Vijf jaar Koning: het stukje theater bij de abdicatie

Buste Koning met Koning

Hij is al vijf jaar Koning, maar in de hal van het Kabinet van de Koning stond tot afgelopen week nog steeds het borstbeeld van prinses Beatrix.

Daarin is verandering gekomen. Koning Willem-Alexander onthulde op 25 april een borstbeeld van zichzelf, gemaakt door beeldhouwster Tony van de Vorst. Zij maakte in 1991 ook de buste van Beatrix die destijds ook door het toenmalige staatshoofd werd onthuld.

Buste Koning Willem-Alexander
Het borstbeeld van Koning Willem-Alexander gemaakt door Tony van de Vorst.

Beide beelden staan nu tegenover elkaar in de hal van het monumentale pand van het Kabinet van de Koning aan de Haagse Hofvijver.

De buste kwam er vijf jaar na de inhuldiging op 30 april 2013. Die plechtigheid, die begon met de abdicatie van Beatrix, was een staaltje theater van de staat waaraan maanden aan voorbereiding waren voorafgegaan, inclusief oefeningen in een nagemaakte setting op de zolder van – toen nog – het Kabinet der Koningin.

Ook aan de keuze van het materiaal en de vormgeving van de akte werd veel tijd besteed. Het Nationaal Archief legde het gehele proces vast.

Bekijk het filmpje van het Nationaal Archief:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Keuze van de pen

Ook was er veel aandacht voor de pen waarmee de akte zou worden ondertekend. Dat gebeurde niet met een deftige vulpen, maar met een tamelijk gewone pen, aangeschaft bij vulpenspeciaalzaak P.W. Akkerman in de Haagse Passage.

Tevoren waren er pakweg tien getest om te zien welke het beste pakte op het perkament. De keuze viel op een pen van niet meer dan enkele tientjes. Iedere ondertekenaar mocht de pen houden.

Pen mocht niet lekken

Belangrijk was dat de pen niet vlekte, maar ook dat de inkt goed was voor het perkament en lang houdbaar zou zijn. Komende generaties moeten de akte ook nog kunnen zien.

Op een enkel schoonheidsfoutje na ging de abdicatie goed. Perfect ging het met het doorgeven van de akte van de een naar de ander, omdat de akte veel handzamer was dan die in 1980 bij de abdicatie van Juliana. Het gehannes daarmee is te zien in het filmpje van die abdicatie.

Het filmpje van de abdicatie van Juliana toont het gehannes met de akte:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Een verloren krul

Dit keer ging er iets mis bij het ondertekenen door de gevolmachtigd minister van Aruba. Per abuis begon hij op de plek waar vicepresident van de Raad van State Piet Hein Donner moest tekenen.

De directeur van het Kabinet van de Koning Chris Breedveld corrigeerde hem, maar kon niet voorkomen dat op de akte een verloren krul is te zien in de buurt van de handtekening van Donner.

De tekst van de abdicatie was minder persoonlijk dan die van Juliana. Ook daar was lang over nagedacht in samenspraak met Beatrix.

De regalia die de macht van de Koning symboliseren – een kroon (niet om te dragen), scepter, rijkszwaard, rijksappel en rijksstandaard – waren voor de inhuldiging flink opgelapt.