Drie Nederlandse leiders van gerenommeerde denktanks over de belangrijkste wereldwijde ontwikkelingen. In deel 1, Sven Smit, senior partner bij McKinsey & Company: ‘De strijd om nieuwe kampioenen barst los in innovatieve markten.’
Welke belangrijke trend ziet u?
‘Ik zou het niet eens een trend noemen, maar een trendbreuk: we gaan een nieuw tijdperk in. Daar hebben we er na de Tweede Wereldoorlog een paar van gehad. Na de oorlog hebben we eerst een post-war boom gehad tot de jaren zeventig.’
‘Toen kwam de oliecrisis en kwamen we in een tijd van tekorten en hoge prijzen terecht, wat tot geopolitieke spanningen leidde. Dat heeft tot de jaren tachtig geduurd. En na het einde van de Koude Oorlog volgde een wereldwijde marktperiode en veel samenwerking die 35 jaar heeft geduurd.’
Hoe kenmerkt dat nieuwe tijdperk zich?
‘Alle dingen die de afgelopen 35 jaar normaal waren, worden nu op zijn kop gezet: demografie, technologie, geopolitiek, waar we onze energie vandaan halen, goedkoop geld.’
‘Normaal gesproken hebben CEO’s zes of acht belangrijke onderwerpen waarmee ze iets moeten doen, zaken die betrekking hebben op hun eigen bedrijf, of breder, zoals klimaat of covid. Nu staan er wel dertig onderwerpen op hun lijstje, van oorlog tot aanvoerketens tot rente. Dat is niks anders dan een reflectie van het feit dat je zo’n nieuw tijdperk ingaat.’
Dat klinkt als een sombere tijd.
‘Na de oliecrisis heeft het zo’n vijftien jaar geduurd voordat we weer wat greep kregen op onze energievoorziening. Ik hoop dat het nu sneller gaat. Maar we moeten niet afgeleid raken door het feit dat het nu allemaal ingewikkeld wordt. Want in een nieuw tijdperk ga je ook weer groeikansen zien. Er wordt al ontzettend veel geïnvesteerd in de nieuwe gebieden van economische groei die eraan gaan komen.’
Welke sectoren kunnen hard gaan groeien?
‘Als je ziet in welke sectoren nu geen miljarden, maar tientallen miljarden worden geïnvesteerd, kun je de toekomst al aflezen. Dat zit bijvoorbeeld in e-commerce, kunstmatige intelligentie, halfgeleiders, robots, elektrische auto’s en autonoom rijdende auto’s. Er komen allerlei nieuwe medicijnen en we zullen waarschijnlijk ook teruggaan naar nucleaire energie.’
Veel van die sectoren groeiden al hard toch?
‘Ja, maar als je bijvoorbeeld kijkt naar elektrische auto’s, dan is dat nu nog maar een klein deel van de totale automarkt. De komende tien, twintig jaar ga je daar een enorm gevecht zien om wie de topvijf autoproducenten worden. Ook in de chipindustrie zien we een enorme extra vraag door kunstmatige intelligentie, voor auto’s, telefoons, datacentra, robots.’
‘Wij zien achttien van dergelijke “arena’s” ontstaan waar relatief veel wordt geïnvesteerd in innovatie en waar nieuwe kampioenen kunnen ontstaan. Nu maken die nog 4 procent van de wereldwijde economie uit, maar wij schatten dat dat in 2040 10 of 16 procent kan zijn.’
‘We krijgen daardoor allerlei robots en kunstmatige intelligentie die heel veel werk voor ons kunnen doen, waardoor we meer tijd krijgen. Er komen allerlei wetenschappelijke doorbraken, onder meer op het gebied van gezondheid.’
‘Zo’n periode van grote veranderingen brengt natuurlijk onzekerheid met zich mee. Maar we moeten uitkijken dat we niet gaan doemdenken. Ik denk dat de vooruitgang tot het jaar 2100 vele malen groter gaat zijn dan wat we de afgelopen honderd jaar hebben meegemaakt.’
Sven Smit (58)
Studeerde werktuigbouwkunde aan Technische Universiteit Delft en deed een MBA bij INSEAD. Werkt al 35 jaar bij McKinsey en leidt het McKinsey Global Institute. Ook lid van de adviescommissie van het Nationaal Groeifonds.
Abonneer u op de gratis nieuwsbrief EW Ochtend en start de dag scherp met de belangrijkste artikelen over politiek, economie en buitenland.Schrijf u in voor onze ochtendnieuwsbrief
