Forum voor Democratie boekt monsterzege

Foto: Bart Maat/ANP

Forum voor Democratie van Thierry Baudet is de grote winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen. Een prognose op basis van een telling van 93 procent van de uitgebrachte stemmen laat zien dat deze nieuwe partij straks met dertien zetels de Eerste Kamer binnenstormt.

Voorlopige uitslag

  • VVD van 13 naar 12 zetels
  • Forum voor Democratie van 0 naar 13 zetels
  • CDA van 12 naar 9 zetels
  • GroenLinks van 4 naar 9 zetels
  • PvdA van 8 naar 7 zetels
  • D66 van 10 naar 6 zetels
  • PVV van 9 naar 5 zetels
  • ChristenUnie van 3 naar 4 zetels
  • SP van 9 naar 4 zetels
  • Partij voor de Dieren van 2 naar 3 zetels
  • 50PLUS behoudt 2 zetels
  • SGP verliest een zetel (van 2 naar 1)
  • DENK weet geen zetels te winnen
  • OSF verliest zijn enige zetel

De VVD blijft in de senaat de grootste partij. Het verlies voor de partij van premier Mark Rutte is minder groot dan verwacht. Ook voor CDA en D66 viel het verlies mee. De ChristenUnie steeg enigszins.

De winst van Forum voor Democratie gaat voor een deel ten koste van de PVV van Geert Wilders, die ondanks een relatief hoge opkomst van 54 procent bijna de helft van zijn zetels verliest. Toch is de verkiezingsuitslag te duiden als een ruk naar rechts, want in de Eerste Kamer is de linkse oppositie verzwakt, terwijl er een rechts blok – FVD en PVV – van waarschijnlijk 18 van de 75 zetels ontstaat.

Wilders feliciteerde ‘met een diepe buiging’ Baudet met zijn winst. Hij noemde het verlies van de PVV ‘beperkt’.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Ook winst voor GroenLinks

Op links verdubbelt GroenLinks (van 4 naar 9 zetels), terwijl de PvdA opnieuw terrein verloor. De SP kreeg een zware klap en werd meer dan gehalveerd. Per saldo komen de drie linkse partijen in de Eerste Kamer uit op vermoedelijk 20 zetels, een verlies van één zetel.

Lees meer over de onvrede in het land: De Nederlandse burger is boos!

PvdA-leider Lodewijk Asscher sprak van ‘een nieuwe politieke realiteit in Nederland’. Hij kondigde aan dat ‘de PvdA vóór goede plannen en tegen slechte plannen zal stemmen’ en dat ‘Nederland op de PvdA kan rekenen’. Daarmee liet Asscher doorschemeren te willen onderhandelen met het kabinet-Rutte, in ruil voor steun in de Eerste Kamer.

Coalitie kan steun zoeken bij één partij

In allerlei commentaren is woensdagavond gesproken over ‘verdere versplintering’ van het politieke landschap. Maar ‘de regeerbaarheid’ van Nederland is minder problematisch dan zich eerder op basis van de peilingen liet aanzien. Sterker, dit is een uitslag waarvan premier Rutte ‘chocola kan maken’.

Op basis van de voorlopige cijfers komt de coalitie in de Eerste Kamer zeven zetels tekort voor een meerderheid van 38 zetels. In principe heeft Rutte aan de steun van slechts één oppositiepartij genoeg. Hij kan ‘over links gaan’ met steun van GroenLinks (8 zetels) of PvdA (7 zetels), maar kan ook bij Forum voor Democratie (13 zetels) aankloppen.

Elsevier Weekblad maakte eerder een reportage: Achter de schermen bij Forum voor Democratie

Rutte zei op een partijbijeenkomst in Den Bosch: ‘We moeten aan de slag. Nog meer koffie drinken. Nog meer bellen. Maar met deze uitslag kan het land goed bestuurd worden.’

Welke rol gaat Forum voor Democratie spelen?

Naar het zich laat aanzien, kan hij in de Eerste Kamer PvdA en GroenLinks tegen elkaar uitspelen of bij toerbeurt inschakelen om zijn coalitie aan de vereiste 38 Senaatszetels te helpen. In principe kan het kabinet ook met Forum voor Democratie in zee gaan voor een ruime meerderheid van 43 zetels. Maar vooral voor coalitiepartners D66 en ChristenUnie ligt dat moeilijk. D66-leider Rob Jetten noemde Forum-leider Baudet in de slotfase van de campagne: ‘Misselijkmakend’.

Uil van Minerva

‘De uil van Minerva spreidt zijn vleugels bij het vallen van de avond’. Het citaat komt uit de inleiding van Friedrich Hegels verhandeling over rechtsfilosofie en betekent zoveel als: echte inzichtelijke kennis van een gebeurtenis komt pas wanneer het geschiedenis is geworden. Of, zoals Baudet het verwoordde: ‘Vaak duurt het tot het moment dat het bijna voorbij is voordat we ons realiseren wat we hebben en wat we hadden moeten koesteren; als het bijna te laat is.’ De uil van Minerva is een symbool voor de wijsheid, het Romeinse equivalent van de uil van Athene uit de Griekse mythologie.

Winnaar Thierry Baudet sprak in Zeist zijn dolenthousiast FvD-aanhangers toe: ‘De uil van Minerva (uil der wijsheid, red.) spreidt zijn vleugels bij het vallen van de avond.’ En over de regerende ‘kliek’: ‘Die arrogantie, dames en heren, vrienden, die stupiditeit, die is vandaag afgestraft.’

Hij gaf geen enkele indicatie dat hij met het kabinet compromissen wil sluiten. Integendeel, hij hekelde ‘de economische onbenul Mark Rutte’, keerde zich fel tegen de kabinetsvoorstellen inzake klimaat en immigratie en moest ook niks hebben van ‘de verschrikkelijke Europese Unie’. In feite kwam zijn toespraak erop neer dat hij een compromisloze protestpartij wil blijven.

Bekijk hier de volledige overwinningsspeech van Thierry Baudet:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."