Verschillende partijen hielden het afgelopen weekeinde een verkiezingscongres. Hoewel ze van standpunt verschillen, kwam er één geluid bij vrijwel elke partij terug: premier Mark Rutte moet weg.
Rutte sprak zich zondag nog hard uit over PVV-leider Geert Wilders: ‘De kans dat de VVD met de PVV gaat regeren is nul. Het gaat niet gebeuren,’ zei Rutte bij het tv-programma Buitenhof. De standpunten van de twee partijen verschillen te veel van elkaar, aldus de premier.
SP: Progressief blok tegen Rutte
SP-lijsttrekker Emile Roemer zei zaterdag tijdens zijn verkiezingscongres in Tilburg exact hetzelfde, maar dan over Rutte. ‘We hebben een fundamenteel andere uitgangspositie,’ zei de SP-leider, die aangaf dat een ‘stem op de SP, een stem op een regering zonder VVD’ is.
Roemer deed een oproep aan de PvdA en GroenLinks om een ‘progressief blok’ te vormen tegen de VVD, die volgens hem ‘van medemensen concurrenten wil maken’: ‘Ik heb Mark Rutte horen zeggen dat hij zo verknocht is aan het Torentje,’ ging Roemer verder. ‘Mooi uitzicht over de Hofvijver, mooi salaris, lekkere koffie. Zo gaat dat dus bij de VVD. Je gunt heel Nederland een flexcontract, en jezelf een vaste baan in het Torentje.’
CDA: Morele crisis
CDA-leider Sybrand Buma deed op zijn congres in Barneveld ook een duit in het zakje. Hij reageerde op een eerdere opmerking van Rutte. Hij zei dat het CDA-verkiezingsprogramma zo somber is dat hij erdoor naar de fles wilde grijpen. ‘Wat een niveau,’ zei Buma daarover, ‘weet je dan werkelijk niet wat er leeft?’
Volgens onze columnisten
Hans Hillen: ‘Brutale partijen hebben de halve wereld, dat is eng’
Volgens Buma ontkent Rutte dat er in Nederland sprake is van een ‘morele crisis’. Hij haalt uit naar het liberalisme van de VVD: ‘Rutte doet alsof er niets aan de hand is. Waar komt toch die blinde vlek vandaan. Het is de arrogantie van de macht. Of is het de gemakzucht van een liberaal die alleen de waarde van het geld snapt?’
‘De morele crisis is de afgelopen vier jaar dieper geworden. En wie dat laat gebeuren heeft gefaald in zijn belangrijkste taak als premier.’
Buma vindt dat er een ‘morele revolutie’ nodig is in Nederland om het ‘doorgeslagen onfatsoen’ te stoppen. Naast het verlagen van eigen risico, en een ‘eerlijkere economie’ betekent dat volgens Buma ook ‘minder schelden’, onder meer op sociale media.
Het CDA stelde zaterdag bovendien zijn verkiezingsprogramma vast. In een poging kleine splinterpartijen buitenspel te zetten, wil de christelijke partij dat de kiesdrempel bij de Tweede Kamerverkiezingen wordt verhoogd van twee naar drie zetels. Ook wil het CDA een miljard extra voor defensie.
PvdA: Alternatief voor VVD en PVV
De nieuwe PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher wil met zijn partij een ‘sociaal en fatsoenlijk alternatief’ bieden voor de VVD en de PVV, zei hij zaterdag op het PvdA-verkiezingscongres in Utrecht. De VVD wil volgens hem de welvaartsstaat verder inperken, en de PVV zal het land ‘verder splijten’.
Asscher probeert Ruttes bewering dat hij niet met de PVV wil regeren onderuit te halen. Naar eigen zeggen zou hij graag zien dat Rutte Wilders uitsluit, maar hij wijst erop dat de VVD al eerder met Wilders in zee ging: ‘De kiezer moet zelf uitmaken wie hij gelooft.’
Hij praat over de opkomst van populistische partijen in Europa. ‘Politiek gaat over wat goed en kwaad is,’ zegt hij. ‘Overal in Europa rammelen politici aan de poorten met een giftige cocktail van angst, haat en verdeeldheid.’ Daarbij noemt hij ook expliciet Wilders.
Zijn nieuwe stokpaardje, het aanpakken van het vrije verkeer van werknemers in de EU waardoor Nederlanders niet meer aan de bak komen, kwam ook aan bod. ‘We zien nu een systeem waarbij in Nederland een Roemeense bouwvakker op de steiger door de Europese regels voor honderden euro’s minder hetzelfde werk mag doen als een Nederlandse bouwvakker’. Asscher zei al eerder dat dit soort scenario’s ‘nationalisme en xenofobische politiek’ voeden.
GroenLinks: Klaver wil premier worden
GroenLinks-leider Jesse Klaver, die vrijdagavond bij een campagnebijeenkomst in Nijmegen zei premier te willen worden, sluit naar eigen zeggen niemand uit, ‘behalve de PVV’. Een coalitie met de VVD acht hij wel ‘onwaarschijnlijk’, omdat de standpunten van de twee partijen te veel uit elkaar liggen.
Hij was bovendien iets aardiger voor Rutte. Hoewel hij het met veel zaken niet eens is, vindt hij het een compliment waard dat het kabinet van Rutte de rit heeft uitgezeten.
Klaver zei dat het ongebruikelijk is voor een leider van GroenLinks om premier te willen worden, maar dat er wel meer ongebruikelijk aan hem is. Zo had Klaver volgens hemzelf ook nooit kunnen denken dat hij al op zo’n jonge leeftijd (hij is 30) leider van GroenLinks had kunnen worden.
SGP: Zorgen over islam
Bij het verkiezingscongres van de SGP in Hoevelaken werden vooral zorgen over immigratie uitgesproken. De christelijke partij wil een strenger immigratiebeleid in Nederland.
Hoewel het helpen van mensen in nood een christelijke opdracht is, zijn er ook zorgen over de groeiende invloed van de islam, zegt SGP-leider Kees van der Staaij. De partij wil dat de opvang van asielzoekers vaker van tijdelijke aard is. De partij presenteerde deze week samen met het CDA een wetsvoorstel, waarin wordt gepleit de termijn voor het verkrijgen van een definitieve verblijfsvergunning te verlengen van vijf naar zeven jaar.
Het was het eerste verkiezingscongres van de bijna 100 jaar oude SGP met de mogelijkheid om te stemmen over wijzigingen in het programma. Een voorstel om de invoering van de doodstraf weer in het programma op te nemen werd verworpen.
Forum voor Democratie: Minder, minder oude politiek
De politieke beweging Forum voor Democratie onder leiding van Thierry Baudet hield het allereerste partijcongres in Amsterdam. ‘We gaan de huidige leiders vervangen en verslaan,’ aldus Baudet. ‘We zullen niet rusten totdat de democratie is hersteld en het partijkartel is gebroken’.
De huidige politici zouden volgens Baudet falen om de westerse cultuur te beschermen, en ontneemt de burger de controle. ‘Bindende referenda zijn daar een oplossing voor’. Theo Hidddema, strafpleiter en nummer 2 op de lijst, liet weten dat hij de oude politiek ‘gewoon mores wil leren’.
De kandidaten van de FvD kregen zaterdag de kans zich te presenteren. Hoogleraar Paul Cliteur bijvoorbeeld, die als lijstduwer nummer 30 op de lijst inneemt, vroeg het publiek of er meer of minder oude politiek nodig is. ‘Minder, minder,’ was het antwoord.