In juni worden de laatste blauw-witte bordjes met daarop het predicaat ‘Excellente School’ op schoolmuren geschroefd. Het valt te prijzen als schooldirecteuren bedanken voor die eer. De titel zegt namelijk niets over de kwaliteit van het onderwijs. Niet voor niets wordt het vanaf 1 augustus afgeschaft. Eindelijk zijn we af van dit misleidende marketinginstrument, schrijft Ruud Deijkers.
Donderdag 20 april gaf onderwijsminister Dennis Wiersma (VVD) officieel gehoor aan de aangenomen motie van D66-Kamerlid Paul van Meenen om de predicaten ‘goed’ en ‘excellent’ voor basis- en middelbare scholen af te schaffen. Scholen zijn ‘goed’ als zij volgens de Inspectie van het Onderwijs meer doen dan zij wettelijk verplicht zijn, bijvoorbeeld door zich extra in te zetten om taalachterstanden weg te werken.
Om de titel ‘excellent’ te mogen dragen, moet een school niet alleen ‘goed’ zijn, maar zich ook nog onderscheiden met een specifiek excellentieprofiel. Wat dat profiel inhoudt, mag de school zelf bedenken. Een jury komt langs om te bekijken of de school voldoet aan dat zelfbedachte profiel.
Zo formuleerden een paar leraren die een masteropleiding ‘Transitie naar Toekomstgericht Onderwijs’ volgden een nieuwe onderwijsvisie voor hun basisschool in een Zuid-Hollandse nieuwbouwwijk.
Lees ook: Plak hoogbegaafd kind geen etiket op
Op die school krijgen leerlingen én leerkrachten de vrije ruimte om hun talenten te ontwikkelen, zo valt te concluderen uit het juryrapport. Een leerkracht ‘met een duidelijke visie op ICT’ begon er bijvoorbeeld een Techlab waar leerlingen PowerPoint leren gebruiken of een eigen televisiejournaal mogen opnemen. Prachtig natuurlijk, maar het slaat nergens op om op basis van dit soort onvergelijkbare criteria een school te bestempelen als ‘excellent’.
Misleidend marketinginstrument
Een predicaat waarvoor bestuurders hun eigen school kandidaat stellen, nota bene met een zelfbedacht profiel, zegt niets over de kwaliteit van het onderwijs. Maar de titel ‘excellent’ wekt wel die indruk.
Het kwaliteitsmerk is in het leven geroepen om leraren en leerlingen te motiveren en om ‘kwaliteit zichtbaar te maken’. In werkelijkheid is het vooral een misleidend marketinginstrument voor bestuurders die ouders en leerlingen naar hun scholen willen lokken.
Minister Wiersma gaat zich nu buigen over een nieuwe methode waarmee scholen kunnen worden geprikkeld om uit te stijgen boven de minimumnorm zonder dat er ongewenste concurrentie tussen scholen ontstaat.
Hierbij alvast een suggestie: ga terug naar de basis. Beloon scholen waar de leerkrachten het beste uit de leerlingen halen in de vorm van goede leerresultaten. Oftewel, waar leerlingen zonder zittenblijven en met mooie cijfers worden voorbereid op vervolgonderwijs of arbeidsmarkt.