De feiten: Meta wint arbitragezaak tegen oud-medewerker
Techgigant Meta heeft via een noodarbitrage een tijdelijke blokkade opgelegd aan de promotie van Careless People, een onthullend boek van voormalig directeur Sarah Wynn-Williams. In haar memoires schetst ze een kritisch beeld van het techbedrijf en zijn topbestuurders, onder wie CEO Mark Zuckerberg en voormalig COO Sheryl Sandberg.
Volgens Wynn-Williams sloot Meta bewust de ogen voor de schadelijke impact van het platform op mensenrechten en democratie, en misleidde het bedrijf het Amerikaanse Congres over zijn banden met China.
Naast institutionele misstanden beschuldigt Wynn-Williams topbestuurder Joel Kaplan van seksuele intimidatie. Hij zou ongepaste opmerkingen hebben gemaakt tegen haar en vragen hebben gesteld die zij als vernederend ervoer.
Toen ze de situatie aankaartte, zo beweert ze, keerde het bedrijf zich tegen haar. Een intern onderzoek zou haar klachten als ongegrond hebben ingeschat. Meta ontkent de aantijgingen en stelt dat Wynn-Williams werd ontslagen wegens slecht functioneren.
De arbitragecommissie gaf Meta gelijk en bepaalde dat Wynn-Williams verdere promotie van haar boek moet staken. De uitspraak verplicht uitgeverij Macmillan Books niet om de uitgave van het boek te onderbreken.
Wie zegt wat: Meta haalt uit naar klokkenluider
- ‘Deze uitspraak bevestigt dat het boek nooit had mogen worden gepubliceerd,’ zegt Andy Stone, woordvoerder van Meta.
- ‘Careless People schetst een lelijk en gedetailleerd portret van een van de machtigste bedrijven ter wereld,’ schrijft The New York Times in een boekrecensie.
-
‘Dit boek is een persoonlijk verslag van wat de auteur zelf heeft meegemaakt. We hebben het boek grondig gecontroleerd. We zijn niet verplicht om Meta of wie dan ook de kans te geven haar verhaal te onderdrukken,’ zegt een woordvoerder van uitgeverij Flatiron Books, een imprint van Macmillan Books.
EW's visie: Meta wilde stilte, kreeg een mediaspektakel
Er zijn vele manieren om kritiek subtiel te laten verdwijnen: een strategische stilte, een vage ontkenning, of gewoon de hoop dat niemand het leest.
Meta koos voor de meer flamboyante optie: juridische stoomwals, loeiende sirenes en zwaailichten, wat uitmondde in wat het Streisand-effect is gaan heten. Voor meer hierover, google: Barbra Streisands huis.
Meta kreeg van de arbitragecommissie een spoedvonnis dat Wynn-Williams verbiedt haar boek verder te promoten. Meta’s woordvoerder voegde daaraan nog een stevige uitspraak toe: ‘Deze uitspraak bevestigt dat dit valse en lasterlijke boek nooit had mogen verschijnen.’
Wat zegt de uitspraak écht?
Maar is dat eigenlijk wel wat de uitspraak bevestigt? Niet echt. De arbitragecommissie heeft geen oordeel geveld over de inhoud van het boek en heeft nergens vastgesteld dat het onwaarheden bevat. De uitspraak draait uitsluitend om de contractuele kwestie of Wynn-Williams haar niet-lasterovereenkomst heeft geschonden.
Met andere woorden: de zaak ging niet over waarheidsvinding, maar over of zij iets heeft gezegd wat haar contract haar verbood. Dat Meta dit presenteert als een juridisch oordeel over de inhoud van het boek, is dus op zijn minst een creatieve interpretatie van de feiten.
De juridische winst is misschien mooi meegenomen, maar het is twijfelachtig of dit het effect zal hebben dat Meta beoogt. Het boek was aanvankelijk slechts één van de vele insider-memoires over de techwereld.
Het Streisand-effect in actie
Door Meta’s juridische reactie en publieke verontwaardiging is het nu een mediaspektakel. The New York Times noemde het al een ‘onflatteus, gedetailleerd portret van een van de machtigste bedrijven ter wereld’. Andere media sprongen erbovenop, en inmiddels is Careless People ongetwijfeld een bestseller-in-wording.
Meta lijkt weinig te hebben geleerd van de talloze keren dat deze strategie averechts werkte. Of het nu gaat om pogingen om kritische interne documenten stil te houden of om de reactie op klokkenluiders als Frances Haugen, het patroon blijft hetzelfde: agressieve tegenmaatregelen die de commotie alleen maar verder aanwakkeren. In dit geval had Meta er misschien beter aan gedaan om even stil te staan bij de naamgever van dit fenomeen.
Want als er één manier is om ervoor te zorgen dat Careless People door iedereen wordt gelezen, is het deze.
Verdere verdieping: dit staat in het boek
Volgens Sarah Wynn-Williams was de bedrijfscultuur bij Meta (destijds Facebook) niet alleen problematisch, maar bij vlagen ook ronduit bizar.
Zo beschrijft ze hoe CEO Mark Zuckerberg zich gaandeweg steeds meer als een wereldleider begon te gedragen, geobsedeerd door zijn publieke imago. Tijdens een reis door Azië zou hij zijn team hebben opgedragen een menigte van een miljoen mensen samen te brengen, puur om hem te kunnen omringen.
Persoonlijke grenzen leken soepel te verschuiven
Sheryl Sandberg, de voormalige COO, komt naar voren als iemand die werk en privé graag op haar eigen manier verweefde. Wynn-Williams stelt dat Sandberg haar persoonlijke assistent lingerie van duizenden dollars liet kopen voor zowel zichzelf als voor haar collega’s.
Tijdens een privévlucht zou Sandberg Wynn-Williams diverse keren hebben gevraagd ‘bij haar in bed te komen liggen’ – een verzoek dat ze bleef herhalen nadat het werd afgewezen.
In deze cultuur, waarin persoonlijke grenzen soepel leken te verschuiven, zou ook Joel Kaplan, destijds vicepresident van het public policy-team en de huidige Chief Global Affairs Officer, een verregaande invloed hebben gehad.
Kaplan wordt in het boek omschreven als iemand met weinig scrupules. Wynn-Williams beschrijft hoe hij haar op de dansvloer tegen zich aanduwde en haar uiterlijk op ongepaste wijze becommentarieerde.
Later, toen ze met zwangerschapsverlof was na een medische complicatie, zou hij haar hebben bestookt met e-mails en haar meerdere keren expliciet hebben gevraagd ‘waar ze precies bloedde’.
Meta voerde een intern onderzoek uit naar haar klachten, maar sprak Kaplan vrij van enige misstap.
Chineze censuur en de Rohingya-genocide
De beschuldigingen in het boek blijven niet beperkt tot persoonlijke incidenten. Wynn-Williams stelt dat Facebook moedwillig de signalen negeerde over de rol die het platform speelde in de verspreiding van haat in Myanmar, die volgens de VN uitmondde in genocide tegen de Rohingya.
Facebook zou slechts één moderator hebben gehad die Birmaans sprak – en die werkte vanuit Dublin. Hierdoor bleven berichten die opriepen tot geweld veel te lang online staan.
Daarnaast beschrijft Wynn-Williams hoe het bedrijf jarenlang werkte aan plannen om toegang te krijgen tot de Chinese markt, onder de codenaam Project Aldrin.
Volgens haar bestond er intern weinig morele twijfel over de concessies die daarvoor moesten worden gedaan. Facebook zou zelfs censuurtools hebben ontwikkeld om aan de eisen van de Chinese overheid te voldoen.
Later, toen Mark Zuckerberg hierover werd ondervraagd door het Amerikaanse Congres, ontkende hij dat er concrete plannen waren geweest. Wynn-Williams beschrijft dit in haar boek simpelweg als: ‘Hij loog.’
Meta ontkent de aantijgingen van Wynn-Williams.