Nederland staat bovenaan als het gaat om de gastarieven voor huishoudens. Dat blijkt uit de HEPI-index, die gastarieven van 33 Europese landen vergelijkt.
In augustus zwakte Rob Jetten (D66) het belang van deze index nog af. Maar eind november begint de minister voor Energie zich toch zorgen te maken: er komt een onderzoek naar de torenhoge Nederlandse tarieven.
Dat is verstandig, hoewel menig huishouden zich zal afvragen waarom de minister een aantal kostbare maanden heeft laten verstrijken.
Alleen nieuwe contracten in de HEPI-index
De nonchalance van de minister is wellicht verklaarbaar doordat de HEPI-index alleen de tarieven voor nieuwe contracten vergelijkt. Tarieven voor klanten die hun bestaande contract verlengen, blijven buiten beschouwing. Die tarieven liggen vaak flink lager. Veel huishoudens betalen daarom een lager tarief dan uit de HEPI-index blijkt. Voor de goede orde: leveranciers bieden uitsluitend nog contracten met variabele prijzen aan, maar ook die tarieven liggen vaak flink lager voor klanten die hun contract verlengen.
Lees ook van Jeroen van Wensen Waarom de gasprijs in Nederland hoger is dan elders in de Europese Unie
Leveranciers die de prijzen voor nieu we klanten torenhoog houden en voor bestaande klanten laag, schakelen de marktwerking uit. Minister Jetten gaat daarom onderzoeken of de tarieven voor nieuwe en bestaande klanten meer kunnen worden gelijkgetrokken. Nu zijn er wel een paar leveranciers die ook voor nieuwe klanten lage tarieven bieden, maar wil je wel overstappen naar die vaak kleinere bedrijven? Vallen ze om, dan gaan alle voorschottermijnen voor niet-verbruikte energie verloren.
Geen inzage in financiën
Helaas heeft een consument weinig inzage in de financiële gezondheid van de energieleverancier. Het valt ook niet aan het tarief af te lezen, zoals bij banken het geval is. Een relatief hoge spaarrente duidt op een financieel zwakke bank. Maar is een hoog gastarief een teken van financiële sterkte of zwakte?
De minister weet het niet, maar zoekt wel naar manieren om klanten financieel beter te beschermen bij een bankroet van hun leverancier.