De Vlaamse regering werkt op verzoek van D66-staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Milieu) aan een nieuw plan voor een spoorlijn tussen de haven van Antwerpen en Duitsland. De nieuwe verbinding is volgens de Vlaamse premier Geert Bourgeois (N-VA) bedoeld om het goederentransport over de weg te ontlasten. De lijn doorkruist de provincies Limburg en Brabant. Er liggen plannen door diverse tracés.
Bourgeois (67) besprak het voornemen gisteren met staatssecretaris Van Veldhoven. Hij was op werkbezoek in Noord-Brabant en onthulde de plannen tijdens een toespraak op het ‘Zomertreffen’ van de Brabantse bestuurlijke en zakelijke elite in de abdij Koningshoeven te Berkel-Enschot.
Jarenlang drong België tevergeefs aan op heropening van de ‘IJzeren Rijn’, een vervallen spoorverbinding vanuit België via Weert en Roermond naar het Duitse Roergebied. Heropening zou vooral de Antwerpse haven ten goede komen. Politiek Den Haag had echter meer oog voor de belangen van Rotterdam en zag weinig heil in het doorsnijden van natuur- en woongebieden.
Opportuniteiten
Het Regeerakkoord van Rutte III bepleit echter gebruik van bestaand spoor door passagierstreinen, zodat reizigers vanuit Limburg snel naar Antwerpen kunnen. De Vlaams premier Bourgeois grijpt die wens aan om het spoor te vernieuwen voor personenverkeer én goederentransport.
‘Ik zie opportuniteiten,’ zei de N-VA politicus gisteren in gesprek met Elsevier Weekblad. Een nieuwe goederenspoorlijn biedt niet alleen Vlaanderen, maar ook Nederland en Duitsland voordelen. Verwijzend naar de fusie van de havens van Gent, Terneuzen en Vlissingen, zei Bourgeois ‘dat ook de Zeeuwse havens kunnen aantakken’.
Verder kan de lijn worden gebruikt voor passagierstreinen tussen Limburg en Antwerpen. Ook ontstaan nieuwe mogelijkheden voor een frequente treinverbinding tussen Eindhoven en Düsseldorf.
Het gaat volgens Bourgeois om ‘strategische samenwerking’, waarbij het niet mogelijk is ‘de belangen van Vlaanderen, Nederland en Nordrhein-Westfalen op een apothekersschaaltje tot op een milligram nauwkeurig met elkaar in evenwicht te brengen’.
Wagons sleuren via Luik gaat niet meer
De oude spoorverbinding van Antwerpen via Luik naar Keulen raakt volgens Bourgeois in onbruik. ‘Die lijn is tijdens de Eerste Wereldoorlog aangelegd door de Duitsers om troepen en munitie naar het front te brengen.’ Europese regels en de lengte van de huidige treinen maken dit spoor ongeschikt. ‘Er zijn nu al twee locomotieven nodig om de wagons naar boven te sleuren. Dat gaat echt niet meer.’
Bourgeois wees erop dat Vlaanderen fors investeert in sluizen en kanalen voor de binnenvaartverbinding tussen Antwerpen en Parijs. Daar kan Rotterdam volgens hem van profiteren.
Auteur van ‘De puinhoop van Paars-Groen’
Geert Albert Bourgeois (67) van de Nieuw-Vlaamse Alliantie is sinds 2014 premier van de Vlaamse deelregering. Hij was eerder advocaat en parlementslid. Bourgeois behoorde tot de Vlaamse Volksunie, maar scheidde zich in 2001 met Bart De Wever en andere medestanders af. Hij werd de eerste voorzitter en het eerste Kamerlid van de de N-VA, een nationalistische partij die vooral door zijn opvolger Bart De Wever tot bloei werd gebracht.
Bourgeois schreef in 2002 het boek ‘De puinhoop van Paars-Groen’, waarin hij de vloer aanveegde met de regering-Verhofstadt op een manier zoals in Nederland Pim Fortuyn dat een jaar eerder had gedaan met de kabinetten-Kok I en II in ‘De puinhopen van Paars’.
‘IJzeren Rijn’ is taboe
Op het ministerie van Infrastructuur en Milieu in Den Haag wordt niet onwelwillend op de Vlaamse plannen gereageerd. In kringen rond staatssecretaris Van Veldhoven valt te beluisteren dat vooral België en de Europese Unie de portemonnee zullen moeten trekken om een nieuwe goederencorridor mogelijk te maken.
De naam ‘IJzeren Rijn’ voor dit project is nu taboe, want die term wekt meteen de associatie met ouderwetse geluidsoverlast. Bourgeois spreekt consequent over het project 3RX. Zo’n titel ligt niet makkelijk in het gehoor bij het grote publiek, maar ‘het is een fantastische werknaam,’ aldus de N-VA-premier.