Terreurbeweging Islamitische Staat (IS) heeft zich ‘hoogstwaarschijnlijk schuldig gemaakt aan genocide’, concludeert het kabinet in een brief die vrijdag naar de Tweede Kamer is gestuurd. Nederland is daarmee het eerste Europese land dat stelt dat IS genocide heeft gepleegd.
Volgens de regering hebben etnische en religieuze minderheden, zoals de Jezidi’s en christenen, zeer geleden in de door IS gecontroleerde gebieden in Irak en Syrië. Daarmee zijn ‘voldoende feiten vastgesteld om te oordelen dat IS zich hoogstwaarschijnlijk schuldig heeft gemaakt aan genocide en misdrijven tegen de menselijkheid,’ schrijft minister Halbe Zijlstra (VVD) van Buitenlandse Zaken in de brief.
Eerste land binnen Raad van Europa
In 2014 schreef toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans al aan de Kamer dat IS ‘vermoedelijk’ genocide had gepleegd. Met de kwalificatie ‘hoogstwaarschijnlijk’ gaat het kabinet nog een stapje verder.
Meer over terugkerende Syriëgangers
Jihadisten in Nederland: zijn we wel voorbereid op terugkeerders?
Daarmee is Nederland het eerste land binnen de Raad van Europa dat deze conclusie trekt. Tot nu toe verklaarde alleen de Amerikaanse regering dat de terreurorganisatie genocide pleegt op christenen, Jezidi’s en niet-soennitische moslims. Ook de Raad van Europa sprak dit op initiatief van Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt (CDA), die zich hard maakte voor de genocide-erkenning, uit.
Terugkeerders vervolgen onder genocideverdrag
Met de erkenning is Nederland verplicht het genocideverdrag na te leven, waarin staat dat genocide bestraft en voorkomen moet worden. Volgens het kabinet gebeurt dat al: Nederland werkt immers mee met de internationale coalitie tegen IS in Irak en Syrië. Ook kan het Openbaar Ministerie (OM) besluiten om jihadisten van IS bij terugkomst te vervolgen wegens genocide.
Voor de vervolging maakt het echter niet uit of de regering de genocide erkent, aldus de brief. Het OM kan dat al op basis van de Wet internationale misdrijven. Nederland telt zo’n 300 Syriëgangers, waarvan een deel al is teruggekeerd.