Protix-oprichter Kees Aarts verhuist met zijn gezin naar de Verenigde Staten om daar een nieuwe fabriek te bouwen. De uitbreiding vergt grote investeringen, die de ondernemer in Europa niet kan vinden. ‘In Amerika is gewoon veel meer mogelijk’.
Techbedrijven die willen groeien en daarvoor grote investeringen moeten doen, vinden moeilijk voldoende financiering in Nederland. Het stelt ondernemers voor een moeilijke keuze: blijf ik in Nederland, of verhuis ik met mijn bedrijf naar het buitenland, waar meer kapitaal beschikbaar is?
Voor dat dilemma stond ook Kees Aarts (43), oprichter van eiwitfabrikant Protix. Onlangs hakte hij de knoop door. Begin maart verhuist hij met zijn gezin naar de Verenigde Staten, om Protix daar uit te breiden en te investeren in een nieuwe fabriek. Het hoofdkantoor blijft wel in Nederland. Ook blijft Protix hier produceren.
Protix heeft mega-investering nodig om te groeien
Protix produceert in Bergen op Zoom eiwitten uit insecten. Afgelopen jaren stak Aarts veel geld in de ontwikkeling van de technologie. Daarvoor kreeg het bedrijf onder meer een investering van 37 miljoen euro van de Europese Investeringsbank. Eerder vond Protix ook financiering bij Nederlandse fondsen, waaronder staatsinvesteringsfonds Invest-NL.
Maar voor de bouw van een nieuwe fabriek zijn bedragen van een andere orde nodig: ongeveer 200 miljoen euro. ‘En dat soort mega-investeringen komen in Europa niet zomaar los.’
Financiering vindt Protix wel in de Verenigde Staten. Onder meer bij Tyson Foods. De Amerikaanse voedingsgigant nam in 2023 al een minderheidsbelang in Protix. Ook een aantal lokale Amerikaanse investeerders doet mee. De plannen voor een nieuwe fabriek in Polen staan voorlopig op een laag pitje.
Aarts verhuist met gemengde gevoelens naar Arkansas. ‘Ik doe het niet vanuit de gedachte: “Het is hier slecht en daar goed, dus ik ben weg.” Maar ik wil Protix uitbreiden, en in de Verenigde Staten is er gewoon veel meer mogelijk.’
‘Wat ik het moeilijkste eraan vind, is dat het lijkt alsof je business niet goed genoeg is. Mensen vragen zich af: “Waarom krijg je het hier niet voor elkaar?”’
‘Investeerders in Europa missen snelheid’
Europa heeft volgens de ondernemer een serieus probleem als het gaat om investeringen. ‘Europa is het rijkste continent, en toch lukt het niet om het kapitaal te mobiliseren.’
Investeerders in Europa missen snelheid, zegt hij. ‘Ze blijven hangen in analyseren en overwegen.’ Ook ziet hij te veel vertakking, met veel verschillende partijen die kleinere bedragen investeren. ‘Investeerders moeten meer focussen.’
Bovendien bemerkt Aarts bij investeerders een hang naar controle. ‘Dat zie je terug in de voorwaarden van de deals. Het leidt tot stroperigheid en beperkt de ondernemer in zijn bewegingsvrijheid.’
Wel belooft hij terug te komen. Want ondanks het slechtere investeringsklimaat, gelooft hij in Europa. ‘Maar ik moet nu eerst mijn bedrijf op orde krijgen. En het is ook een gaaf avontuur.’ Hoe sneller zijn Amerikaanse fabriek een succes is, hoe eerder hij in Nederland kan zorgen voor meer investeringen in technologie en intellectueel eigendom.
Schrijf u in voor onze middagnieuwsbrief
Met de gratis nieuwsbrief EW middag wordt u dagelijks bijgepraat met commentaren en achtergronden bij de belangrijkste nieuwsverhalen.
