Nadat de spaarrente in 2023 flink steeg, verlagen de eerste banken de rentes alweer. Tijd om je spaargeld te verkassen of in een deposito te zetten?
1. Hoe zit het met sparen in het buitenland?
Dat wordt steeds populairder. Volgens cijfers van De Nederlandsche Bank hebben Nederlanders inmiddels al 10,5 miljard euro in het buitenland gestald. ‘In oktober 2022 begon de rente te stijgen en kwam de consument weer in beweging,’ zegt Guido Rodenburg (42) van vergelijkingswebsite Independer. Als de rente overal nul procent is, dan is het ook zinloos om te bewegen, maar nu nemen de verschillen weer toe. Niet alleen tussen Nederlandse banken, maar vooral ook met buitenlandse banken.
Independers top-10 van hoogste rentes wordt geheel bevolkt door buitenlandse banken. Die bieden meer dan 3 procent. Maar dan gaat je spaargeld wel naar bijvoorbeeld Spanje of Estland. Mensen zijn zeer geïnteresseerd in die buitenlandse rekeningen, zegt Rodenburg. Wie bijvoorbeeld 10.000 euro spaargeld bij Trade Republic zet, krijgt daarover 4 procent rente, terwijl dat bij de meeste grootbanken 1,5 procent is. Dat scheelt bij de huidige rentestanden 250 euro per jaar.
2. Hoe pak ik dat aan, spaargeld naar het buitenland brengen?
Er zijn buitenlandse banken die door de toevloed van Nederlands spaargeld een Nederlandse site hebben geopend. Voorbeelden zijn MeDirect op Malta en de Estse Bigbank.
Maar veel buitenlandse banken werken ook samen met de Duitse online tussenpersoon Raisin. Die heeft een Nederlandse website om de ‘intake’ te doen van spaarders, en een app waarmee je vervolgens al je bankzaken regelt, zoals geld overboeken naar deposito’s, of terugstorten. Je vult je gegevens in op de website, moet even met ze videobellen in het Engels (Nederlands kan desgewenst ook), zodat ze je gezicht en paspoort kunnen checken, en stuurt een foto die bewijst dat je woont waar je zegt te wonen. Na een paar dagen is die check klaar en kun je geld storten en overmaken naar alle aangesloten banken. Raisin zegt op die manier al 50 miljard euro spaargeld in beheer te hebben.
Wanneer je bij een buitenlandse bank spaart, kan het voorkomen dat in het land van die bank een bronbelasting wordt geheven voor rente op spaargeld. Voorbeelden zijn Duitsland en Zwitserland. Daar houden banken een deel van de rente in voor de lokale fiscus. Raisin geeft dat keurig aan in zijn overzicht. In sommige landen is het via formulieren mogelijk om dat deel te laten verlagen, en in Nederland kun je het verrekenen met de box 3-belasting. ‘Maar het is gedoe,’ zegt financieel planner Blom. ‘En er zijn genoeg banken waar je eentiende procentpunt minder rente krijgt, maar dan zonder gedoe. Ik zou zeggen: doe het jezelf niet aan. Kies voor een bank uit een land zonder bronbelasting.’
3. Is sparen in het buitenland wel veilig? Hoe zit het met het depositogarantiestelsel?
Alle landen in de Europese Unie hebben een depositogarantiestelsel dat spaargeld tot 100.000 euro per bank ‘garandeert’. Theoretisch gezien is je geld dus overal even veilig, mits je onder die 100.000 euro blijft. Maar in de praktijk zijn er wel verschillen, want elk land heeft zijn eigen garantiestelsel.
En garanties zijn maar zoveel waard als de financiële draagkracht van degene die de garantie afgeeft, in dit geval het collectieve bankenstelsel van dat land, eventueel met de nationale overheid als achtervang. Als Italië ‘omvalt’, of Rusland valt een van de Baltische staten binnen, kun je erop gokken dat andere Europese landen weer met steunpakketten komen. Maar het is de vraag of de prioriteit dan ligt bij het snel terugstorten van spaargeld van buitenlandse spaarders.
4. Hoe weet ik of een bank in het buitenland inderdaad veilig is?
Elke bank kan in principe failliet gaan, dus 100 procent zekerheid heb je nooit. Maar je kunt op twee zaken letten. Spaarplatform Raisin vermeldt op zijn website niet alleen de rentes die banken bieden, maar ook het land waar zij vandaan komen en wat de kredietstatus van dat land is, voor het geval dat een overheid de banken moet redden. Zweden heeft bijvoorbeeld de hoogste kredietstatus (AAA), in Frankrijk en België is die alweer iets lager (AA). En Italië en Portugal zitten met ‘BBB’ net een treetje boven de ‘junk’-status.
Maar het gaat niet alleen om het land. Ook de bank zelf moet veilig zijn. In Nederland, met zijn drie grote banken, zijn we redelijk verwend qua financiële degelijkheid, maar er zijn veel obscure banken in Europa die via een platform als Raisin aan geld proberen te komen. Dat zijn bijvoorbeeld financiële startups die al jaren verlies draaien, banken die gespecialiseerd zijn in het uitlenen van geld aan hun voormalige kolonie, of niet-winstgevende banken.
Als je overweegt bij een buitenlandse bank te sparen, zoek deze dan eerst online op en raadpleeg eventueel het jaarverslag (door via Google te zoeken op ‘BANKNAAM annual report’). Dan zie je onder meer of je te maken hebt met een kleine of grote bank, in welke markt de bank actief is en of hij winst maakt.
Het zijn overigens niet enkel armetierige banken die hoge rentes bieden om buitenlandse spaarders te lokken. Ook diverse autoleasemaatschappijen gebruiken spaargeld – om leaseauto’s te financieren. Denk aan LeasePlan Bank in Nederland, het Franse Distingo (onderdeel van de grote autobouwer Stellantis), en het Italiaanse CA Auto Bank (onderdeel van het Franse Crédit Agricole).
5. Moet ik nog rekening houden met belasting op spaargeld?
Ja, zeker bij een buitenlandse bank. Als je in Nederland box 3-belasting betaalt (vanaf 57.000 euro vermogen, of het dubbele voor fiscale partners), gelden verschillende tarieven voor spaargeld en overig vermogen. De fiscus heeft nog niet definitief vastgesteld met welke spaarrente zij rekent, maar gaat voorlopig uit van 1,03 procent, waarover 36 procent belasting wordt geheven. Dus de facto 0,37 procent belasting over het spaarvermogen. Bij overig vermogen is dat 2,17 procent, liefst vijf keer zoveel. Dat kan een overweging zijn om wel of geen obligaties te kopen, in plaats van te sparen.
Wie in het buitenland spaart, kan daarnaast dus ook worden geconfronteerd met bronbelasting in dat land.
Bedenk ook dat Nederlandse banken al het spaargeld van klanten direct doorgeven aan de fiscus, zodat het vaak al keurig ingevuld op de belastingaangifte staat. Bij buitenlands spaargeld is dat even afwachten en moet je het dus zelf in de gaten houden. Spaargeld fiscaal achterhouden is er overigens niet bij, want ook Europese banken geven vroeg of laat alle financiële bezittingen wel degelijk door aan de Belastingdienst.