Feiten & cijfers uit de 12 provincies

Welke provincie draagt het meest bij aan de economie? Welke leverde de meeste Nobel­prijzen op? Waar moet je zijn voor je rust? Deze kaarten en cijfers leggen de kwaliteiten en uitdagingen van de provincies bloot.

Thema 1. Personen

Zuid-Holland en Noord-Holland leverden na de invoering van de Grondwet in 1848 de meeste premiers. Uit welke provincies komen bewindslieden van kabinet Rutte III, de leden van de huidige Tweede Kamer  en de voetballers van het Nederlands elftal? De meeste Nederlandse Nobelprijswinnaars komen uit Zuid-Holland.

Thema 2. Inwoners

Provincies in het Westen van het land krijgen tot 2050 waarschijnlijk te maken met bevolkingsgroei, in het Noordoosten, Zeeland en Limburg is juist sprake van krimp. Er overlijden daar meer mensen dan dat er nieuwe inwoners worden geboren. Wat is het percentage gescheiden en getrouwde inwoners per provincie? Waar rijden de meeste auto’s rond en waar leven de inwoners het meest op een kluitje? Wat is de afkomst van de inwoners van alle provincies? En wat waren in 2018 de vaakst gekozen babynamen?

Thema 3. Landbouw en energie

Huizen in Drenthe en Groningen verstoken naar verhouding het meeste gas per jaar. Het zuinigst zijn ze in Flevoland, waar veel huizen worden verwarmd met stadsverwarming. In Flevoland staan bovendien de meeste windturbines op het land. In Gelderland lopen de meeste koeien en in Noord-Brabant werd afgelopen jaar de hoogste opbrengst van de akkers geoogst.

Thema 4. Economie

Zuid- en Noord-Hollanders dragen het meest bij aan de Nederlandse economie. In Noord-Holland en Utrecht zijn de gemiddelde huizenprijzen het hoogst en daar ligt het gemiddelde huishoudinkomen ook het hoogst. Groningen telt het grootste aandeel werklozen, maar in Zuid-Holland lopen de meeste mensen in de bijstand.

Thema 5. Bestuur & Financiën

Provincies mogen de motorrijtuigenbelasting verhogen. In Drenthe is dit percentage ‘opcenten’ het hoogst. De provincie Noord-Brabant geeft het meeste geld uit, maar er komt ook het meeste binnen: de baten zijn er veel hoger dan de lasten. Gelderland is het rijkst met een eigen vermogen van meer dan 4 miljard euro.

Thema 6. Criminaliteit

Uit analyse over de resultaten van de Moordlijst van Elsevier Weekblad vanaf 1992 blijkt dat – met afstand – de meeste moorden zijn gepleegd in Noord- en Zuid-Holland. In 2018 werden de meeste diefstallen in Noord-Holland geteld.

Thema 7. Beste scholen

Voor ‘Beste scholen’ onderzoekt Elsevier Weekblad elk jaar de kwaliteit van middelbare scholen met de afdelingen vwo, havo en vmbo. Scholen krijgen op basis van een onderlinge vergelijking van onderwijsresultaten het oordeel ‘voldoende’, ‘goed’, ‘superschool’ of ‘onvoldoende’. In Gelderland en Friesland kregen naar verhouding de meeste afdelingen het oordeel ‘goed’ of ‘superschool’.