Kennisinstituut NIVEL maakte een rekenfout in een rapport over oversterfte en COVID-vaccinaties. Veel media, ook EW, zagen de conclusies als een bewijs dat vaccinaties veilig en effectief zijn. Is dat nu onderuit gehaald?
In een commentaar over de najaarsprikronde verwees EW begin september naar het rapport Oversterfte tijdens de COVID-19-pandemie: onderzoek onder mensen met en zonder COVID-19-vaccinatie. Het stuk hekelde de advertentie in De Telegraaf van Stichting Artsen Collectief, die de coronavaccinatie ‘onverantwoord’ noemt.
Het rapport werd alom opgevoerd als het zoveelste bewijs dat de mRNA-vaccinaties niet de oorzaak kunnen zijn van de oversterfte. Uit de cijfers die NIVEL presenteerde, bleek dat onder ‘gevaccineerden over het algemeen sprake was van ondersterfte en bij ongevaccineerden van oversterfte’.
Onder anderen Maurice de Hond had al snel na publicatie van het rapport op 2 september forse kritiek op het rapport, dat volgens hem vol stond met fouten. NIVEL trok het rapport op 16 september terug om de fouten te onderzoeken en herstellen.
Fout NIVEL-rapport: onbekend maakt nog niet ongevaccineerd
De onderzoekers analyseerden voor het oorspronkelijke rapport de data van één miljoen Nederlanders, gevaccineerd en ongevaccineerd. Zij concludeerden dat de oversterfte bij ongevaccineerde ouderen vier keer zo hoog was als bij gevaccineerden, en bij ongevaccineerden onder de zestig jaar twee keer zo hoog.
Maar de onderliggende gegevens waren vervuild door een registratieprobleem. Wie een prik haalde, kreeg de vraag of hij dat wilde laten registreren. Een deel weigerde dat. Onder de ongevaccineerden, die volgens NIVEL zo’n beduidend grotere oversterfte kenden, schaarde NIVEL dus ook mensen die wel degelijk een coronaprik hadden ontvangen. En dat klopt natuurlijk niet.
Aanpassing NIVEL zal kritiek niet doen verstommen
Op 1 oktober plaatste NIVEL het onderzoek weer op zijn website, met enkele aanpassingen. Aan de aanduiding ‘ongevaccineerden’ voegde het kennisinstituut de categorie ‘ongeregistreerden’ toe. Zij maken een kwart uit van die groep, best een fors deel.
Nogal wonderlijk om hen zomaar aan die groep niet-gevaccineerden toe te voegen. Het is nagenoeg zeker dat die ongeregistreerden gevaccineerd zijn en misschien wel beter onder de noemer ‘gevaccineerden’ kunnen vallen. Daarvan zouden ze dan wel een veel kleiner deel van het totaal uitmaken.
De conclusies zijn niet veranderd, zegt NIVEL in een toelichting op het rapport, maar ze zijn wel terughoudender geformuleerd. Coronavaccins boden goede bescherming tegen de gevolgen van een coronabesmetting, en zijn naar alle waarschijnlijkheid niet de oorzaak van de oversterfte.
Fundamentele kritiek op onderzoeksmethode NIVEL
Niet iedereen is ervan overtuigd dat deze conclusies überhaupt mogelijk zijn. Hoogleraar intensive-care-geneeskunde en klinisch farmacoloog Armand Girbes schreef in een reactie op het teruggetrokken onderzoek dat ‘de beschikbare data simpelweg niet toereikend waren voor het beantwoorden van deze complexe vraag’.
Hoe dan ook is het uiterst pijnlijk dat het kennisinstituut zijn rapport moest aanpassen, en dat ook de aangepaste versie onderwerp van discussie zal blijven. En dat media de conclusies van het rapport te makkelijk overnamen. Het is koren op de molen van degenen die ervan overtuigd zijn dat de vaccins wel degelijk verantwoordelijk zijn voor veel niet goed geregistreerde bijwerkingen en zelfs onverklaarbare sterfgevallen.
Maar ook uit andere internationale onderzoeken blijkt keer op keer dat de coronavaccins voor kwetsbare personen veilig en effectief zijn. Tot op heden is er geen onderzoek dat enig bewijs levert voor de stelling dat coronavaccins de oorzaak zijn van massale oversterfte.