Elsevier Uw geld: broze brokers kosten zzp’er geld

Het bankroet van zzp-uitbetaaldienst Corso laat een miljoenenschade na. Bedrijven en zzp’ers worstelen met de gevolgen. ‘Wij betalen onze externen voortaan weer zelf.’

Brokers heten ze, bedrijfjes die voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) betalingen incasseren bij opdrachtgevers en die na aftrek van een vergoeding doorgeven aan de ondernemers.

Failliet

In november ging een van die brokers, Corso uit Tiel, failliet. Het bankroet van het bedrijf heeft zo’n driehonderd zzp’ers gedupeerd, die kunnen fluiten naar de opbrengst van drie tot vier maanden werk. Dat is al snel 20.000 tot 50.000 euro per zzp’er.

De zzp’ers werkten weliswaar voor bedrijven als ABN AMRO, telecombedrijf KPN en de softwarehuizen Atos en Capgemini, maar ze waren voor de betaling van facturen afhankelijk van Corso, omdat opdrachtgevers dat makkelijk vonden. In 2012 stroomde op die manier een kwart miljard euro via Corso naar zzp’ers.

Gedupeerd

De 56-jarige Hans Evers is een van de gedupeerden. ‘Zeven jaar geleden tekende ik een contract voor een project bij ABN AMRO. Maar mijn facturen werden betaald door Corso. Daar kon ik niet onderuit. Corso was de voorkeursbroker van de bank,’ zegt Evers.

Nu Corso failliet is, zijn de claims groot. Gedupeerden hebben tot nu toe bijna 15 miljoen euro aan vorderingen bij curator Coen Houtman (51) ingediend. De kans dat zij iets van dat geld terug-zien, is minimaal: de fiscus gaat voor. De ingediende belastingvordering bedraagt 17 miljoen euro. Houtman heeft nog geen 3 miljoen euro.

Externen

Naast driehonderd gedupeerde zzp’ers zijn er zo’n honderd payrollkrachten de dupe. Deze externen waren formeel in dienst van Corso en lopen minder geld mis, maar kregen onlangs van het UWV te horen dat zij geen recht hebben op de loongarantieregeling voor werknemers van failliete bedrijven. Er was immers geen sprake van een gezagsverhouding tussen hen en Corso.

Dan zijn er nog uitzenders die zaken deden met Corso. Zo leverde uitzendbureau Manpower via Corso mensen aan RBS. Advies- en ingenieursbureau Tauw leverde ingenieurs aan het ministerie van Economische Zaken (EZ) die door Corso werden betaald. Het faillissement zit de CEO van Tauw, Annemieke Nijhof (47), dwars: ‘Ik vind het onbegrijpelijk dat een tussenpersoon als Corso failliet kan gaan. Hun model is simpel: ze zijn betalingskantoor en verdienen de kosten voor de eigen organisatie terug uit een opslag. Als je dan failliet gaat, heb je echt een waardeloos management gevoerd.’ De curator doet onderzoek naar de handelwijze van Corso.

Waarschuwing

Wat Nijhof het meest steekt, is dat Tauw voorjaar 2013 het ministerie van EZ waarschuwde over de late en slechte betalingen door Corso. Het ministerie overlegde daarop met Corso, maar bezat volgens een woordvoerder ‘juridisch geen mogelijkheden om Corso te dwingen tot betalen’. Ten tijde van het bankroet stonden veertig zzp’ers die bij de rijksoverheid werkten bij Corso in de boeken.

Klanten van Corso zitten met de situatie in hun maag. Veel van de getroffen zelfstandigen verschijnen nog dagelijks op de kantoren, maar hebben hun schadepost in veel gevallen aan de keuze van diezelfde opdrachtgevers te danken. Aansprakelijk stellen durven veel zzp’ers hun opdrachtgever niet, omdat ze voor opdrachten van hem afhankelijk zijn.

Curator

Van de curator hoeven de zzp’ers weinig te verwachten. Houtmans voornaamste taak is het binnenhalen van ‘6 tot 8 miljoen euro’ aan onbetaalde facturen bij vroegere klanten van Corso. Houtman: ‘Ik begrijp dat het schrijnend is dat je als zzp’er niet wordt betaald, terwijl je wel dagelijks op de werkvloer van een opdrachtgever bent.

Maar die opdrachtgever wordt geacht zijn betalingsverplichting aan Corso na te komen. Dat is nu eenmaal hoe het werkt bij een faillissement.’ Veel bedrijven hebben er moeite mee om de achterstallige rekening te betalen, omdat ze weten dat het geld niet bij hun zzp’ers terechtkomt, maar bij de fiscus. Er zijn ook bedrijven die de zzp’ers alsnog compenseren. KPN heeft vorige week een aantal zzp’ers een vergoeding aangeboden.

Geschrokken

De schrik zit er goed in. Veel bedrijven hebben hun relatie met hun broker opnieuw onder de loep genomen. Enkele grote bedrijven, zoals ABN AMRO, zijn afgelopen jaar gewisseld van dienstverlener. Sommige bedrijven zijn overgestapt op wat ooit heel gewoon was: zelf de externen betalen. Een voorbeeld daarvan is de Amersfoortse HR-softwareleverancier Raet, die bij monde van HR-manager Peter Vos (46) meldt het ‘proces en de inhuurmedewerkers in eigen beheer te nemen’.

Door de onrust en het vertrek van klanten kunnen meer brokers in de problemen komen.

Sommige grote brokers wakkeren de onzekerheid aan om marktaandeel te winnen. Grote uitzendbedrijven, consultancyfirma’s en IT-bedrijven hebben zich de afgelopen jaren op de bemiddelingsmarkt gestort en gaan sinds het bankroet van Corso prat op hun financiële betrouwbaarheid. Peter Bargon van Randstad-dochter Yacht schreef onlangs op een site voor zzp’ers dat brokers die deel uitmaken van een groot concern ‘over het algemeen een sterk eigen vermogen hebben’ en meer gebaat zijn ‘bij het nakomen van de gemaakte afspraken’.

Wat Bargon niet meldt, is dat de toetreding van de grote zakelijke dienstverleners in deze markt een prijzenslag heeft ontketend. Roomden brokers enkele jaren geleden nog 3 tot 5 procent van hun zzp’ers af, tegenwoordig is een marge van nog geen 1 procent voor sommige partijen acceptabel. Nieuwe faillissementen in de branche lijken niet uitgesloten.