Minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) heeft aan de vooravond van het nieuwe parlementaire jaar opnieuw zijn excuses aangeboden voor de omstreden uitspraken die hij deed over immigratie en de multiculturele samenleving. Waarschijnlijk reageert ook premier Mark Rutte (VVD) vrijdagmiddag, op de persconferentie na de eerste ministerraad sinds het reces, uitgebreid op de kwestie die tal van Kamerleden deze zomer bezighield.
‘Ik heb de scherpte van de discussie opgezocht en illustraties en bewoordingen gebruikt die niet alleen ongelukkig maar ook onzorgvuldig zijn,’ schreef Blok donderdag in antwoorden op Kamervragen van PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen, die deTweede Kamer al direct wilde terugroepen toen de uitspraken via het televisieprogramma Zembla uitlekten.
Blok sprak met andere landen die ‘zich gekwetst hadden kunnen voelen’
De meest opvallende uitspraken van Blok
‘Noem mij een voorbeeld, van een multi-etnische of multiculturele samenleving, waar de oorspronkelijke bevolking nog woont. (….) En waar een vreedzaam samenlevingsverband is. Ik ken hem niet.’
‘Suriname is een failed state. En dat heeft ernstig te maken met de etnische opdeling.’
‘Als je in Benoordenhout woont, is het hartstikke leuk om op zondag naar de Turkse bakker te gaan. Je hebt ook geen last van een aantal bijeffecten. Maar als je er middenin woont, heb je enorm last.’
‘Waarschijnlijk zit ergens diep in onze genen dat we een overzichtelijke groep willen hebben om mee te jagen of om een dorpje te onderhouden. En dat we niet goed in staat zijn om een binding aan te gaan met ons onbekende mensen.’
‘Loop eens over straat in Warschau of in Praag, daar lopen helemaal geen gekleurde mensen. Die mensen zijn binnen een week weg. Worden letterlijk waarschijnlijk in elkaar geslagen. Die hebben daar geen leven.’
‘Dat had ik niet moeten doen, zeker niet in mijn rol als minister van Buitenlandse Zaken. Dat spijt mij,’ vervolgt Blok in zijn antwoorden, waarin hij ook schrijft de afgelopen periode te hebben gesproken met zijn collega’s in Tsjechië, Polen en Suriname, en de premiers van de Caribische landen. ‘Ook heb ik contact gezocht met andere landen die zich gekwetst hadden kunnen voelen door mijn uitspraken.’
Suriname, door Blok een failed state genoemd, eiste in juli al excuses en kreeg die ook. Vrijdag laat Blok echter weten dat Suriname daarmee geen genoegen neemt, en dat hij opnieuw met de overheid van het land in gesprek gaat: ‘Ik heb ze laten weten dat ik graag weer met ze in gesprek wil gaan. Ik zal iedere gelegenheid die zich daarvoor voordoet aangrijpen.’
Klaver eist excuses van Rutte
Eerder op donderdag had GroenLinks-leider Jesse Klaver zich via een brief ook al tot premier Mark Rutte gericht, die nog niet uitgebreid op Bloks uitlatingen heeft gereageerd. In een sentimenteel verwoord relaas eist hij dat Rutte zich distantieert van de uitspraken van Blok. ‘”Het spijt me” is niet genoeg. Wat ons kabinet zou moeten zeggen, is: een multicultureel land kan wel degelijk mooi en vreedzaam zijn. Kijk naar Nederland!’ aldus Klaver.
In een interview in de meest recente editie van Elsevier Weekblad reageerde CDA-leider Sybrand Buma op de gewraakte opmerkingen van Blok. De VVD-minister had het in zijn geruchtmakende speech ook over de Schilderswijk, waar Nederlanders zich bedreigd zouden voelen. Hij stelde dat ‘diep in de menselijke genen iets zit wat ons verhindert binding aan te gaan met onbekenden’.
Lees hier het volledige interview met Sybrand Buma: ‘Migratie is een gunst, niet een recht’
Volgens Elsevier Weekblad
Gertjan van Schoonhoven: Belangrijk debat, maar Stef Blok pakt het onhandig aan
Op de vraag of Blok en hij niet aan dezelfde kant staan, zegt Buma: ‘Ik zie het totaal anders: mensen zijn juist van nature sociale wezens. Onbekenden ontmoeten hoort daarbij, maar de afgelopen decennia is de komst van nieuwe gemeenschappen samengegaan met een extreme individualisering hier. (…) De verloren identiteit in de geglobaliseerde wereld is het werkelijke drama.’
Meeste Kamerleden boos op Blok, FvD en PVV waren het met hem eens
Op Twitter fileerden Kamerleden van links tot rechts de uitspraken van Blok, die zelfs in Amerikaanse kranten als The Washington Post het nieuws haalden. Peter Kwint (SP) had het over ‘achterlijke’ uitspraken, terwijl Han ten Broeke – in de Kamer buitenlandwoordvoerder van de VVD – de uitspraken van zijn partijgenoot Blok ‘lomp’ noemde: ‘Niemand zal beweren dat Suriname een modelstaat is of dat migranten in Oost-Europese landen altijd vriendelijk worden bejegend, maar de minister had deze punten ook kunnen maken met een minder lompe woordkeus.’
Afshin Ellian: Onnodige hysterie rond uitspraken Stef Blok
De enige partijen die het eens zijn met wat Blok zei over immigratie en de multiculturele samenleving, zijn Forum voor Democratie en de PVV. PVV-leider Geert Wilders vroeg in Kamervragen aan Rutte of die het met de ‘mooie woorden van Blok’ eens was, en of die namens het kabinet sprak. Daarop reageerde de premier ontkennend. Verder hield die zich op de vlakte over de kwestie.
Pas op maandag 3 september komt de Tweede Kamer terug van het zomerreces. Vermoedelijk volgt dan snel het Kamerdebat waar de linkse oppositiepartijen PvdA, SP en DENK in juli al om vroegen.
Buitenlandse Zaken: de VVD verprutst het weer, schreef Rik Kuethe