Het onderzoek naar het coronavaccin van de universiteit van Oxford en het farmaceutische bedrijf AstraZeneca werd eerder deze week stopgezet wegens medische problemen bij een proefpersoon. Wat is er precies aan de hand? En loopt het onderzoek nu vertraging op? Vier vragen over de kwestie.
1. Wat is er precies aan de hand?
Het onderzoek naar het als ‘veelbelovend’ bestempelde coronavaccin van de universiteit van Oxford en AstraZeneca is stilgelegd, omdat een vrouwelijke proefpersoon in Engeland tijdens het onderzoek ernstige gezondheidsklachten kreeg. Onafhankelijke wetenschappers onderzoeken nu of dit mogelijk een bijwerking van het vaccin is.
Lees ook dit artikel van Marieke ten Katen over de ‘perfecte storm’ van een tweede coronagolf en een griepgolf: Ongewis najaar op komst
De klachten waren zo ernstig dat de proefpersoon moest worden opgenomen in het ziekenhuis. Een officiële diagnose is nog niet bekend, maar Pascal Soriot (CEO van AstraZeneca) zou volgens de Amerikaanse website Stat News in een gesprek met de investeerders hebben gezegd dat de neurologische klachten van de vrouw doen denken aan een zeldzame ontsteking aan het ruggenmerg, ook wel myelitis transversa genoemd. Dat kan zorgen voor klachten als spierzwakte, verlamming en blaasproblemen. De vrouw is inmiddels aan de beterende hand.
2. Hoe uitzonderlijk is zo’n pauze?
Het is niet ongewoon dat een onderzoek in deze fase wordt stilgelegd door een dergelijk incident. Het gebeurt vaker dat een proefpersoon ernstig ziek wordt of zelfs overlijdt tijdens een onderzoek. Dat hoeft overigens niet te betekenen dat dit door het vaccin komt, het kan ook toeval zijn. Het eerste wat de onafhankelijke wetenschappers dan ook doen, is kijken of de proefpersoon het vaccin kreeg en niet een placebo. De vrouw uit Engeland zou volgens Stat News inderdaad het vaccin hebben gekregen, dus is het nu de taak van de wetenschappers om te onderzoeken of de klachten door de vaccinatie zijn ontstaan of dat er andere oorzaken zijn en zij ook zonder de vaccinatie ziek was geworden.
Lees ook het commentaar van Bram Hahn: Uitbreiding testcapaciteit moet sneller
Het onderzoek naar het Oxfordvaccin zou volgens Stat News al eens eerder zijn stilgelegd toen een proefpersoon neurologische symptomen ontwikkelde. Later zou zijn vastgesteld dat de klachten niet door het vaccin werden veroorzaakt. De patiënt bleek MS te hebben.
3. Hoe groot is de kans dat het door het vaccin wordt veroorzaakt?
Dat is moeilijk te zeggen. Als het inderdaad gaat om myelitis transversa, dan is dat toch wel een alarmsignaal. Dit ziektebeeld is een bijwerking die eerder bij vaccins is gezien. Al is de bijwerking wel zeldzaam en kunnen ook virusinfecties een oorzaak zijn.
4. Loopt het onderzoek nu vertraging op?
Dat hangt ervan af hoelang het duurt voordat er uitsluitsel is of het om een bijwerking gaat. Als er geen relatie met de vaccinatie blijkt te zijn, zal het onderzoek snel worden hervat en hoopt AstraZeneca voor het einde van het jaar deze fase van het onderzoek af te ronden. Maar mocht het vaccin wel de boosdoener zijn, of als daar twijfels over zijn, dan kan het maanden langer duren. Ook bestaat er een mogelijkheid dat het hele onderzoek wordt stopgezet.