Kamer steunt Ruttes Oekraïne-uitweg: hoe nu verder?

Ministers Bert Koenders (L) en premier Mark Rutte (R) tijdens het debat over de supplementaire verklaring op het Oekraïne-verdrag - Foto: ANP

De Tweede Kamer heeft ingestemd met premier Mark Ruttes oplossing voor de uitkomst van het Oekraïne-referendum. De uitweg die Rutte heeft gevonden voor de nee-stem, wordt gesteund door coalitiepartijen VVD en PvdA, en D66 en GroenLinks.

Een groot deel van de oppositie leverde opnieuw felle kritiek op ‘het inlegvelletje’ van Rutte.

Bindende verklaring

Tijdens een raadgevend referendum vorig jaar wees een meerderheid van de stemmers het associatieverdrag met Oekraïne af. Rutte heeft zijn wens dat Nederland het verdrag gewoon ratificeert, nooit onder stoelen of banken gestoken, maar worstelde wel met de vraag hoe de nee-stem ‘een plek te geven’.

Na lang onderhandelen in Brussel, kwam hij met een juridisch bindende verklaring bij het verdrag. Daarin staat onder meer dat het associatieverdrag met Oekraïne geen opstapje is naar een EU-lidmaatschap voor het land. In december stemden de overige EU-lidstaten in met de verklaring.

Kritiek leeft nog steeds

De kritiek op deze oplossing leeft bij een deel van de oppositie nog steeds. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt spreekt van een ‘leeg inlegvelletje’ dat bovendien ‘niets verandert’ aan het verdrag.

Omtzigt wees er in een eerder debat al op dat veel van de punten die erin staan geen betrekking hebben op het associatieverdrag, maar op andere verdragen, organen en instanties.

Ook Harm Beertema van de PVV vindt dat er met de verklaring geen recht wordt gedaan aan de bezwaren van de nee-stemmers.

De partijen PvdA, D66 en GroenLinks – die Ruttes oplossing dus allemaal steunden – werden dinsdagavond in de Kamer hard aangevallen omdat zij kort na het referendum beloofden de uitslag te zullen respecteren. De bijlage van Rutte bracht daar verandering in.

Hoe nu verder met de verklaring van Rutte? De Eerste Kamer zal zich pas na de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart over het onderwerp buigen. Het kabinet is daar afhankelijk van de steun van twee CDA-senatoren, aangezien het in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft.

Het CDA was in de Tweede Kamer uiterst kritisch over het optreden van Rutte. Volgens PVV’er Beertema houdt het CDA in de Tweede Kamer ‘het principiële masker’ nog even op, maar is het in de Eerste Kamer een done deal. EU-gezinde senatoren zouden namelijk voor willen stemmen.