De meeste vrouwen zijn helemaal geen ‘sterke vrouwen’ en dat hoeft ook niet. Grewoon is goed genoeg, schrijft Liesbeth Wytzes.
De overgang. Dat is een fase in het vrouwenleven waarover we eens onze mondjes stijf dicht hielden, want zoals Linda de Mol zei: ‘De overgang is niet sexy.’ En sexy moet je zijn, tot je laatste snik. Van het grote zwijgen zijn we plotseling doorgeslagen naar de totaal andere kant: heel veel over praten. Inmiddels zijn er overal in het land speciale overgangspoli’s.
Zo gaat dat altijd in Nederland: van het ene uiterste naar het andere. Niet alleen wordt er nu open en bloot over gepraat, dat gaat ook gepaard met woede. Niet onbegrijpelijk: de overgang is een tot op heden weinig bestudeerd fenomeen, en dat terwijl miljoenen vrouwen er al duizenden jaren mee te maken hebben. Die woede is dus ook de boosheid vanwege de verwaarloosde zusters van vroeger.
Het ís ook ongelijk verdeeld. Vrouwen worden ongesteld, daarna zwanger en als dat allemaal achter de rug is, komt als klap op de vuurpijl de overgang. Allemaal lichamelijke zaken die weerslag hebben op de geest en invloed op het dagelijks leven, en waarvan mannen worden gevrijwaard. Er is weleens wat gemompeld over de ‘penopauze’, maar daar hoor ik niet zoveel meer over.
Overgang, vrouwen, daar is geld aan te verdienen! Een bekende producent van natuurlijke en homeopathische producten biedt, zeker niet als enige, van alles aan om het overgangslijden te verlichten. Deze fabrikant brengt het leuk. Ik kwam een zogeheten long read tegen (dat is elk artikel van meer dan vijfhonderd woorden) waarin werd beschreven hoe een aantal ‘powervrouwen’ naar de kruidentuinen van de fabrikant gaat.
Daar praten ze samen over hun overgangsklachten, doen spannende dingen als wegzakken in een nepmoeras, over een blotevoetenpad gaan, door de klei en in de schapenwol. Dit alles leidt tot een ‘kwetsbaar’ gesprek waarin ze hun kracht ‘vieren’.
Krachtige man is fout
Dat kwetsbare gesprek betekent dat deze ‘sterke vrouwen’ allemaal openhartig vertellen over de opvliegers en het nachtelijk zweten die nu eenmaal vaak de kenmerken zijn van deze periode. Ze waren het erover eens: als je je moe voelt, moet je wat rustiger aan doen – ook al ‘vinden mensen daar wat van’ – en ook is het goed eens vaker voor jezelf te kiezen. Ik vind het allemaal best en stop jezelf lekker vol met bakken salvia en fenegriek en zwarte cohosh als je denkt dat dat helpt.
Wat me vooral zo opviel, was dat dit geen gewone vrouwen mogen zijn. Nee, ze moeten allemaal powervrouwen worden genoemd, sterke vrouwen. Zoals tv-presentator Eva Jinek interviewbundels schrijft vol gesprekken met ‘krachtige powervrouwen’. En ze is niet de enige. Zoek eens op ‘krachtige vrouwen’ en er verschijnt een lange reeks van boeken.
Wat is dat eigenlijk, een krachtige vrouw? En waarom bestaan deze boeken niet voor en over mannen? Want als je op ‘krachtige mannen’ zoekt, kom je heel andere zaken tegen. ‘Dit verschijnsel komt vaak voor in zogeheten bananenrepublieken.’ Een krachtige man is dus een machtsbeluste dictator. Een krachtige vrouw is…, ja, eigenlijk iedere vrouw.
Power
Het pure feit dat je een vrouw bent, maakt je dus al krachtig. Maakt niet uit wat je doet. Of je nu blijft hangen in een slecht huwelijk of kiest voor uit elkaar gaan; of je niet, halftijds of fulltime werkt; wel of geen kinderen wenst – alles wat vrouwen doen, is kennelijk een teken van een krachtige persoonlijkheid. Dat is ook de standaard verklaring waarom er best veel alleenstaande vrouwen zijn: mannen zijn gewoon niet tegen al die power bestand.
Zo veel echt krachtige vrouwen zijn er niet, hoor. Ik denk aan politici als Margaret Thatcher en Golda Meïr, die overeind bleven in een harde mannenwereld en daar respect afdwongen, wat je verder ook van hun overtuigingen vindt. Rosa Parks, de zwarte vrouw die niet opstond voor een blanke buspassagier, Lale Gül, Ayaan Hirsi Ali. Dát zijn sterke vrouwen.
Maar de meeste vrouwen zijn heel gewoon, ze leven hun leven zo goed en zo kwaad als het kan en het is helemaal niet nodig ze ‘krachtig’ te noemen, louter omdat ze op aarde lopen en kunnen ademhalen. Heelhuids door de overgang komen, is echt geen teken van power. Als je vrouwen bij alles wat ze doen en laten, krachtig en sterk noemt, heeft dat uiteindelijk helemaal geen betekenis meer. Doorsnee-vrouwen zijn goed genoeg.