Een verkoopgolf treft aandelenbeurzen van Amsterdam tot Japan. Een mogelijke recessie in de Verenigde Staten, een AI-bubbel en spanningen in het Midden-Oosten jagen beleggers vrees aan.
Hoewel de AEX-index nog steeds een kleine 10 procent hoger staat dan aan het begin van dit jaar, lieten de Amsterdamse hoofdfondsen de afgelopen week wel een enorme veer. Stond de AEX maandag 29 juli nog op 910 punten, op maandag 5 augustus rond het middaguur was dat zo’n 850 punten.
Vooral de koers van de chipaandelen gaat omlaag: ASML ging de afgelopen week met 12 procent onderuit (actuele koers), ASMI met 14 procent (koers), BESI met 15 procent (koers).
Ook de banken doen het ronduit slecht. ABN AMRO verloor alleen al vrijdag 2 augustus 10 procent van zijn waarde, mogelijk als gevolg van de aankondiging dat CEO Robert Swaak eerder opstapt dan verwacht.
Wereldwijd staan aandelen in de min, van New York tot Tokio. De Japanse Nikkei-index verloor op maandag 5 augustus 12,4 procent aan beurswaarde. De laatste keer kwam zo’n koersdaling voor op 19 oktober 1987: Zwarte Maandag.
Waar komt dat door? Johan Brinkman is hoofdredacteur van Beleggers Belangen, een weekblad voor de particuliere belegger. Tussen de stortvloed aan financieel nieuws door – op zijn redactie is het al net zo hectisch als op de beurzen – legt Brinkman uit waarom de koersen dalen.
AI-bubbel en recessie
‘In de eerste plaats twijfelden beleggers de afgelopen weken steeds meer over de houdbaarheid van de AI-bubbel. Sinds de introductie van chatbot ChatGPT in november 2022 deed zich een enorme koersstijging voor bij vrijwel alle bedrijven die met kunstmatige intelligentie te maken hebben, van Nederlandse chipbedrijven zoals ASML tot de grote Amerikaanse techbedrijven. De AI-bubbel is nu gebarsten. Beleggers proberen hun winsten van de afgelopen zeven kwartalen veilig te stellen.’
Daarnaast maken beleggers zich zorgen over de Amerikaanse economie, zegt Brinkman. ‘Recente cijfers duiden erop dat die weer in een recessie kan belanden, met alle gevolgen van dien voor de winstgevendheid van Amerikaanse bedrijven en voor de wereldeconomie. En uit historische data blijkt dat een recessie in de Verenigde Staten vrijwel altijd zeker dalende aandelenmarkten tot gevolg heeft, in de Verenigde Staten én de Europese Unie. De grote vraag: wat gaat de Amerikaanse centrale bank in deze situatie doen?’
Oplopende spanningen
De spanningen in het Midden-Oosten liepen vorige week op, en deze week dreigt verdere escalatie. Dat kan gevolgen hebben voor de economie, zegt Brinkman, bijvoorbeeld doordat de olieprijs hard stijgt. ‘Op deze maandagochtend kijken beleggers vooral met spanning uit naar de opening van de beurs op Wall Street vanmiddag. Een verdere daling zal elders in de wereld doorwerken.’
Ook bitcoin krijgt het zwaar te verduren. De koers van de digitale munt staat op ongeveer 52.000 dollar, zo’n 10 procent lager dan vorige week.
Alleen minister Eelco Heinen (VVD) van Financiën zal tevreden zijn. De rente op staatsleningen loopt terug, doordat veel beleggers aandelen verruilen voor obligaties (hoe meer vraag, hoe lager de rente). Op een tienjarige Nederlandse staatslening is de rente in een maand gedaald van zo’n 3 naar 2,4 procent.
Beurscommentator Arend Jan Kamp vat de malaise samen op X:
Wat is er imho aan de hand op die beurzen, waar vooral offensieve aandelen er van langs krijgen en defensieve nog redelijk blijven liggen?
– Economie vertraagt en daarmee mogelijk de winsten
– AI boom wordt uitgeprijsd, want kosten gaan langer voor baten uit en als Nvidia dan ook… pic.twitter.com/aK0XWQzTU2— Arend Jan Kamp (@ArendJanKamp) August 5, 2024
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."