Vlaams Belang weet verwachtingen in België niet waar te maken

Tom Van Grieken (Vlaams Belang) verlaat het stemhokje. De torenhoge favoriet in de peilingen stelde enigszins teleur. Beeld: Kristof van Accom/Belga Photo

Niet de Vlaamse zusterpartij van de PVV, maar de N-VA van de flamboyante Antwerpse burgemeester Bart De Wever is in Vlaanderen én heel België de grootste geworden. Dat is een grote verrassing.

De Nieuw-Vlaamse Alliantie is opnieuw de grootste partij van Vlaanderen. Met bijna 24 procent van de stemmen laat het Vlaams Belang (nog geen 23 procent) achter zich. De N-VA verliest wel 0,9 procent, terwijl Vlaams Belang er ruim 4 procent bij krijgt.

In alle peilingen, commentaren en analyses vooraf werd voorspeld dat de rechts-nationalistische N-VA het ruim zou afleggen tegen het verder op de rechterflank opererende Vlaams Belang. Zaterdag 8 juni toog Geert Wilders nog naar Aalst om Vlaams Belang zijn steun te geven. Het heeft niet mogen baten voor de partij van Tom Van Grieken.

De kerncentrales moesten dicht

De N-VA leverde de afgelopen jaren met Jan Jambon de premier in het Vlaamse Gewest. Op federaal niveau was de N-VA buitengesloten. De partij maakte geen deel uit van de zogeheten Vivaldi-coalitie die België de afgelopen jaren op federaal niveau regeerde.

Deze bonte, door Franstaligen gedomineerde verzameling van liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten onder leiding van de beschaafde liberale premier Alexander De Croo, heeft zich niet populair gemaakt in België. De staatsschuld liep op, de kerncentrales moesten dicht (van de Groenen, die de grootste verliezers zijn).

N-VA ook op federaal niveau de grootste

Ook op federaal niveau is de N-VA opnieuw de grootste. Vlaams Belang (bijna 14 procent) loopt  flink achter op de partij van Bart De Wever, burgemeester van Antwerpen en beoogd premier, die 16,7 procent pakt.

De liberalen van OpenVld en dus ook de Groenen krijgen rake klappen in België. De afstraffing van groen en (links-)liberaal past in een trend die in de uitslagen van de Europese verkiezingen zichtbaar is.

Ook verrassend: in Wallonië en in Brussel (het derde Gewest) maakten de liberalen van de MR een eind aan de hegemonie van de socialistische PS. Dus België kan zich opmaken voor een centrumrechtse regering onder leiding van de historicus uit Antwerpen.

In een interview met EW zei De Wever vorig jaar op de vraag of hij het premierschap ambieert: ‘Als je vraagt waarvan ik gelukkig word, dan is het van het idee om hier in Antwerpen nog zes jaar verder te gaan. Maar in de politiek kom je meestal terecht waar je moet zijn. En dat is niet per se waar je wilt zijn.’