Het vertrouwen in staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën (VVD) heeft een lelijke deuk opgelopen. De gênante vertoning rond de riante vertrekregeling bij de Belastingdienst maakt duidelijk dat het toezicht op de dienst ernstig tekort schoot, schrijft Jean Dohmen.
Opvallend veel ambtenaren van de Belastingdienst die vlak voor hun pensioen stonden of de pensioengerechtigde leeftijd al gepasseerd waren, maakten gebruik van de regeling. Als ze stopten met werken, kregen ze een vertrekpremie die kon oplopen tot 75.000 euro.
Alles wat mis kon gaan, ging mis
De regeling, waarvan de kosten aanvankelijk waren begroot op 648 miljoen euro, kost 70 miljoen euro extra.
Zo’n beetje alles wat mis kon gaan bij de totstandkoming van de regeling ging mis. Alle ambtenaren konden van de regeling gebruik maken. Er werd geen slot op gezet om een stormloop te voorkomen. Procedures over honderden miljoenen euro’s aan uitgaven werden niet nageleefd.
Ook de staatssecretaris werd niet goed geïnformeerd. Wiebes sprak in de Kamer over een cultuur van ‘informeelheid en slordigheid’. De Belastingdienst komt uit de affaire naar voren als een gesloten organisatie die pottenkijkers op afstand houdt.
Wiebes heeft zitten slapen
Maar Wiebes zelf treft ook blaam. Hij heeft zitten slapen. De politiek verantwoordelijke bewindsman negeerde signalen, vroeg niet door en informeerde de Kamer dezer dagen pas zeer gedetailleerd over alle feiten.
Inmiddels regent het maatregelen. Wiebes heeft de Belastingdienst onder curatele gesteld. De organisatie raakt haar autonomie kwijt. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën (PvdA) schrapte donderdag het recht van de fiscus om zonder overleg uitgaven te doen van meer dan een ton.
Op uitdrukkelijk verzoek van de Kamer zal Wiebes de Algemene Rekenkamer vragen een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken. Zo gaan die dingen wel vaker in Den Haag. Als het kalf verdronken is, dempt men de put. De belastingbetaler heeft het nakijken.