De Kiesraad maakte dinsdag de officiële uitslag van de verkiezingen bekend. Het aantal kiesgerechtigden dat heeft gestemd voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 is bijna 82 procent, de hoogste opkomst sinds 1986.
Er komen 71 nieuwe Kamerleden naar Den Haag. Van hen vertegenwoordigen vijf politici twee nieuwe partijen: Forum voor Democratie en DENK.
Hoe zit dat ook al weer met voorkeurszetels, afsplitsers en partijdwang? Lees hier alles over zetelroof
Voorkeursstemmen bepalend
Van de politici die deze week hun intrek nemen in de Kamer, is 36 procent vrouw, ten opzichte van 39 procent in 2012. 39 procent van de kandidaat-Kamerleden op het stembiljet was vrouw.
Mona Keijzer kreeg van de ‘nummers twee’ op de lijsten de meeste voorkeursstemmen: met ruim 165.000 haalde zij in haar eentje bijna net zoveel voorkeursstemmen als de nieuwe partij FvD (185.000). Het nieuwe Kamerlid Lilian Marijnissen (SP) kreeg ook veel stemmen. 124.626 Nederlanders kozen voor de dochter van de voormalige lijsttrekker. Marijnissen bleek zo veel populairder dan nummer 2 op de lijst, Renske Leijten.
Opmerkelijk was daarnaast het aantal voorkeursstemmen dat ging naar VVD-politicus Chantal Nijkerken-de Haan. De waarschijnlijke reden is dat veel kiezers tactisch stemmen, in de hoop zo veel mogelijk vrouwen in de Kamer te krijgen.
De persoon met de meeste stemmen in totaal was VVD-leider Mark Rutte. Ruim 1,76 miljoen Nederlanders brachten een stem uit op de demissionair premier. Geert Wilders (PVV) ontving bijna 1,26 miljoen stemmen.
Voor Lilianne Ploumen (PvdA), Maurits von Martels (CDA), Isabelle Diks en Lise Westerveld (beiden GroenLinks) waren de voorkeursstemmen van groots belang. Zij kwamen in de Kamer omdat zij de voorkeursdrempel haalde, en zo hoger op de lijst kwamen.
De voorkeursstemmen schetsen een interessant beeld van de populariteit van bepaalde politici: demissionair minister Klaas Dijkhoff (VVD) kreeg bijvoorbeeld bijna net zoveel stemmen als Jeanine Hennis, nummer twee op de lijst van de VVD. Dijkhoff kreeg meer stemmen dan bijvoorbeeld voormalig fractievoorzitter Halbe Zijlstra (nummer drie).
Uit het weekblad: Verdringing – hier scoorden de rechtse partijen
Restzetels en kiesdelers
Er was overigens ook nog een aantal restzetels te verdelen: de VVD kreeg in totaal twee restzetels, en ook de PVV, het CDA, D66, de PvdA en de PvdD ontvingen ieder een restzetel. De PvdA, die al werd geconfronteerd met een historische nederlaag, ontving haar restzetel vanwege de lijstverbinding met GroenLinks.
De kiesdeler – het aantal stemmen dat een kandidaat-Kamerlid nodig had voor een zetel – was 70.106 in 2017. Van de partijen die niet in de Kamer zijn gekomen, kwamen Voor Nederland van Jan Roos en de Piratenpartij van Ancilla van de Leest het dichtstbij.
Roos, Van de Leest en Sylvana Simons – de lijsttrekker van Artikel 1- hadden ieder genoeg stemmen voor een voorkeurszetel (een kwart van de kiesdeler), maar de voorkeursdrempel geldt pas bij drie zetels.