De spanning zit er goed in bij Europese politici na de overwinning van Donald Trump in Amerika. Verschillende partijen in Nederland zetten in op het anti-populisme, en ook Frans Timmermans doet een duit in het zakje.
‘Het is voorbij met het paternalisme: vanaf nu gedragen we ons niet meer alsof we voor burgers moeten zorgen als kinderen, maar bieden we hen een service,’ twittert vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans donderdag in een relaas dat hij betitelt als #EUDialogues.
Paternalism is over: we longer act like we are caring for citizens like children; we are now at the service of the citizens #EUdialogues
— Frans Timmermans (@TimmermansEU) November 10, 2016
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Angst voor populisme
Het lijkt een directe reactie op de overwinning van Trump, en het populisme waar politici in Europa zich in toenemende mate zorgen over maken. Timmermans concludeert dat de wereld verandert, ‘of we het nu leuk vinden of niet’: ‘Dat moeten we omarmen en vormen, niet bestrijden,’ aldus Timmermans op Twitter.
Eerder op de dag deed SP-leider Emile Roemer zijn beklag aan RTL Nieuws. Politieke partijen liften mee op de commotie rondom de overwinning van Trump, zegt hij. Vooral de partijen D66 en GroenLinks maken zich daar volgens hem schuldig aan, door campagne te voeren tegen verdeeldheid en populisme.
GroenLinks vroeg sociale media gebruikers ‘die een knoop in hun maag hebben vanwege de verkiezingsuitslag in de VS’ om steun. Ook stuurde de partij een brief naar alle leden, waarin partijleider Jesse Klaver schrijft dat ‘in Nederland politici die mensen tegen elkaar opzetten, die klimaatverandering negeren, die campagne voeren met leugens en beledigingen, niet mogen winnen’. Hij sluit af met de vraag om een donatie: steun ‘ook met harde euro’s. Campagnevoeren kost geld’.
D66 plaatste donderdagochtend een advertentie op de voorpagina van dagblad Trouw. Een prominent citaat van fractievoorzitter Alexander Pechtold: ‘Wie zwijgt, stemt toe. Wie opstaat, bouwt mee. Stop het populisme. Steun het optimisme,’ aldus de advertentie, die ook op Facebook en Twitter werd verspreid.
SP is boos
Roemer, toch ook vaak uitgemaakt voor populist, maakt zich boos over deze oproepen. Hij beschuldigt de partijen ervan niet te kijken wat er bij ‘de mensen’ leeft. ‘Er is geen partij zoals de SP die ook buiten de verkiezingstijd huis aan huis de wijken ingaat.’
Volgens hem heeft de politieke elite er ‘geen idee’ van wat er in de samenleving speelt. Hij denkt dan ook niet dat een campagne tegen populisme de oplossing is. De partijen maken zich daarmee juist schuldig aan een zelfde soort populisme, aldus Roemer. Hij pleit voor meer politieke voeling met de samenleving.
Overigens kreeg PvdA-leider Diederik Samsom woensdagavond in Pauw, waarin het thema populisme in relatie tot Trump uitgebreid aan bod kwam, dezelfde verwijten. Volgens aanwezigen zou de PvdA zich ook schuldig maken aan het hekelen van populistische politici, terwijl de partij zelf niet met een beter plan komt.