Een opmerkelijke ingezonden brief in de Volkskrant maandagmorgen. Alexander Pechtold (D66) en Diederik Samsom (PvdA) komen met een gezamenlijke, andere aanpak van de bijstand. Waarover gaat het?
Gemeenten moeten de ruimte krijgen de bijstand een opstapje te laten zijn naar werk – en niet een soort ‘regelmoeras’ waar ontvangers van deze uitkering in zouden verzanden. Dat is de strekking van het opiniestuk van beide politici. Pechtold en Samsom willen de mogelijkheden voor mensen met een bijstandsuitkering verruimen, onder meer door meer bij te verdienen. ‘Dat biedt hen een grotere kans om er op den duur uit te komen.’
Hoe is het nu geregeld?
Op dit moment mogen mensen in de bijstand over een periode van zes maanden maximaal 25 procent van inkomsten uit arbeid houden. Het gaat hier dus om een bedrag dat niet hoeft te worden verrekend met de uitkering. Het kabinet liet eind september al weten te willen experimenteren met een versoepeling van de bijstandsregels.
Zo hoeven niet alle bijstandsgerechtigden meer te solliciteren, en mogen ze meer bijverdienen. In de gemeenten Utrecht, Groningen, Tilburg en Wageningen mogen bijstandsontvangers maximaal 200 euro per maand bijverdienen over een periode van twee jaar. Flink meer dan die zes maanden dus. Ook andere gemeenten – tot een maximum van vijfentwintig – kunnen straks eveneens eventueel aan de experimenten deelnemen.
Wat willen Samsom en Pechtold dan?
Bijstandsontvangers moeten meer ruimte krijgen om deels aan het werk te kunnen, is te lezen in het opiniestuk in de Volkskrant. Samsom en Pechtold willen dat de grens van maximaal 200 euro per maand aan bijverdiensten wordt opgerekt. Stel dat mensen tenminste de helft van de inkomsten uit werk mogen houden, voor twee jaar, schrijven de twee fractieleiders.
Volgens hen vragen gemeenten dan ook terecht dat meer ruimte om verdiensten uit werk deels vrij te stellen. Samsom en Pechtold willen dat alle gemeenten daartoe de mogelijkheid krijgen, en niet slechts vijfentwintig. De politici spreken tevens over een ‘regelmoeras’. ‘Door alle administratie, verplichtingen en rompslomp die daarbij komt kijken, kunnen mensen nauwelijks op adem komen, en is het lastig om een maatschappelijke bijdrage te kunnen leveren.’
Hoe moeten we dit gezamenlijke voorstel zien?
De stap is bijzonder. De PvdA zit samen met de VVD in de regering, waartegen D66 nu al vier jaar oppositie voert. Is het een handreiking van Samsom aan Pechtold met het oog op de formatie na de verkiezingen op 15 maart? Op dit moment staan de sociaaldemocraten er in de peilingen nog erg beroerd voor. Eerder bleek al dat de VVD weinig voelde voor de experimenten van Klijnsma. De grootste regeringspartij is bang dat door die al die experimenten met bijverdienen het bijstandssysteem te veel gaat lijken op het door hen verfoeide basisinkomen.
De liberalen willen dat bijstandsontvangers flink worden ingesnoerd. Samsom probeert zich dan ook linkser te profileren en gaat nadrukkelijk op het werkterrein van concurrent Asscher zitten – immers minister van Sociale Zaken. Op 9 december wordt duidelijk wie de PvdA-leden als lijsttrekker hebben gekozen.