In een opmerkelijke persconferentie zei de Amerikaanse president Donald Trump het middel hydroxychloroquine te nemen als bescherming tegen het coronavirus. In Nederland gaf een huisarts het middel aan tien coronapatiënten, maar bewijs voor de werkzaamheid is dun en er is groot gevaar voor ernstige bijwerkingen.
Trump deed de uitspraak maandagavond in een rondetafelgesprek met CEO’s van bedrijven en restauranteigenaren. Volgens Trump nemen veel mensen in contactberoepen, zoals verpleegkundigen en artsen, het middel ter preventie van besmetting met het coronavirus en hoort hij er goede verhalen over:
‘Een arts schreef mij een brief waarin hij zei honderden patiënten hydroxychloroquine, z-pak en zink voor te schrijven en uit honderden patiënten is er nog niet een overleden.’
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Trump negeert advies
Trump zegt zelf alleen hydroxychloroquine en zink te nemen. De president gaat daarmee in tegen het advies van de Amerikaanse voedsel- en medicijnenautoriteit, FDA. Dat raadt gebruik van het malariamedicijn af voor coronapatiënten omdat het tot hartproblemen kan leiden. Maar volgens Trump stemt zijn lijfarts ermee in dat hij dagelijkse een pil neemt. Volgens lijfarts Sean P. Conley wegen de voordelen van het middel op tegen de potentiële nadelen.
De Nederlandse huisarts Rob Elens zei zondagavond in de talkshow Op1 dat hij dezelfde medicijnen heeft voorgeschreven aan patiënten. Volgens Elens is het een veilig middel dat zijn patiënten beter heeft gemaakt.
Dun bewijs voor werkzaamheid
Het bewijs voor de werkzaamheid van de medicijnen is heel dun. In februari toonden onderzoekers aan dat chloroquine een infectie met het coronavirus kon remmen in cellen in het laboratorium. Een paar dagen later spraken Chinese onderzoekers van een ‘doorbraak’, omdat ze naar eigen zeggen hadden aangetoond dat het medicijn ook in de praktijk effectief bleek.
Maar sindsdien zijn er tal van studies met wisselende resultaten gepubliceerd. En al deze studies zijn nog veel te klein en vaak niet secuur genoeg uitgevoerd om er harde conclusies aan te verbinden.
Gevaarlijke bijwerkingen
Daarnaast kennen chloroquine, en het vergelijkbare hydroxychloroquine, nogal wat risico’s. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) waarschuwde in april al voor ernstige hartritmestoornissen als bijwerking. Volgens het CBG in sommige gevallen zelfs met dodelijke afloop bij coronapatiënten. En zeker bij langdurig gebruik – zoals Trump van plan is – kunnen de medicijnen leiden tot beschadiging van het netvlies met mogelijk blindheid tot gevolg. Patiënten die de medicijnen chronisch gebruiken, moeten dan ook regelmatig ter controle naar de oogarts. Ook schade aan lever en nieren en psychische bijwerkingen, zoals hallucinaties, depressie en agressie, kunnen voorkomen.
Daar komt bij dat onnodig gebruik van deze medicijnen bij coronapatiënten kan leiden tot een tekort aan het medicijn voor patiënten bij wie het wel een bewezen meerwaarde heeft. Zoals mensen met reuma.