dat in elk geval nog jaren.