Rutte III stond amper een week geleden op het bordes, maar er is al irritatie over uitlatingen van een van de leiders van de vier coalitiepartijen. Sybrand Buma, fractievoorzitter van het CDA, zei met zoveel woorden dat hij het aankomende referendum over de zogenoemde sleepwet zinloos vindt. D66-leider Alexander Pechtold reageert getergd.
Buma’s uitlatingen waren ‘niet zo verstandig’, vindt Pechtold. De CDA-leider moet volgens Pechtold de komende maanden de kiezer vertellen ‘dat we natuurlijk wel serieus omgaan met het wettelijk instrumentarium dat we hebben’.
Van intrekken wet kan sowieso geen sprake zijn
Eric Vrijsen: Big Brother-schrikbeeld bij Sleepwet is onjuist >
Hij doelt daarmee op de Wet raadgevend referendum, die nog altijd van kracht is. Maar de regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben afgesproken dat de mogelijkheid tot een referendum komt te vervallen.
De coalitie heeft echter nog niet bepaald wat het kabinet moet doen met de uitslag van een eventueel referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv), aldus Pechtold. Wat hem betreft kan van intrekken van de wet sowieso geen sprake zijn. Wel zal het kabinet er alles aan doen om het draagvlak voor de Wiv te vergroten door bijvoorbeeld af te spreken dat de wet spoedig en zorgvuldig wordt geëvalueerd.
Buma zei zaterdag in de Volkskrant dat de wet, die ook wel de sleepwet wordt genoemd, er moet komen. Hij beschouwt het referendum dat tegenstanders willen organiseren niet als een ‘echt referendum’.
De uitspraken van Buma en de reactie erop van D66-Kamerlid Kees Verhoeven en D66-senator Thom de Graaf leidden tot conclusies dat ‘het eerste scheurtje’ in de nieuwe coalitie was gekomen, schrijft Carla Joosten.
De CDA-leider vindt juist dat hij de kiezers voor de gek zou houden als hij geen duidelijkheid geeft over wat er met de uitslag moet gebeuren. De enige reden dat het referendum mogelijk nog wordt gehouden, is omdat het kabinet het instrument niet tijdig kan afschaffen, stelt hij.
D66 in het verleden groot voorstander van referenda
Buma suggereerde dat de coalitiepartners – en dus ook D66 (in het verleden groot voorstander van referenda) – het eens zijn met het negeren van de uitkomst. In elk geval de ChristenUnie.
Voorman Gert-Jan Segers wil de staatsveiligheid niet afhankelijk maken van het raadgevend referendum. Hoewel hij niet op het referendum wil vooruitlopen, zegt Segers tegen Elsevier Weekblad: ‘Zoiets zwaarwegends als de staatsveiligheid staat of valt niet met een referendum. Als ik de overtuiging heb dat onze diensten die wet nodig hebben, wil ik dat niet afhankelijk maken van een referendum.’
VVD-Kamerlid Ockje Tellegen laat via een woordvoerder weten dat het referendum, als het aan de VVD ligt, geen invloed zal hebben op de invoering van de wet. Die wet is volgens haar hard nodig om Nederland veilig te houden.