Plannen om jihadisten harder aan te pakken, vallen niet in goede aarde bij de Raad van Europa. Een aantal van de maatregelen die Nederland wil nemen tegen terrorisme zouden in strijd met internationale mensenrechtenverdragen.
De Commissaris voor de Mensenrechten van de Raad van Europa, Nils Muiznieks, uit in een brief aan het kabinet felle kritiek op ministers Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie, VVD) en Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA). De raad, een overlegorgaan van 47 landen, beticht Nederland van racisme en het schenden van mensenrechten.
Minister wil zelf jihadisten kunnen aanpakken
De anti-terrorismewet die Van der Steur voorstelt, schrijft voor dat Nederland meer mogelijkheden krijgt om jihadisten en geradicaliseerden aan te pakken. Zo wil de minister eigenhandig een contact- of gebiedsverbod op kunnen leggen, bijvoorbeeld als iemand contact heeft met een jihadist of als iemand verdacht veel aandacht heeft voor een bepaalde locatie. De Raad van Europa vindt dat te ver gaan: het zou een recht op een eerlijk proces bedreigen.
Ook het voornemen om de Nederlandse nationaliteit af te pakken van jihadisten met een dubbel paspoort, stuit op kritiek. Volgens de raad kan deze maatregel leiden tot discriminatie van Turkse of Marokkaanse jihadisten. Het probleem is opnieuw dat er geen rechter aan te pas komt.
Jihadisten in Nederland: zijn we wel voorbereid op terugkeerders?
Mensenrechten in gevaar, Kamer lijkt niet onder indruk
De kritiek van de raad op minister Plasterk heeft te maken met de nieuwe ‘aftapwet’. Die geeft geheime diensten verregaande bevoegdheden om internetverkeer af te tappen, ook van mensen ‘die niks te maken hebben met criminaliteit’, zo schrijft Muiznieks, die aangeeft dat het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM) door de twee wetten in gevaar komt.
Beide wetten zijn nog niet ondertekend – Van der Steurs wet moet nog door de Eerste Kamer, die van Plasterk door beide Kamers – maar volgens het AD zijn Tweede Kamerfracties niet van plan hun standpunten aan te passen. Madeleine van Toorenburg (CDA) zegt over de argumenten van de Raad van Europa dat ‘wij die ook hebben afgewogen’.
Kamerlid Jacques Monasch (Nieuwe Wegen) zegt ‘met verbazing’ de kritiek te hebben aangehoord. ‘Te hard? Ik denk dat we eerder te lief zijn’, aldus Monasch bij omroep WNL, waar hij ook zei dat hij het liefst ziet dat afgereisde jihadisten niet meer terugkeren.