Het besluit van AVROTROS om alle programma’s met Ali B te verwijderen, is in alle opzichten buitensporig. Wat volgt? Geen Michael Jackson meer in Arbeidsvitaminen?
Kijkcijferexpert Tina Nijkamp bracht het nieuws maandag 15 juli tamelijk dramatisch: rapper Ali B ‘is gewist uit de Nederlandse televisiegeschiedenis’. Overdreven? Toch niet: ‘wissen’ is precies het goede woord.
Het besluit van AVROTROS om naar aanleiding van de veroordeling, eind vorige week, alle programma’s die de omroep met de rapper heeft gemaakt te verwijderen van de website en NPO Start, is in alle opzichten buitensporig. Niet alleen is het een ongekende vorm van censuur, het is ook een vorm van eigenrichting.
Straf boven op een straf voor Ali B
De omroep heeft de ingreep bevestigd. Het gaat om de programma’s Ali B op volle toeren, Ali B en de 40 wensen en Ali B en de Muziekkaravaan. Onder meer voor een poging tot verkrachting van zangeres Ellen ten Damme rond de opnames van dat laatste programma is Ali B vorige week veroordeeld tot twee jaar onvoorwaardelijk. De betreffende uitzending was al verwijderd. Het nieuwe besluit geldt voor alle andere bewegende beelden van Ali B die voor de omroep zijn geproduceerd. De programma’s blijven wel gearchiveerd in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.
De omroep motiveert zijn ingreep met het argument dat mensen anders ‘ongevraagd programma’s met Ali B op de online platforms tegenkomen’. Klinkt nobel. Maar hoezo ‘ongevraagd’? Om die programma’s op genoemde platforms ‘tegen te komen’, moet je er toch actief naar zoeken?
De maatregel komt over als een straf boven op een straf. De rechter heeft toch al gesproken? Waarom moet de omroep daar nog eens overheen?
Sovjet-Unie
Los daarvan is de ingreep een draconische vorm van censuur die de slechtste praktijken van de voormalige Sovjet-Unie in herinnering roept. Zoals destijds in ongenade gevallen partijbonzen met terugwerkende kracht rücksichtslos werden verwijderd van eerder gemaakte foto’s, zo wordt nu alle herinnering geëlimineerd aan de persoon Ali B.
Met de inhoud van al die programma’s die worden verwijderd, is helemaal niks mis. Ook niet met terugwerkende kracht. Het is Ali B zelf die blijkbaar uit het geheugen moet verdwijnen – en natuurlijk het nu ongemakkelijke feit dat AVROTROS jarenlang de eigen kijkcijfers heeft opgekrikt met deze voormalige nationale knuffelbeer.
Wat volgt? Geen Michael Jackson meer in Arbeidsvitaminen? Ook maar alle afleveringen van Studio Sport en De Wereld Draait Door verwijderen omdat bepaalde presentatoren in verband zijn gebracht met wangedrag? Alle uitzendingen van Spoorloos spoorloos laten verdwijnen omdat ‘gevonden’ familie soms geen familie bleek? Natuurlijk niet. Dit soort draconische ingrepen zet de deur wagenwijd open voor een on-Nederlandse, puriteinse zuiveringscultuur.
Ontijdig is de ingreep ook nog eens. Ali B gaat in beroep. De omroep speelt eigen rechtertje, nog voor de rechter definitief heeft gesproken.