In zijn nieuwe boek De klimaatoptimist legt natuurkundige Arnout Jaspers uit dat Nederland prima klimaatbestendig kan worden gemaakt. Als eindelijk maar eens de zegeningen van kernenergie worden ingezien.
EW Kernenergie is haalbaar, betaalbaar, betrouwbaar en regelbaar, schrijft u. Vanwaar toch die weerzin in Nederland?
Arnout Jaspers: ‘In Nederland bestaat een angstpsychose die decennialang is gevoed door organisaties als Greenpeace. Wij zijn het meest “gegreenpeacete” land ter wereld. De milieulobby is door nauwe banden met politieke partijen heel machtig. Dat heeft geleid tot een ideologische halfzijdige blindheid van vrijwel de hele vaderlandse politiek gedurende een lange tijd. Bizarre politieke dogma’s vormen bij ons een struikelblok voor een relatief goedkope energietransitie.’
EW Net zoals na uw vorige bestseller, De stikstoffuik, krijgt u nu af en toe het verwijt te veel te polariseren.
Jaspers: ‘Ik ben geen diplomaat, ik houd wel van een beetje prikkelen. Dat is ook nodig om dingen in beweging te zetten. Er wordt wel met twee maten gemeten, vind ik. Links kan ongestoord polariseren door kwalijke desinformatie te verspreiden. GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans beweert bijvoorbeeld dat Nederland te klein is voor kernenergie. Dat is complete onzin.’
EW Want Nederland is niet te klein voor kerncentrales?
Jaspers: ‘Nee. Een kerncentrale neemt de ruimte in van een IKEA met parkeerplaats. De dwangneurotische zorgvuldigheid bij het mogelijk plaatsen van kerncentrales vormt een groot contrast met de zorgeloze houding ten aanzien van het ruimtebeslag van andere, minder effectieve energiebronnen. Duizenden vierkante kilometers aan windmolenparken en zonneweides zijn voor GroenLinks-PvdA nooit een probleem geweest.’
EW Zijn er nog meer voorbeelden van zulke desinformatie?
Jaspers: ‘De grootste leugen vind ik dat er geen oplossing is voor nucleair afval. Ik noem dat bewust een leugen omdat de mensen die daarover roeptoeteren, echt wel beter weten. De oplossing is gewoon dat je het afval diep onder de grond stopt op een geschikte plek. En er zijn genoeg geschikte plekken. De eindberging van hoogradioactief afval diep onder de grond is in landen als Zweden en Finland nu al praktisch klaar. Greenpeace en GroenLinks-politici als Tom van der Lee ontkennen feitenvrij het bestaan van die oplossingen. Verbijsterend.’
EW We hoeven ook niet bang te zijn voor een Tsjernobyl of Fukushima?
Jaspers: ‘Voor Tsjernobyl sowieso niet. Want dat soort ouderwetse types kerncentrales hebben we in West-Europa helemaal niet meer. De kans op een nieuw Fukushima is nihil, omdat zich hier geen 14 meter hoge tsunami’s voordoen. Franse kerncentrales leveren al sinds de jaren tachtig onophoudelijk stroom zonder één ernstig ongeluk. Aan de succesvolle en snelle energietransitie in Frankrijk kunnen we alleen maar een voorbeeld nemen.’
EW Kernenergie is ook niet te duur?
Jaspers: ‘Een flinke kerncentrale bouwen vergt aanvankelijk een forse investering, dat is waar. Maar dit voorkomt daarna voor zijn hele levensduur, voor de prijs van een paar tientjes per ton, een paar honderd megaton CO2-uitstoot. Vergelijk dat eens met de 1.320 euro subsidie per ton voor aftandse elektrische auto’s.’
EW Hoe beoordeelt u het nucleaire beleid van D66-minister Rob Jetten voor Klimaat?
Jaspers: ‘Hij stribbelt mee, zou je kunnen zeggen. Lang is kernenergie voor D66 een duivelse uitvinding geweest. Omdat op aandringen van de VVD de bouw van twee kerncentrales in het Regeerakkoord is opgenomen, heeft hij aarzelend een traag tijdpad neergezet, waarbij eerst nog zes jaar is ingeruimd voor de offerte en de vergunningsverlening. Het is een tergend omslachtig gebeuren. Je hebt ook de indruk dat Jetten stiekem hoopt dat er nog spaken in het wiel komen.’
EW Verwacht u veel tegenwerking tijdens het uitgestippelde traject?
Jaspers: ‘Ja. Rabiate clubs lopen zich al warm om de procedures maximaal te vertragen. En de milieuactivist Johan Vollenbroek zal hen vast helpen, omdat bij de bouw van kerncentrales een piepklein beetje stikstof wordt uitgestoten. Het zou mooi zijn als zulke obstructie wettelijk onmogelijk wordt gemaakt. Dat is niet antidemocratisch, nee. Als kabinet en parlement een besluit hebben genomen, moet dat gewoon worden uitgevoerd.’
EW U noemt zich gezien de technische mogelijkheden een klimaatoptimist. Bent u ook een politiek optimist?
Jaspers: ‘Ja en nee. Er waait duidelijk een andere politieke wind. Het kabinet-Schoof heeft een positievere kijk op kernenergie dan de kabinetten-Rutte, die min of meer aan de leiband van GroenLinks en Greenpeace liepen. Maar de moeizame kabinetsformatie stemt weer minder hoopvol. De nieuwe coalitie oogt nou niet bepaald stabiel, nietwaar?’