De meest omstreden moskeeën van Nederland

De buitenkant van de As-Soennah Moskee in Den Haag - bron:ANP

De As Soennah-moskee in Den Haag heeft geld ontvangen uit Kuweit. De organisatie doet zich gematigd voor, maar achter de deuren wordt haatdragend gepredikt. Dat zijn de schokkende conclusies van een reportage van NRC Handelsblad en Nieuwsuur maandag. Maar er zijn meer omstreden moskeeën in Nederland.

Meer over salafisme? Lees deze column van Afshin Ellian: Het salafisme, de motor van het islamitische terrorisme

In een interview met de Volkskrant zaterdag ontkent As Soennah-moskeevoorzitter Abdelhamid Taheri alle aantijgingen. ‘We zouden wel gek zijn om met zo’n organisatie zaken te doen,’ zegt hij over de vermeende geldstromen naar zijn moskee van de Revival of Islamic Heritage Society (RIHS), die in verband wordt gebracht met terrorisme. Ook zegt Taheri dat de toon in zijn moskee veel minder agressief is dan voorheen. ‘Wij hebben een website waar duizenden artikelen en lezingen op staan. Daar staan veel dingen op waar we nu niet meer achter staan.’ Een voorbeeld geeft hij niet. ‘Maar vroeger was de toon agressiever, opdringeriger. Nu zijn we bezig die berichten te verwijderen.’

Het voorval bij de As Soennah-moskee staat niet op zich. Nederland kent een reeks aan ongeregeldheden bij islamitische gebedshuizen. Een overzicht van de meest in het oog springende:

1. De alFitrah-moskee in Utrecht

De salafistische organisatie kocht in oktober 2017 haar eigen pand in Utrecht met de 1,7 miljoen euro die ze kreeg van een onbekende geldschieter. Dat gebeurde na een langlopend conflict over huurachterstand dat alFitrah en pandeigenaar No Staples bij de rechter uitvochten.

Lees ook deze column van Philip van Tijn: Financiering moskeeën: we wisten het toch allang!?

Voorafgaand aan de opvallende aankoop was de omstreden organisatie al talloze keren in het nieuws. Zo trokken oud-studenten van de moskee in december 2016 aan de bel omdat hun was opgedragen om moslims die misdrijven begaan, niet aan te geven bij de politie. Bij de FIOD, de opsporingsdienst van de Belastingdienst, loopt een witwas-onderzoek naar de moskee.

De familie van imam Suhayb Salam wordt al jaren nauwlettend gevolgd door inlichtingendienst AIVD, onder meer wegens zijn banden met de Haagse radicale imam Fawaz Jneid. Die uitte in 2004 in de As Soennah-moskee daags voor de moord op cineast Theo van Gogh verwensingen aan diens adres en aan politicus Ayaan Hirsi Ali.

Lees ook: ‘Banden tussen Utrechtse alFitrah-moskee en aan Al-Qa’ida gelieerde instelling’

2. De Al Houda-moskee in Geleen

Kwam in november 2017 in het nieuws na de arrestatie van de voorzitter en de secretaris van de moskee. Moskeesecretaris Laarbi A. wordt verdacht van witwassen, deelname aan een criminele organisatie met terroristisch oogmerk, ronselen voor de gewapende strijd en financiering van terreur. Stefan Z., voorzitter van de Al Houda-moskee, wordt alleen verdacht van witwassen. In afwachting van de rechtszaak is hij op vrije voeten gesteld met een enkelband.

Een paar maanden eerder, in maart 2017, kwamen al verontrustende berichten naar buiten over de moskee. Toen werd duidelijk dat het bestuur zou hebben getraind op gevechtssituaties met nep-kalasjnikovs in de Ardennen. Ook zou zijn geprobeerd om onderdelen te bestellen voor een echte AK-47.

In februari 2017 stelden PVV-leider Geert Wilders en PVV-Kamerlid Machiel de Graaf Kamervragen over de moskee aan toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA). De PVV-politici riepen Asscher op de moskee per direct te sluiten.

3. Al-Ummah Moskee in Amsterdam

Deze moskee kwam in november 2016 in het nieuws door een geweldsincident waarbij een bejaarde moslim tegen de grond werd gewerkt. Het werd gezien als een bewijs voor de machtsstrijd in de moskee: salafistische jongeren zouden het bestuur willen overnemen van de gematigde oudere garde. De aanvaller vluchtte na het voorval naar Marokko.

Voormalig stadsdeelvoorzitter en Kamerlid Ahmed Marcouch (PvdA) zei destijds dat er in de betreffende moskee al langer sprake was van spanningen. ‘Kennelijk zijn ze (de groep salafistische activisten, red.) er inmiddels in geslaagd door te dringen tot sleutelposities.’

Lees ook: Franse intelligentsia luidt noodklok over islamisme

4. Stichting Qanitoen in Den Haag

Nadat Fawaz Jneid in 2016 de Haagse As-Soennah Moskee werd uitgezet omdat hij daar illegaal shariahuwelijken sloot, besloot hij zijn eigen moskee te stichten in de Den Haag. Onder de dekmantel van een islamitische boekhandel met de naam Stichting Qanitoen, hield hij er illegale gebedsdiensten.

Wat volgde, was een juridisch getrouwtrek met de gemeente dat resulteerde in een gebiedsverbod voor Jneid en een verbod op het houden van de gebedsdiensten in het pand. Dit tot grote tevredenheid van de gemeente, die al eerder stelde dat de stichting provoceerde door alle regels aan haar laars te lappen.

Syp Wynia schreef eerder over Saudi-Arabië: Exporteur van olie, salafisme en terreur

In maart van dit jaar kwam Jneid opnieuw in het nieuws toen De Telegraaf berichtte over een video van bijna een uur waarin hij tekeergaat tegen de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb. Zo zou de burgemeester iemand zijn die ‘de islam haat en bestrijdt’ en verzuimde de Deense Mohammed-cartoons te veroordelen. Volgens Jneid is Aboutaleb ook tegen islamitische scholen en moskeeën. Gevreesd werd dat radicale moslims de video zouden opvatten als een vrijbrief om een aanslag op Aboutaleb te plegen.

Minister Ferdinand Grapperhaus (CDA) van Justitie ‘walgde’ van de uitlatingen van Jneid, maar kon niets doen, liet hij weten in reactie op Kamervragen.

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof noemde de uitspraken van Jneid ‘gevaarlijk’. Volgens Schoof zoekt Jneid elke keer de grenzen van de wet op, en weet hij precies wat hij wel en niet kan zeggen binnen de grenzen van de wet. ‘Door woorden te gebruiken als “ontrouw”, “leugenaar” en “bestrijder van moslims” lijkt hij geweld te legitimeren zonder daartoe op te roepen,’ zei Schoof destijds.

Lees ook: Islam is op weg ’s werelds grootste religie te worden

5. Al-Fath Moskee in Dordrecht

Ook in deze moskee zou haatdragend zijn gepredikt door salafistische gastimams. Die zouden hebben gezegd dat vrouwen ondergeschikt zijn aan hun man en dat strijders en terroristen van Islamitische Staat moeten worden geëerd als strijders voor het ware geloof. ‘Verwerpelijke teksten,’ reageerde de Dordtse burgemeester Wouter Kolff (VVD). Woensdag vroeg hij het bestuur van de moskee ervoor te zorgen dat er geen verwerpelijke teksten meer worden gepredikt.

Al-Fath kreeg een kleine 90.000 euro vanuit Saudi-Arabië. De alFitrah-moskee kreeg een bedrag van omgerekend 82.000 euro uit Kuweit.

Lees ook Syp Wynia: ‘Islamisering in Nederland, vanaf 1951’