Piet Hein Donner, vicevoorzitter van de Raad van State, ziet zacht gezegd heel weinig in het initiatief van GeenPeil om een soort democratisch doorgeefluik te worden. Volgens hem luidt een dergelijke aanpak zelfs het einde van de democratie in.
Donner deed zijn felle uitspraak tijdens een raadsledenbijeenkomst in het Provinciehuis van Zuid-Holland in Den Haag, schrijft Omroep West.
De bedoeling is dat de leden van GeenPeil het voor het zeggen krijgen. Ze kunnen via internet inloggen en stemmen op wat voor hen belangrijk is, en de Kamerleden van GeenPeil handelen daarnaar. ‘De kiezer is koning. Zo wordt elk wetsvoorstel een micro-referendum,’ zei lijsttrekker Jan Dijkgraaf bij het ontvouwen van het strijdplan met het oog op de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart volgend jaar. Daaraan gaat de nieuwbakken partij meedoen, net als bijvoorbeeld VNL en Forum voor Democratie.
Bang voor ‘radicalen’
Donner vindt het allemaal maar onzin, en gevaarlijk. ‘De gekozen vertegenwoordigers zouden slechts doorgeefluik zijn van de wensen en opvattingen van hun achterban. Een aanpak zoals die van GeenPeil luidt het einde van de democratische rechtsstaat in.’ De CDA’er en voormalig minister van Justitie onder premier Balkenende, verwees naar de Grondwet waarin staat dat volksvertegenwoordigers zonder last moeten kunnen stemmen.
Hij vraagt zich af of de stemmen van de GeenPeil-partijleden wel geldig zijn. ‘Men weet zelfs niet of degene aan de andere kant van de lijn wel stemgerechtigd is.’ Donner is ook bang dat ‘radicalen’ de boel gaan bepalen. ‘Besluiten die daar worden genomen, kunnen op den duur leiden tot grote lasten, grote schade voor de hele samenleving. Dat doe je niet op deze wijze.’
CDA’er is tegenstander van referenda
Donner deed in het verleden al eens vaker opmerkelijke uitspraken. In 2006 zei hij in een interview met het tijdschrift Vrij Nederland: ‘Als tweederde van alle Nederlanders morgen de sharia zou willen invoeren, dan moet die mogelijkheid toch bestaan?’ Volgens Donner is dat ‘de essentie van onze democratie’.
‘Sharia? Over my dead body.’ Minister Schippers refereerde tijdens de Elseviers H.J. Schoolezing aan Donners omstreden uitspraak. Lees meer >
De CDA’er geldt als een fel tegenstander van referenda. In Trouw zei hij in april deze volksraadplegingen in strijd met de Grondwet te vinden. Een referendum is volgens hem geen basis voor betere democratische verhoudingen.
Toen Nederland in 2005 naar de stembus ging om in een referendum over de EU-grondwet te stemmen, zei Donner in de aanloop daarnaartoe dat een stem tegen deze grondwet een risico vormde op nieuwe oorlogen. De kiezer besloot zich er niets van aan te trekken, en in grote meerderheid ‘nee’ te zeggen tegen de grondwet.