Er wordt een nieuwe norm voor de overheid gezet. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zetten een streep door het gebruik van de woorden allochtoon en autochtoon.
De norm gaat met onmiddellijke ingang in, meldt De Volkskrant.
Het gebruik van de twee woorden is niet langer ‘precies genoeg’ en is ‘te stigmatiserend voor specifieke bevolkingsgroepen’, aldus WRR. Ook de begrippen ‘westers’ en ‘niet-westers’ moeten het veld ruimen.
Motie van de Tweede Kamer
De norm wordt uiteengezet in Migratie en classificatie: naar een meervoudig migratie-idioom, een verkenning van de WRR die dinsdag verschijnt. Het is formeel nog geen advies aan het kabinet, maar bepaalt wel de lijn het woordgebruik.
De Tweede Kamer nam in maart al een motie aan van PvdA’er Ahmed Marcouch en SP’er Sadet Karabulut die minister Lodewijk Asscher (PvdA) van Sociale Zaken opriep om de woorden te herzien. De WRR zou nog geen contact met hem hebben gehad.
‘In de publieke sector worden allochtoon en autochtoon steeds minder gebruikt. De diversiteit en beweeglijkheid onder migranten is zo groot, dat het geen zin heeft om over hen in generieke termen te spreken,’ zegt Mark Bovens, lid van de WRR. In de top-10 van geboortelanden van immigranten staan volgens hem Polen op nummer een, Syriërs op twee en Duitsers op drie: ‘Die hebben onderling weinig gemeenschappelijks, dus in de praktijk heb je er niets aan om ze allemaal allochtonen te noemen’.
Daarnaast noemt de Raad de negatieve connotatie van het woord als reden om het te schrappen. ‘We bepleiten niet dat je een achtergrond nooit mag noemen (…) maar doe het heel nauwkeurig. Spreek over Turkse-Nederlanders, of over kennismigranten, asielmigranten of economische migranten. Niet versluieren, maar verhelderen,’ zegt Godfried Engbersen, een ander lid van de WRR.
Geen alternatief voor de woorden
De Raad komt niet met een alternatief voor de twee termen, die nu al bijna dertig jaar gehanteerd worden. ‘Als dat toch nodig is, bijvoorbeeld bij bevolkingsstatistieken, dan spreken we over inwoners met een migratieachtergrond en inwoners met een Nederlandse achtergrond,’ aldus de WRR. Vervolgens kunnen kinderen van migranten ook vallen onder ‘inwoners met een migratieachtergrond’.
Volgens de WRR is de formulering tot stand gekomen in overleg met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), om ervoor te zorgen dat statistieken niet worden aangetast. Het CBS gebruikt in het volgende rapport over integratie ook de woorden allochtoon en autochtoon niet meer. De onderzoekers benadrukken dat ze ‘niet van de taalpolitie’ zijn: ‘Vaak zijn sociaal-economische factoren veel belangrijker bij criminaliteits- of werkloosheidscijfers, maar soms kan herkomst relevant zijn’.
Binnen huidige termen van het CBS is een allochtoon iemand die in het buitenland is geboren, of van wie tenminste een ouder in het buitenland is geboren.