Het is onwaarschijnlijk dat er zondag een akkoord met Griekenland wordt gesloten over een noodzakelijke derde lening aan dat land. Politieke en technische obstakels én een gebrek aan vertrouwen staan dat in de weg.
Zondag zou echt de allerlaatste kans zijn voor Griekenland en de Europese Unie (EU) om eruit te komen, beweerden meerdere EU-leiders de afgelopen dagen. Het land heeft een ernstig tekort aan financiële middelen en kan het niet lang meer volhouden als de banken gesloten blijven.
Geen deal
Toch is het ‘zeer onwaarschijnlijk’ dat de partijen er zondag uit gaan komen. Volgens de Duitse bondskanselier is het moeilijk om tot een akkoord te komen omdat ‘het vertrouwen is verdwenen’.
Dat zei Merkel zondag voordat ze met haar collega’s van de eurozone samenkwam in Brussel. Mocht er een akkoord komen, ‘dan moeten de voordelen opwegen tegen de nadelen’, zei Merkel.
Tweespalt
Los van het gebrek aan vertrouwen staan politieke en economische obstakels ervoor dat het ‘onmogelijk is om vandaag tot een deal te komen,’ zei de Slovaakse minister van Financiën Peter Kazimir tegen Bloomberg.
Hij doelde daarmee onder meer op de tweespalt tussen Noord- en Zuid-Europa over de eisen die aan de Grieken moeten worden gesteld. Duitsland en Finland volgen de harde lijn en willen dat Griekenland zich houdt aan de afspraken en ingrijpende hervormingen doorvoert.
Vernedering
Maar Zuid-Europese landen vinden dat die harde lijn niet in het belang van de toekomst van de EU is. De Italiaanse premier Matteo Renzi zei zondag dat Europa moet stoppen met de ‘vernedering’ van de Grieken en zo snel mogelijk tot een akkoord moet komen ‘in belang van Europa’.
Los van de politieke verschillen vergt het implementeren van de maatregelen enige tijd. Griekenland heeft mogelijk enkele weken nodig om de lange lijst van gewenste maatregelen uit te voeren. In de tussentijd zal het land een overbruggingslening nodig hebben.
Finland
Het duurt kortom nog wel even voordat er duidelijkheid zal zijn over de Griekse toekomst. ‘Als dit een onderhandelingsfase was van 1 tot 10, dan staan we nog steeds ergens tussen de 3 en de 4,’ zei Finse minister van Financiën Alexander Stubb.
Volgens Stubb zijn we op dit moment ‘ver verwijderd van een deal’. De Finse minister ziet de Grieken liever vertrekken uit de eurozone, maar zei dat hij een eventuele deal niet zal blokkeren.
Rutte
Ook premier Mark Rutte (VVD) liet zondag voorafgaande aan de ontmoeting met regeringsleiders van de andere eurolanden van zich horen. Volgens Rutte zijn hervormingen en besparingen ‘de enige weg naar hulp’. ‘Voor Nederland geldt dat de enige weg naar hulp openstaat, als de Grieken bereid zijn alle noodzakelijke maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat de economie weer op eigen benen kan staan’, zei Rutte.
Rutte wilde geen commentaar geven op de inhoud van het Griekse verzoek en de door Athene voorgestelde hervormings- en bezuinigingsmaatregelen. ‘Wij zijn bereid te kijken naar de steunaanvraag, maar dat kan alleen als de Grieken in alle opzichten er blijk van geven alle noodzakelijk maatregelen te gaan nemen om Griekenland weer op eigen benen te laten staan.’
Geen vertrouwen
Rutte wil ook de grootst mogelijke zekerheid dat Griekenland de maatregelen gaat doorvoeren. Gebrek aan vertrouwen of Griekenland de plannen deze keer wél gaat uitvoeren, zorgt voor grote aarzeling bij de andere eurolanden. Over een eventueel overbruggingskrediet wilde premier Rutte zich niet uitlaten. De premier noemde een dergelijk krediet voorlopig ‘vijf stappen te ver’.
Ondanks alles blijft de Griekse premier Alexis Tsipras geloven in een overeenkomst. ‘Als alle partijen het willen, is het mogelijk,’ zei Tsipras zondag voor de ontmoeting met andere Europese collega’s. De Europeanen willen een verenigd, geen verdeeld Europa, zei hij.