Blok: ‘Soros-wet’ verontrustend, maar Hongaarse rechtsstaat niet in gevaar

Brussel is bezorgd over de behandeling van asielzoekers, non-gouvernementele organisaties (ngo’s) en de persvrijheid in Hongarije, maar de democratische rechtsstaat is er volgens Stef Blok (VVD) niet in gevaar. Wel vindt de minister van Buitenlandse Zaken de zogenoemde Stop Soros-wet een ‘inbreuk op de vrijheid van meningsuiting’ en de onafhankelijke pers in het Centraal-Europese land.

Het kabinet is ‘bezorgd over de stigmatiserende effecten’ van de Hongaarse ngo-wetgeving, in het bijzonder de Stop Soros-wet, die onder meer hulp aan asielzoekers strafbaar stelt. ‘Op dit moment zijn echter geen aanwijzingen dat er door recente wetswijzigingen sprake is van ondermijning van het recht op een eerlijk proces in Hongarije,’ antwoordt Blok op vragen van SP-Kamerlid Renske Leijten. Zij vroeg de minister deze week of hij het met haar eens is dat Hongarije een harde aanpak verdient om de vermeende uitholling van de democratische rechtsstaat in dat land een halt toe te roepen.

SP bezorgd over overname kritische televisiezender door vriend Orbán

Aanleiding is een bericht dat de NOS eerder deze week publiceerde over de kritische Hongaarse televisiezender Hir-tv. Die werd begin deze maand gekocht door een zakenman die bevriend is met premier Viktor Orbán, waarna tientallen journalisten werden ontslagen en de zender een ‘regeringsspreekbuis’ zou zijn geworden. Volgens SP’er Leijten bestaat daardoor nog maar één onafhankelijke zender in Hongarije, die ‘niet in staat gaat zijn mediapluriformiteit in zijn eentje te waarborgen’.

‘Het kabinet maakt zich zorgen over de verschraling van de diversiteit aan media in Hongarije, maar gaat niet in op de positie van individuele zenders,’ schrijft Blok. Wel zegt hij dat de Europese Commissie een zogeheten inbreukprocedure kan beginnen tegen een lidstaat die de EU-wetten voor persvrijheid of ‘de vrijheid van vestiging’ schendt. Dat deed vicevoorzitter Frans Timmermans vorig jaar al, maar hij moest bakzeil halen. In juli diende de Commissie ook al een klacht in tegen Hongarije vanwege de Stop Soros-wet. Het is nog niet duidelijk of Brussel ditmaal wel een verandering van de Hongaarse wetgeving kan afdwingen.

Blok vindt ngo-wet ‘verontrustend’, hekelt Hongaars immigratiebeleid

Zelf vindt Blok de strafbaarstelling van ngo’s die asielzoekers helpen ‘verontrustend’, terwijl hij ook de Hongaarse weerzin tegen EU-verdeelplannen voor vluchtelingen hekelt. ‘Het kabinet is van mening dat de Hongaarse opstelling op het gebied van asiel en migratie niet bevorderlijk is voor het in Europees verband vinden van gezamenlijke oplossingen.’

Een interessante opmerking, aangezien Blok zich in zijn inmiddels beruchte toespraak over immigratie en de multiculturele samenleving sceptisch toonde over Brusselse plannen om vluchtelingen te verdelen. Omdat Centraal-Europese landen als Tsjechië, Slowakije en ook Hongarije daarin geen trek hebben, gaf de VVD-minister te kennen weinig vertrouwen te hebben in dergelijke oplossingen: ‘Loop eens over straat in Warschau of Praag, daar lopen helemaal geen gekleurde mensen,’ zei Blok. ‘Die mensen zijn binnen een week weg. Worden letterlijk waarschijnlijk in elkaar geslagen, die hebben daar geen leven.’

‘Hongarije geeft uitgeprocedeerde asielzoekers geen voedsel meer’

Hongarije lijkt zich weinig aan te trekken van alle kritiek. Volgens Human Rights Watch zijn de autoriteiten sinds enkele weken gestopt met het uitdelen van voedsel aan uitgeprocedeerde asielzoekers. Alleen zwangere vrouwen en kinderen zouden nog eten krijgen. De ngo noemt de maatregel, die Hongarije zou toepassen om migranten zo snel mogelijk te laten vertrekken naar buurland Servië, ‘inhumaan’ en ‘illegaal’. Hongarije meent dat het geen verantwoordelijkheid draagt voor de asielzoekers, en daarom niet verplicht is hun voedsel te verstrekken.

Lees ook: Hongaarse regering wil genderstudies afschaffen