De feiten: Waarom steeds meer Nederlanders voor Signal kiezen
Het aantal Nederlandse gebruikers van chatapp Signal groeit gestaag. Dit lijkt vooral te komen door zorgen over de koerswijziging van Meta, het moederbedrijf van WhatsApp.
Meta stopte recent met factchecking op Facebook en Instagram. Dat leidde tot kritiek op het bedrijf en bezorgdheid over de verspreiding van desinformatie.
Daarnaast groeit de angst onder gebruikers voor bedrijven als Meta, die data verzamelen om zo hun verdienmodel te versterken.
Signal wordt gezien als een alternatief, omdat de app geen data verzamelt en volledig gericht is op privacy.
In januari was Signal de meest gedownloade chatapp in de Nederlandse versie van de Apple App Store en Google Play. Begin februari stond de app boven aan de lijst van ‘Top gratis apps’ in beide stores.
Hoewel Nederlands nog niet massaal overstappen naar Signal, is het aantal actieve gebruikers toch al 25 keer groter dan voorheen, volgens Signal zelf. Het bedrijf geeft geen absolute cijfers.
EW’s visie: Signal is uitzondering in techsector
Techredacteur Sam VerbeekSignal is een bijzondere verschijning binnen de techindustrie. Het bedrijf nam nog nooit een investering aan, plaatst geen advertenties en verzamelt nauwelijks informatie of metadata van zijn gebruikers. De app is volledig gericht op privacy, zonder socialemedia-achtige functies.
Signal draait op donaties en giften, met een jaarlijks budget van nog geen 40 miljoen euro. Toch biedt het zijn getalenteerde programmeurs een competitief Silicon Valley-salaris. Dit alles zonder enige commerciële druk.
CEO Meredith Whittaker zegt dat Signal zich inzet om de ‘gouden standaard’ voor privacy neer te zetten. En eerlijk is eerlijk: de app slaagt daar ook in.
Signal is een onafhankelijke stichting. Volgens Whittaker is er simpelweg geen businessmodel voor privacy op het internet – en dat is precies waarom Signal, als non-profitorganisatie, zo betrouwbaar is.
Waarom verlaten gebruikers WhatsApp voor Signal?
Belangrijke reden is het groeiende ongemak bij gebruikers over WhatsApps privacy-instellingen. Hoewel WhatsApp end-to-end-encryptie gebruikt, verzamelt de app wel metadata – data zoals over wie je berichten stuurt, hoe vaak en wanneer.
Deze gegevens deelt WhatsApp met moederbedrijf Meta. Dat gebruikt deze gegevens om uitgebreide gebruikersprofielen te maken voor gerichte advertenties en profilering. Veel gebruikers ervaren dit als een inbreuk op hun privacy.
Daarbij komt dat WhatsApp-back-ups, eenmaal opgeslagen op Google Drive of iCloud, niet zijn versleuteld. Hierdoor kunnen bedrijven als Google en Apple toegang krijgen tot de inhoud van deze back-ups, wat een beveiligingsrisico vormt.
Wel blijft de overstap voor veel gebruikers een uitdaging, vooral omdat WhatsApp diep is ingebed in ons sociale leven.
Verdere verdieping: Waarom zijn we überhaupt aan WhatsApp begonnen?
In Europa vroegen telecombedrijven tot 2017 hoge tarieven voor sms’jes naar het buitenland. WhatsApp bood een gratis alternatief en maakte moeiteloos internationaal communiceren mogelijk.
Daarom is WhatsApp in Europa veel populairder dan in de Verenigde Staten, waar iMessage van Apple het voornaamste platform is. Daar golden geen hoge sms-tarieven, waardoor de noodzaak voor WhatsApp minder groot was.
Hoewel die dure sms-tarieven al jaren zijn verdwenen, blijft WhatsApp onverminderd populair. Dit komt het netwerkeffect: iedereen gebruikt het, dus blijf je het zelf ook gebruiken.
iMessage zou een alternatief kunnen zijn, maar dat mist de privacygaranties van Signal. Berichten in iMessage worden opgeslagen in iCloud, en Apple is in staat gegevens daar te ontsluiten.
Van ruzie naar Signals oprichting
WhatsApp begon met een belofte: gebruikers versleutelde berichten laten sturen, zonder advertenties. Het was een pro-gebruikersplatform, ontworpen om privacy te waarborgen.
Dat zou veranderen toen Facebook in WhatsApp in 2014 overnam, en CEO Mark Zuckerberg na verloop van tijd interesse kreeg in de metadata van gebruikers.
Oprichters Brian Acton en Jan Koum verlieten daarop met ruzie het bedrijf. Acton wilde zijn principes niet verloochenen en stak een groot deel van zijn vermogen – bijna 50 miljoen euro – in Signal om alsnog een veilige, privé chatapp te verwezenlijken.
De ironie is treffend: het succes van WhatsApp maakte onbedoeld de geboorte van zijn meest integere concurrent mogelijk.