Het langzame herstel van de economie zet wereldwijd door, maar zal ook dit jaar trager verlopen dan eerst werd verwacht. Hoe zit dat precies?
In april dit jaar was het Internationaal Monetair Fonds (IMF) nog positief gestemd over de groei van de wereldeconomie, maar in de nieuwe, halfjaarlijkse prognoses klinkt een ander geluid vanuit Washington.
Vertrouwen
De groei voor 2014 komt naar verwachting niet hoger uit dan 3,3 procent, terwijl een half jaar geleden nog op bijna 4 procent werd gerekend. En er is een grote kans dat er nog meer klad komt in de economische groei, nu de politieke spanningen in de wereld zijn opgelopen.
Het conflict rond Oekraïne en de opkomst van terreurorganisatie Islamitische Staat in Irak en Syrië hebben het vertrouwen van de burgers en ondernemers de afgelopen maanden al aangetast, schrijft het IMF in het rapport dat dinsdag werd gepubliceerd.
De gevolgen van die brandhaarden zijn tot dusver vooral voelbaar in die regio’s zelf, maar er is een flinke kans dat ze ook op grotere schaal merkbaar worden. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om problemen met de levering van Russisch gas en (mogelijk fors) hogere olieprijzen.
Zwak herstel
Door die spanningen en de kwetsbare financiële markten is de kans op nieuwe tegenvallers groot. Maar ook zonder de wereldwijde spanningen, baart de economische situatie in westerse landen het IMF zorgen.
Het Westen, van oudsher een sterk ontwikkeld industrieel gebied, loopt het risico opnieuw terecht te komen in een periode van langdurige stilstand. Het lukt de landen nog niet om de gevolgen van de financiële crisis in 2008, en de economische crisis die daarop volgde, voldoende op te vangen.
Doordat in de eurozone de bezuinigingen minder sterk zijn en de Europese Centrale Bank de economie stimuleert, is er sprake van een zwak herstel. Voor de hele eurozone verwacht het IMF een groei van 0,8 procent in 2014, met een doorzettende groei van 1,3 procent in 2015.
Zeepbel
Maar de vooruitzichten in de verschillende lidstaten lopen flink uiteen. In Italië krimpt de economie weer eens, terwijl de economie in Spanje – een van de landen die zwaar werd getroffen door de crisis – juist aantrekt tot 1.3 procent.
De groei voor Nederland is naar beneden bijgesteld. Het IMF verwacht dat die dit jaar uitkomt op 0,6 procent, na een krimp met 0,7 procent in 2013. Voor 2015 wordt nu een vooruitgang van 1,4 procent voorzien. In april werd nog een plus van 0,8 procent in 2014 en een verdubbeling van die groei in 2015 voorspeld.
Er dreigt wel een ‘zeepbelvorming’ op de financiële markten door de extreem lage rentes. Die leiden ertoe dat beleggers bereid zijn om meer risico’s te nemen om hun rendement op peil te houden: de afgelopen twee jaar stapten zij massaal over op aandelen en andere, meer risicovolle beleggingen. Als die zeepbel uiteenspat, kan dat ook Nederlandse banken treffen, meldde de Nederlandsche Bank vandaag.