Goed dat kabinet streng is voor banken: die moeten crises kunnen doorstaan

Terecht worden aan vier grote Nederlandse banken hogere buffereisen gesteld. Anders is de kans te groot dat ze bij een volgende crisis weer bij de overheid moeten aankloppen.

De Nederlandsche Bank (DNB) wil dat ING, ABN AMRO, Rabobank en SNS REAAL een eigen vermogen aanhouden van ten minste 10 procent van hun (naar risico gewogen) bezittingen. Risicogewogen betekent dat de bank voor een riskante lening aan een autodealer bijvoorbeeld meer kapitaal moet aanhouden dan voor een Duitse staatsobligatie.

De nieuwe norm van 10 procent is 3 procentpunt hoger dan het zogeheten Bazelcomité van Europese banktoezichthouders. Dit is te rechtvaardigen, omdat de Nederlandse grootbanken relatief groot zijn ten opzichte van de Nederlandse economie.

Besmetting

Door hun sterke onderlinge verwevenheid is de kans groot dat ze elkaar besmetten als er een nieuwe crisis uitbreekt.

De vier banken voldoen al ruimschoots aan de nieuwe norm, maar of ze dat blijven doen in een ernstige crisis moet nog blijken uit de komende stresstest. In oktober wordt dat duidelijk.

Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) wil dat de grootbanken 4 procent eigen vermogen aanhouden ten opzichte van hun ongewogen bezittingen. Dat is dus eenderde(!) hoger dan de Europese norm.

Ruw

De Nederlandse banken zitten nu net onder de 4 procent. Dat komt doordat ze relatief veel bezittingen met lage risico’s hebben, zoals Duitse en Nederlandse staatsobligaties en woninghypotheken.

Ook de 4 procentnorm valt te verdedigen – al is die wel erg ruw. Sommige economen pleiten ervoor deze zogeheten leverage ratio verder te verhogen, tot wel 7 procent of meer.

Ongewenst

Dat zou weliswaar een superveilig gevoel geven, maar zo’n hoge norm zou banken dwingen om tientallen miljarden euro’s aan nieuw kapitaal aan te trekken, ofwel de kredietportefeuille met enkele honderden miljarden euro’s te laten krimpen.

Zo veel vermogen ophalen met aandelenemissies is in het huidige beursklimaat onmogelijk, dus zouden de banken drastisch moeten krimpen. Dat zou rampzalig zijn voor de Nederlandse economie. Daarom is een hogere leverage ratio dan 4 procent ongewenst.