Het is niet zonder reden dat China Rutte zo groots onthaalt

De manier waarop premier Mark Rutte wordt onthaald in China, bewijst dat de Chinezen Nederland serieus nemen. Maar is de handel met China inderdaad zo belangrijk als vaak wordt gesuggereerd?

Vrijdag arriveert premier Mark Rutte voor een officieel bezoek in China.

’s Ochtends wordt hij ontvangen door premier Li Keqiang in de Grote Hal van het Volk. Het middagprogramma bestaat uit een ontvangst door Zhang Dejiang, voorzitter van het Nationaal Volkscongres. ’s Avonds dineert Rutte met president en partijleider Xi Jinping.

Internationale gasten

Die drieslag geeft aan dat China het Nederlandse bezoek een hoge status geeft. Het is in Beijing tegenwoordig een komen en gaan van internationale gasten. Iedereen wil zaken doen met China – soms zijn er wel drie staatsbezoeken op een dag.

Vorige week stuurde minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans de beleidsnotitie Waarden en Zaken naar de Kamer, met het nieuwe Chinabeleid van het kabinet. De nadruk komt – niet verrassend – te liggen op economische betrekkingen.

Belangrijkste middel om de economische contacten te verbeteren, is een ‘strategisch bezoekenprogramma’. Ministeries, provincies en grote gemeenten moeten samen handelsmissies naar China uitstippelen en hoge Chinese officials ontvangen, het hele jaar door.

Mensenrechten

Het kabinet ziet vooral kansen voor de sectoren energie(zuinigheid), gezondheidszorg, ouderenzorg, voedselveiligheid, logistiek, waterbeheer, milieu en verstedelijking, en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Het accent verschuift daarmee van dominee naar handelsman. Mensenrechten worden nog wel genoemd in de notitie, maar het ministerie constateert dat een zelfbewuster China niet graag ‘de les wordt gelezen’ en daar soms op reageert door economische betrekkingen te laten bekoelen.

China is inderdaad zelfbewuster, noem het assertiever geworden naarmate zijn rol in de wereld verandert. Het land schroomt niet om westerse landen een spiegel voor te houden.

Rotterdam

Mensen opsluiten zonder tussenkomst van een rechter? Hoe zit dat precies in Guantanamo Bay? De eigen burgers bespioneren? De groeten aan jullie NSA (en de AIVD)!

Op papier zien de handelsrelaties met China er prima uit. De handelsstromen tussen beide landen zijn groot, dankzij de Rotterdamse haven. Maar wat verdienen wij aan de tweede economie ter wereld?

Ik vroeg bij de overheid de gegevens op over Chinese bedrijven in Nederland. Dat zijn er 341, met iets meer dan 7.200 mensen in dienst. Prachtig hoor, maar het stelt niet heel veel voor.

Heineken

Nederland heeft decennialang de blik op het Westen gericht gehad en heeft de relaties met China verwaarloosd. Natuurlijk, grote multinationals als Shell, Unilever en Heineken redden zich wel. Deze wereldspelers hebben het apparaat en het uithoudingsvermogen om waar dan ook ter wereld een voet tussen de deur te krijgen.

Maar tot nu toe ontbrak het in ons land aan werkelijke interesse in wat er bij de Chinezen gebeurt en wat dat voor ons zou kunnen betekenen.

Eng

China was een beetje vreemd, anders, misschien zelfs wel eng. Maar nu de Europese Unie kreunt onder de economische crisis en Amerika zijn status als supermacht ziet afbrokkelen, ontstaat een nieuwe realiteit.

De vraag is of dat erg is. Naarmate onze economieën verder vervlecht raken, wordt de wederzijdse afhankelijkheid groter. Hoe meer Chinese bedrijven zich hier vestigen, hoe meer belang de Chinezen erbij hebben dat het hier goed gaat.