Op 15 augustus 1945 eindigt de oorlog in de Oost. Twee dagen later volgt het startsein voor een nieuwe: nationalisten roepen de Republik Indonesia uit. Militairen moeten het opstandige Nederlands-Indië weer onder Nederlands gezag brengen. Luchtstrijdkrachten doen op ongekende schaal mee.
Sergeant-vlieger Jan Breman moet een list verzinnen. Bij kampong Godean op Java zijn Nederlandse troepen op felle tegenstand gestuit. Een 23-jarige soldaat uit Goirle sneuvelt. Vijf raken gewond, twee zwaar. Breman moet bloedplasma droppen en wel nu. Maar meteen bij aankomst trekt het vliegtuig al het vuur naar zich toe. Breman hoort de knallen boven de motor uit. Duiken, vertragen, droppen en weer optrekken, dat is uitgesloten. Dan maar een truc.
Jan Breman (91)
Vanuit een verzetsgroep geeft Breman zich in 1945 op als oorlogsvrijwilliger. Bij de Britse RAF volgt hij een opleiding tot vlieger. Hij vliegt voor de Koninklijke Luchtmacht onder meer in Nederlands-Indië en zwaait af als luitenant-vlieger. Vanaf 1950 studeert hij rechten in Leiden. In 1955 komt hij in dienst bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar hij opklimt tot ambassadeur in Straatsburg (Raad van Europa), Saudi-Arabië en Canada. In het boek Vliegers zijn liegers (2007) beschrijft hij zijn liefde voor het vliegen.
Breman schommelt met zijn vleugels: het teken dat hij gaat vertrekken en vliegt weg. Na een minuut maakt de sergeant-vlieger een scherpe bocht van 90 graden en daalt tot boomhoogte. Even later maakt hij opnieuw een bocht van 90 graden, daalt tot onder de boomkruinen en vliegt over de weg, recht op de zwaaiende Nederlanders af. Snel duwt Breman de in dekens gehulde flessen zijn toestel uit, geeft gas en trekt op. ‘Hartelijk dank voor snelle en correcte dropping bloedplasma,’ telegrafeert de commandant van de stoottroepen later.
Tweede Wereldoorlog direct gevolgd door nieuwe oorlog
Op 15 augustus 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog met de Japanse capitulatie. Twee dagen later volgt het startsein voor een nieuwe oorlog. Nationalisten Soekarno en Mohammed Hatta roepen de onafhankelijke Republik Indonesia uit. Ruim honderdduizend Nederlandse militairen vertrekken daarop naar de Oost om Nederlands-Indië weer onder Nederlands gezag te brengen.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout