De kritiek op het vrije verkeer van personen in Europa neemt toe, nu blijkt dat Berlijn-terrorist Anis Amri ongestoord vier landsgrenzen overschreed. België neemt als eerste land extra maatregelen en roept omliggende landen op om dat ook te doen.
Het was uiterst simpel voor Amri om na de aanslag op een kerstmarkt in Berlijn door Europa te reizen. In Nederland reisde hij met het openbaar vervoer van Nijmegen naar Amsterdam Sloterdijk – om daar de Flixbus te nemen richting Lyon. Echte controles van passagiers zijn er niet, in tegenstelling tot bij bijvoorbeeld vliegreizen. Amri, met een pistool op zak, kon daarna ook gewoon een treinticket kopen naar Italië, tot hij in Milaan per toeval werd aangetroffen door de Italiaanse politie.
Wilders wil Schengenzone opschorten
Dat nieuws leidt door heel Europa tot bezorgde politici. Geert Wilders (PVV) wilde een spoeddebat over de kwestie-Amri, maar kreeg daarvoor geen steun: Wilders wil het Schengenverdrag buiten werking stellen. De Franse presidentskandidaat Marine Le Pen noemde de Schengenzone na de aanslag ‘een ramp voor onze veiligheid’.
Het Belgische parlement nam afgelopen week maatregelen om beter te kunnen controleren wie de grenzen passeert. Bij alle internationale reizen worden vlieg-, bus-, trein- en ferrymaatschappijen verplicht om passagiersgegevens van tevoren te verzamelen. Een aparte dienst wordt in het leven geroepen om de gegevens te controleren, en ze te leggen naast informatie uit de terreurdatabanken.
Medewerking van Nederland gevraagd
‘Een primeur in Europa,’ aldus minister Jan Jambon, die ook met buurlanden Duitsland, Nederland en Frankrijk om de tafel wil om de uitwisseling van informatie te verbeteren. ‘Dit heeft alleen zin als andere landen meedoen en informatie delen. Wellicht raakt de rest van Europa [na de aanslag in Berlijn] ook overtuigd’, zegt Jambon.
De maatregelen zorgen er wel voor dat het lastiger wordt om een internationale reis te boeken. Zo moeten tickets vooraf worden gekocht, anders is er geen tijd om een controle uit te voeren. Jambon benadrukt dat de landsgrenzen niet dichtgaan. ‘Je kunt perfect je grenzen openhouden én knipperlichten installeren. Bij autoverkeer doen we dat al door nummerplaatcontroles aan de grensovergangen.’