De euro mag het dan misschien moeilijk hebben, het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer over de munt was geslaagd, schrijft Jeroen van Wensen.
Afgelopen maandag sprak de Tweede Kamer met twaalf deskundigen over de toekomst van de euro. Het resultaat mocht er zijn: een inhoudelijk gesprek van vierenhalf uur over de muntunie waar Nederland volgens geen van de door links en rechts uitgenodigde deskundigen uit moet stappen. Maar dan moet er wel wat aan de euro gebeuren.
Lees ook het omslagverhaal van Hans Hoogervorst terug: ‘Vertrek uit eurozone mag geen taboe zijn’
Meer of juist minder integratie?
Wat kun je als Nederland het beste doen (of laten) om de oplopende staatsschulden van Italië en Frankrijk in te dammen? Hoe revitaliseer je het Stabiliteits- en Groeipact met de begrotingsnormen waaraan landen zich niet veel gelegen laten liggen?
Onder meer door door te gaan met de integratie en een kapitaalmarkt- en bankenunie te voltooien, betoogde voormalig minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA). Maar Clingendael-onderzoeker Adriaan Schout meent juist dat zuidelijke landen zichzelf moeten hervormen onder de tucht van de kapitaalmarkten. Ierland en Portugal hebben dat succesvol gedaan.
Hoogleraar Lex Hoogduin van Rijksuniversiteit Groningen bepleitte dat Nederland ‘als verzekeringspolis’ opt-outs moet bedingen: altijd kunnen uittreden uit de euro, maar wel in de Europese Unie blijven (dat kan nu juridisch vermoedelijk niet). En niet hoeven meedoen aan Europese herstelfondsen.
Uitstappen geen optie
Twaalf deskundigen, twaalf meningen, met als gemene deler dat een vertrek uit de euro niet aan de orde is. Al helemaal niet door de barbaarse Russische agressie in Oekraïne en de dreiging die het land vormt voor de rest van Europa. Nu uit de euro stappen en een gigantische crisis veroorzaken, is op zijn zachtst gezegd onverstandig.
Bovendien zal Nederland nooit zonder Duitsland de euro verlaten, legde hoogleraar Harald Benink van Tilburg University uit. En Duitsland zal volgens hem de euro en het Europese project nooit opgeven.
Tweede Kamer praat verder
Het rondetafelgesprek kwam er naar aanleiding van het veelbesproken essay over de euro van Hans Hoogervorst in EW. Een exit uit de euro is wat voormalig VVD-minister van Financiën betreft de allerlaatste optie. Pas als ook een ander belangrijk land uit de euro vertrekt, bijvoorbeeld. Gevraagd naar wat hij als eerste zou doen als hij nu weer minister van Financiën was, was het antwoord: een noodplan voor exit laten opstellen en harder met de vuist op tafel slaan in de Europese gremia.
Met de informatie uit het rondetafelgesprek, dat onder meer ook uitgebreid inging op de geopolitieke macht van de euro, debatteert de Tweede Kamer binnenkort over de toekomst van de euro. De opties voor het Nederlandse parlement om het schip bij te sturen, zo bleek na het rondetafelgesprek, zijn beperkt.