Minister Van Gennip wil arbeidsmarkt hervormen

Minister Karien van Gennip heeft ambitieuze plannen aangekondigd voor de arbeidsmarkt. Wat wil ze ­bereiken?

De CDA-minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil nu echt wat veranderen op de arbeidsmarkt. Op 3 april stuurde Van Gennip een brief naar de Tweede Kamer, waarin ze maatregelen aankondigt die moeten zorgen voor ‘een arbeidsmarkt die beter in evenwicht is’ en voor meer zekerheid voor werknemers. De eerste voorstellen worden in het voorjaar van 2024 ingediend.

Wat zijn haar voorstellen voor de ­arbeidsmarkt?

Van Gennip heeft 37 maatregelen voor ogen, gericht op zowel werkgevers als werknemers. Zo komt er een einde aan het nulurencontract. Dat moet een ­‘basiscontract’ worden, waarbij werknemers meer zekerheid krijgen. Voor scholieren en studenten blijft het nul­urencontract nog wel bestaan.

Ook wil het kabinet een einde maken aan zogenoemde draaideurconstructies. Volgens de huidige wetgeving mag een werkgever drie keer een tijdelijk contract aanbieden. Het vierde contract moet dan een vast contract zijn. Werkgevers zijn vaak niet happig op het aanbieden van een vast contract, dus ontslaan ze de werknemer, om die na een half jaar – de zogeheten verplichte afkoelperiode – weer aan te nemen. Van Gennip wil deze periode verlengen tot vijf jaar. Dat moet ervoor zorgen dat draaideurconstructies niet meer voorkomen.

De plannen zijn niet nieuw. Waarom lukt het telkens niet om ze door te voeren?

Omdat er vaak weerstand is bij brancheorganisaties. De Vereniging Zelfstandigen Nederland is bezorgd over het voorstel dat iedere zzp’er een arbeidsongeschiktheidsverzekering moet afsluiten. Wel reageerde Ingrid Thijssen van werkgeversorganisatie VNO-NCW ditmaal positief op de plannen. Volgens Thijssen komt er met deze hervormingen een einde aan contracten die zij ­beschrijft als ‘beschikbaar voor alles, maar recht op niets’.

Gaan de hervormingen er deze keer wel komen?

Van Gennip is een zeer ervaren bestuurder. Voorafgaand aan haar politieke loopbaan werkte ze in de top van het bedrijfsleven bij consultancybedrijf McKinsey. Dit is haar eerste baan als minister, maar Van Gennip was al eerder bewindspersoon. In de kabinetten-Balkenende II en III was ze staatssecretaris van Economische Zaken. Tussen 2006 en 2008 was Van Gennip lid van de Tweede Kamer. Die verliet ze in september 2008 om te gaan werken voor ING, waar ze verscheidene directeursfuncties bekleedde.

Van Gennip was in 2004 de eerste bewindspersoon die met zwangerschapsverlof ging. Ze weet dus wel hoe ze de status quo moet doorbreken op een veranderende arbeidsmarkt.