‘Volmaakt idioot’, ‘zeer ongewenst’ en ‘schandalig’. Zo maar een paar termen die vice-premier Hugo de Jonge (CDA) bezigde na afloop van de ministerraad. Hij verving voor de derde keer minister-president Mark Rutte (VVD) als voorzitter van het kabinetsberaad en deed dus ook diens wekelijkse persconferentie.
In tegenstelling tot De Jonges laatste optreden na de ministerraad op 15 december, waar hij wel erg vaak zei dat hij ‘terughoudend’ moest zijn, nam hij dit keer geen blad voor de mond.
De door Forum voor Democratie in het spel gebrachte ‘rassentheorie’ waar minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) vorige week naar uithaalde, noemde De Jonge ‘volmaakt idioot’.
Gedoe over speech
De speech van Ollongren was ‘toen er gedoe over ontstond’, deze week nog even aanleiding geweest voor het kabinet om er over te bellen. Maar iedereen kon zich volgens De Jonge achter ‘die mooie speech’ van Ollongren scharen omdat het belang van Artikel 1 van de Grondwet erin werd benadrukt.
‘Natuurlijk ben ik het daarmee eens en natuurlijk heeft ze op dat punt ook namens ons gesproken.’
Rechtspraak en politiek scheiden
Over de aangifte van Forum voor Democratie, de partij van Thierry Baudet, zei De Jonge: ‘Het staat mensen vrij om aangifte te doen. Maar ik zou denken: houd politiek en rechtspraak een beetje gescheiden.’
Ollongren had als ‘progressief liberaal’ gesproken. ‘Ik denk dat menigeen in het kabinet zich zelf niet als progressief liberaal zou willen afficheren. Maar natuurlijk is dat een verhaal dat door het hele kabinet gehouden zou kunnen worden,’ zei De Jonge.
Hij vervolgde: ‘De uitspraken waar ze aan refereerde over het verband tussen ras en IQ zijn natuurlijk volmaakt idioot, maar iedereen kiest zijn eigen woorden.’
Dodelijk poeder: ongewenst
Gevraagd naar zijn mening over de aankoop van een dodelijk poeder door ruim driehonderd mensen, haalde De Jonge ook fel uit. ‘Dat is heel zorgelijk en zeer ongewenst. De euthanasiepraktijk is met zorgvuldigheid omgeven. Als het gaat over een vrijwillig gekozen levenseinde dan moet dat met allerlei zorgvuldigheidseisen omkleed zijn. En daarvoor hebben we die euthanasiewet.’
Over de Coöperatie Laatste Wil, die de aankoop van het poeder faciliteert, zei De Jonge: ‘Wat deze club doet is op z’n minst ongewenst en op de grens van onverantwoord en het is mogelijk zelfs strafbaar. Maar dat kan het openbaar ministerie pas beoordelen als zich zoiets voordoet. En als mensen gebruik maken van dit spul om tot zelfdoding over te gaan is vervolgens de vraag die het OM moet beantwoorden, zijn de feiten en omstandigheden zodanig dat dit zou kunnen gekwalificeerd als hulp bij zelfdoding.’
Dat mensen het poeder in huis hebben gehaald, is voor het kabinet geen reden om in actie te komen. ‘Op grond waarvan? Dat is natuurlijk het ingewikkelde. Ongewenst is het zeker,’ zei de vice-premier die als minister van Volksgezondheid medisch ethische vraagstukken in zijn portefeuille heeft.
Ondermijning door criminelen
‘Verschrikkelijk, onwenselijk en schandalig,’ waren andere ronde bewoordingen van de vice-premier. In dit geval doelde hij op de bedreigde Officier van Justitie, waarover De Telegraaf vrijdag berichtte. De Jonge noemde de zaak ‘een voorbeeld van de ondermijning door de georganiseerde misdaad die gewoon plaatsvindt in Nederland.’
Het kabinet heeft ‘fors extra geld’ ter beschikking om de ondermijning door criminelen aan te pakken. De vice-premier: ‘Daar wordt alles voor uit de kast gehaald. Dit ondermijnt de rechtsstaat.’