FVD: Otten wel senator, Cliteur wordt lijstwoordvoerder

Henk Otten wordt niet de fractievoorzitter voor de Eerste Kamer namens Forum voor Democratie (FVD). Paul Cliteur neemt voorlopig de honneurs waar als ‘lijstwoordvoerder’. Wel mag de gewezen penningmeester, die onder vuur kwam te liggen vanwege een ‘greep in de partijkas’, aantreden in de senaat. Zo hoopt FVD de rust terug te brengen na de chaos die de afgelopen week is ontstaan.

Zondagmiddag kwam de gehele Eerste Kamerlijst, Henk Otten uitgezonderd, bijeen om te praten over de toekomst van de fractievoorzitter. ‘Wij betreuren de situatie die de afgelopen weken is ontstaan bij onze partij zeer,’ schrijven de aanstaande senatoren maandag in een verklaring op de partijwebsite. Otten heeft weliswaar ‘enorme inspanningen (…) verricht voor de partij,’ die ‘onder de indruk van zijn kwaliteiten’ is, maar door de recente gebeurtenissen kan hij FVD niet langer leiden in de Eerste Kamer: ‘In het licht van de gerezen vertrouwensbreuk achten wij hem op dit moment geen geschikte kandidaat voor het lijstwoordvoerderschap.’

Baudet verzocht Otten af te treden na ‘greep uit de kas’

Vorige week werd bekend dat Otten begin deze maand zo’n 30.000 euro aan zichzelf had overgemaakt vanuit de partijkas ter compensatie van de uren die hij had gemaakt voor fondsenwerving, ledenwerving en planning van de campagnes. ‘Een slordige omgang met de interne governance,’ noemde hij het zelf. Nadat de zaak intern aan het licht kwam, stortte Otten het bedrag overigens wel terug in de partijkas.

Kort nadat het nieuws naar buiten kwam, meldde Baudet op Twitter dat het partijbestuur Otten had verzocht ‘eervol terug te treden als medewerker van de Tweede Kamerfractie’. Otten verliet vrijdag ook het partijbestuur ‘in het partijbelang’. In een bijbehorende verklaring op de FVD-website werd gesproken van een ‘greep in de kas’ van Otten, maar in de maandag verschenen verklaring staat dat het ging om een ‘gecorrigeerde banktransactie’. Aangezien Otten daarvoor ‘oprechte verontschuldigingen aangeboden’ heeft, ‘is het zaak te werken aan herstel van het vertrouwen,’ aldus de beoogde FVD-senatoren. ‘Dat doen we graag met Henk als lid van onze toekomstige Eerste Kamer-fractie.’

Cliteur tot 11 juni woordvoerder van Eerste Kamerfractie FVD

Otten – die sprak van ‘karaktermoord‘ – bevestigde vrijdag al dat hij ondanks de controverse ‘gewoon’ zal aantreden in de Eerste Kamer. Aanvankelijk werd nog gespeculeerd over een mogelijke afscheiding van de partij om door te gaan als eenmansfractie, maar maandag lijkt het erop dat Otten de partij trouw blijft: hij retweet bovenstaand bericht van FVD, waarin staat dat ‘de verkeerde transactie is rechtgezet’ en de kwestie is opgelost. De partij ‘stopt vanaf vandaag weer alle energie in de EP/EU verkiezingen van 23 mei’.

Voor de Eerste Kamerfractie zal Paul Cliteur, de nummer twee op de lijst, voorlopig de honneurs waarnemen als woordvoerder. Het is de bedoeling dat hij dat doet tot de installatie van de nieuwe senaat op 11 juni, meldt FVD op zijn website. ‘Daarna zullen we via een geëigende procedure een definitieve voorman- of vrouw kiezen.’

Otten kwam in opspraak door kritiek op Baudet in interview met NRC

De controverse rondom Otten begon ruim een week geleden, toen hij in gesprek met NRC stevige kritiek uitte op partijleider Thierry Baudet. Hij zei tegen de krant dat hij vindt dat Baudet de partij te ver naar rechts trekt. Otten was evenmin te spreken over de toon en presentatie die Baudet soms hanteert. Zo heeft hij tegen de FVD-leider gezegd dat hij tijdens zijn overwinningstoespraak op 20 maart ‘het succes meer had moeten delen’ met zijn partijgenoten, en dat hij de toespraak beter had kunnen bewaren voor een lezing. Ook uitte Otten kritiek op taalgebruik van Baudet dat zou neigen naar alt right-gedachtegoed en op diens verwijzingen naar het christendom. ‘Ik wil politiek los zien van geloof.’

Dinsdag reageerde Baudet dat hij was ‘verrast’ door Ottens uitspraken, maar dat er geen sprake is van een richtingenstrijd in de partij. ‘Ik verzet me tegen de sfeer die nu wordt gecreëerd, alsof het allemaal heel spannend is.’ Volgens de FVD-leider is er in de partij ‘altijd discussie’ en zijn meningsverschillen ‘over de toon en de wijze waarop je dat insteekt’ heel goed mogelijk. Kort na het interview werd bekend dat Otten zijn functie als penningmeester van FVD heeft neergelegd, maar dat was naar zijn zeggen al eerder besloten, en had niets te maken met zijn uitspraken in het interview. ‘Ik wil mij volledig focussen op de Eerste Kamer.’

Hoewel de partij in de laatste peiling van Maurice de Hond twee zetels verliest, is FVD met 26 voorziene Tweede Kamerzetels nog steeds de grootste partij van Nederland. Volgens een peiling die televisieprogramma EenVandaag hield onder tweeduizend FVD-stemmers, staat 90 procent van de kiezers nog vierkant achter Thierry Baudet. Over de positie van Otten was afgelopen weekeinde nog volop verdeeldheid: vier op de tien zouden hem het liefst uit de partij zien worden gezet, maar evenveel FVD-kiezers zouden hem graag zien aantreden in de senaat.

PVV-senator Van Dijk in opspraak, VVD zet Duthler uit fractie

Ook bij diverse andere partijen is het onrustig in de Eerste Kamerfractie. Zo publiceerde NRC zondagavond opnames waaruit zou blijken dat PVV-senator Peter van Dijk campagneactiviteiten heeft gefinancierd met gemeenschapsgeld van de provincie Zeeland. Hij werd eerder deze maand weggestuurd als fractievoorzitter van de Provinciale Staten Zeeland op beschuldiging van machtsmisbruik, intimidatie en bedreiging. Van Dijk zegt zelf dat hij niet kan reageren op de aantijgingen; PVV-leider Geert Wilders laat weten dat hij voorlopig het vertrouwen houdt in de senator.

Bij de VVD is Eerste Kamerlid Anne-Wil Duthler vrijdag uit de fractie gezet, nadat de rechter had besloten dat Quote een artikel niet hoeft te rectificeren waarin zij wordt beticht van belangenverstrengeling. Het tijdschrift meldde onder meer dat Duthler – die in hoger beroep gaat tegen de uitspraak – zelf mee stemde over wetten waarbij ze zakelijk belang had. De VVD beweert te hebben geleerd van eerdere ‘integriteitskwesties’, en heeft de senator na haar afgewezen verzoek om rectificatie de deur gewezen.

Zelf is Duthler overigens niet van plan om de Eerste Kamer te verlaten. ‘Ik ben gekozen voor de hele periode. Als ik eerder had willen opstappen, had ik dat wel gedaan.’ Omdat ze niet meer namens de VVD in de senaat zit, verliest de coalitie haar minimale meerderheid. Dat is volgens premier Mark Rutte (VVD) ‘geen grote ramp’, want als gevolg van de Provinciale Statenverkiezingen verliezen de regeringspartijen straks toch al hun meerderheid in de Eerste Kamer.