Eelco Hoekstra (44) werd na een zeer internationale loopbaan CEO van Vopak. Het was zijn eerste job in Nederland. Dat hij ooit zou terugkeren, wisten hij en zijn vrouw altijd al.
Jong was-ie, jong is-ie. Als Eelco Hoekstra de lift uitstapt om in de kantine van Vopak te lunchen, denk je niet meteen: hier is de CEO van het grootste tankopslagbedrijf ter wereld. Hij was net 40, toen hij in maart 2011 in die baan begon.
Vier jaar later ziet hij er nog steeds uit als een high potential, als een middendertiger die het ooit ver gaat schoppen, nadat hij eerst heel veel buitenlandse ervaring heeft opgedaan.
Dat is in het geval van Hoekstra dus allemaal achter de rug. Na zijn studie economie in Rotterdam ging hij in 1995 direct in de tankopslag werken bij een Duitse concurrent van Vopak. Acht jaar later stapte hij over naar het Rotterdamse bedrijf.
Hollands glorie
Hoekstra werkte tijdens zijn loopbaan in Duitsland, Singapore, Brazilië, de Verenigde Arabische Emiraten en Argentinië. Op het laatst was hij de baas van Vopaks divisie in Azië.
Hoekstra weet niet beter. Zijn pa werkte voor Shell. Hij bracht zijn vroege jeugd door in Brunei, op het eiland Borneo. Toen hij naar de middelbare school moest, vestigde het gezin zich in Den Haag. Een globetrotter, ja, ‘maar ik was als Nederlander heel blij dat Vopak me in 2003 vroeg. Het is toch Hollands glorie.’
Eind 2010 werd hij als CEO gevraagd. ‘De timing was perfect. Ik heb een beetje geluk gehad. Ik wilde ooit weer in Nederland terechtkomen. Dit is gewoon een heel leuk land. De hele samenleving, het liberale karakter ervan, en zaken als scholing, gezondheidszorg en infrastructuur zijn hier hartstikke goed geregeld.
‘Mijn vrouw en ik hebben altijd gezegd: we maken dankzij Vopak een prachtig internationaal avontuur mee, maar het zou mooi zijn en goed bij ons passen om terug te keren als de kinderen naar de middelbare school gaan. Dat is toch de periode waarin de wereld voor kinderen transparant begint te worden.’
Witte cilinders
Zijn benoeming kwam ook voor hem als een verrassing. ‘Dit is mijn eerste baan in Nederland.’ Alles wat hij meemaakte in het buitenland, beschouwt hij als ‘een ongelooflijk brede opleiding’. Die komt van pas.
Vopak is een ware multinational; Hoekstra is bijna de helft van de tijd op reis. Het bedrijf heeft 78 terminals staan in 28 landen over de hele wereld.
Daar staan tanks (van die immense witte cilinders) waarin in totaal 33,5 miljard liter aan olie, gas en chemicaliën kunnen worden opgeslagen. ‘Ik ken de culturen in die landen, de manier van werken, ik begrijp de economieën. Dat helpt me nu enorm.’
Vopak boekte met zesduizend werknemers in 2014 een omzet van 1,3 miljard euro en een winst van bijna 300 miljoen – resultaten die ‘tevreden’ stellen. Eind vorig jaar zat het door de harde daling van de olieprijs mee, erkent Hoekstra.
Omdat handelaren ervan uitgingen dat die prijs weer vlot zou stijgen, werden er massaal olie en olieproducten ingekocht en die moesten worden opgeslagen. Ook de lage eurokoers hielp. Vopak rapporteert in euro’s, maar wordt goeddeels betaald in dollars (zowel Amerikaanse als Singaporese).
‘Ik heb totaal niet hoeven wennen op het hoofdkantoor. De cultuur binnen Vopak is overal in de wereld dezelfde.
Goed gevuld
Het bedrijf is 399 jaar oud. Er zit ondernemerschap in, maar ook verbondenheid en broederschap. Mensen werken heel graag voor Vopak. Ik zie mezelf als poortwachter van die cultuur.’
Dat is één van zijn taken. Misschien wel de belangrijkste kwaliteit die een Vopak-CEO moet hebben, is het kunnen ‘alloceren van middelen’, zoals Hoekstra dat noemt. ‘We kijken naar de mondiale handelsstromen van olie, gas en chemische producten om te kunnen zien waar we strategisch willen investeren.’
Bouwt Vopak ergens een nieuwe terminal, dan gaat het om een investering van vele tientallen, zo niet honderden miljoenen euro’s. De tanks die er komen te staan, moeten decennia goed gevuld zijn om dat geld terug te verdienen.
Trots
‘De keuzes die je daarbij maakt, bepalen het succes. Het gaat bij Vopak om de lange termijn. Vier jaar geleden hebben we besloten om dat anders aan te pakken. We zijn zelf productstudies gaan doen. Hoe ziet de energiewereld er over tien, vijftien jaar uit? Hoe ontwikkelt ruwe olie zich, hoe gas, hoe chemie? Dat doen we zelfs op detailniveau. Wat gebeurt er met benzeen of xyleen? Onze meningen toetsen we bij onze klanten.
‘Op basis daarvan maken we scenario’s. Vopak heeft daardoor een goed beeld van hoe de wereld zich op dat vlak zou kunnen ontwikkelen en zo kunnen we ons netwerk aanpassen. Er zitten zo’n twintig mensen op het hoofdkantoor die zich daarmee bezighouden en nog eens dik tweehonderd bij onze bedrijven in het buitenland.
‘Dat maakt deze baan ook zo leuk. Ik ben bezig met de verre toekomst. Tegelijkertijd ontmoet ik de mensen in de havens die dagdagelijks onwaarschijnlijk veel plezier halen uit het zo goed mogelijk runnen van een terminal.
‘Waar ik ook ben in de wereld, als ik die grote witte tanks zie met ons logo erop, dan krijg ik nog steeds een warm en trots gevoel. Ik had het laatst in Vietnam. Je rijdt door de groene rijstvelden en dan ineens zie je ze staan. Dat blijft bijzonder.’