Harbers zwaar onder vuur om ‘verdoezelen’ zware misdrijven asielzoekers

Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft ernstige misdrijven door asielzoekers, waaronder zelfs moord en doodslag, in een rapportage weggemoffeld onder de noemer ‘overige’. De Tweede Kamer is woedend op staatssecretaris Mark Harbers (VVD), helemaal nu blijkt dat het ministerie al weken op de hoogte was van de ernst van de delicten. De criminele asielzoekers worden bovendien amper uitgezet.

Ministerie ‘verdoezelt’ zware misdrijven door asielzoekers

In een rapportage van het ministerie van Justitie en Veiligheid staat een tabel met de in totaal 4.600 geregistreerde misdrijven met een asielzoeker als verdachte in 2018, waarbij de zwaarste categorieën zijn ‘weggemoffeld’. Expliciet vermelde misdrijven zijn relatief milde, zoals winkeldiefstal, vernieling, belediging en zakkenrollerij, maar zware delicten als verkrachting en het bezit van kinderporno zijn verzameld onder de categorie ‘overige’.

In 31 gevallen gaat het zelfs om verdenkingen van moord of doodslag, terwijl er ook 79 zedendelicten als seksueel misbruik of aanranding zijn geregistreerd. De Telegraaf deed navraag bij de politie, die openheid gaf over welke misdrijven het betrof. Een woordvoerder van Justitie en Veiligheid had in eerste instantie tegen de krant gezegd dat de politie de cijfers zonder nadere uitleg aan het ministerie had verstrekt, maar de politie bestrijdt dat: het departement van Harbers zou al weken op de hoogte zijn geweest van de ernst van de delicten, maar heeft daarover geen openheid gegeven.

Een meerderheid van de verdachten is afkomstig uit veilige landen als Algerije, Marokko en Tunesië. Zij hebben vermoedelijk weinig kans op een verblijfsvergunning. De Telegraaf verzocht het Openbaar Ministerie (OM) ook om uit te zoeken hoeveel van de verdachten uiteindelijk strafrechtelijk zijn vervolgd: het betrof 1.710 zaken, maar onduidelijk is wat het resultaat daarvan is.

Wilders: Kamer misleiden betekent ‘politieke doodstraf’

Geert Wilders is woedend en zegt dat Harbers moet optreden als het klopt dat het ministerie al op de hoogte was van de ernst van de misdrijven. Op het misleiden van de Tweede Kamer staat volgens Wilders ‘de politieke doodstraf’. De PVV-leider vroeg de Tweede Kamer donderdag om dezelfde dag nog een debat te houden met de staatssecretaris, maar een meerderheid van de partijen stemde tegen.

In plaats van een direct debat, heeft Harbers toegezegd donderdag nog een brief met uitleg naar de Kamer te sturen. Daarom vroeg Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg (CDA), die naar eigen zeggen ‘nijdig’ is dat ‘we opnieuw geen openheid hebben gekregen over ernstige misdrijven die zijn gepleegd door asielzoekers’. Ze kreeg steun van een meerderheid van de partijen.

Ook als – zoals een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid beweert – de politie de exacte aard van de misdrijven niet heeft doorgegeven, zit Harbers’ ministerie volgens de SP fout. ‘Opmerkelijk dat Justitie dat niet zelf heeft vermeld, een gebrek aan transparantie,’ zegt Tweede Kamerlid Jasper van Dijk tegen De Telegraaf. ‘Wij moeten toch ook weten waarover we debatteren.’

Europees Hof: criminele asielzoekers mogen niet uitgezet

Er is ook verbazing over het aantal criminele asielzoekers dat vorig jaar is uitgezet: van de 4.600 vertrokken er uiteindelijk slechts vijf, iets meer dan 0,1 procent; 45 keer was er sprake van weigering om een asielzoeker op te vangen of werd de verblijfsvergunning ingetrokken.

In televisieprogramma Goedemorgen Nederland sprak Wilders daarover zijn verbazing uit: ‘Weet u waarom er maar zo weinig het land uit zijn gestuurd? Omdat Europese regels zeggen dat je zelfs criminelen niet uit mag zetten.’ Volgens de PVV-leider is dat ‘van de gekke’ en ‘onacceptabel’: ‘Een van de redenen waarom we als een haas uit de Europese Unie moeten.’

Dinsdag bepaalde het Europees Hof van Justitie in Luxemburg dat drie asielzoekers afkomstig uit de Democratische Republiek Congo, Ivoorkust en de Russische regio Tsjetsjenië niet België en Tsjechië mogen worden uitgezet, ondanks ernstige misdrijven die ze hebben gepleegd. De twee landen hadden hun asielstatus ingetrokken omdat ze schuldig waren bevonden aan zware delicten als chantage, diefstal en moord.

Ze mogen niet worden teruggestuurd, omdat in eigen land de kans bestaat dat ze worden vervolgd of dat hun leven gevaar loopt. Hoewel het Europees Hof erkent dat asielzoekers hun vluchtelingenstatus kan worden afgenomen als zij criminele activiteiten hebben gepleegd, zijn ze volgens de Conventie van Genève (1951) van de Verenigde Naties nog steeds vluchteling.

Het handvest van de grondrechten van de EU is gebaseerd op die Conventie van Genève meldt het volgende:

“Het Handvest verbiedt in absolute termen foltering, onmenselijke of vernederende bestraffing of behandeling, ongeacht het gedrag van de betrokkene, alsmede uitzetting naar een staat waar een ernstig risico bestaat dat een persoon aan een dergelijke behandeling wordt onderworpen.”

Door deze regel kunnen EU-lidstaten criminele asielzoekers niet uitzetten naar het land van herkomst, maar blijft het nog wel mogelijk hun de vluchtelingenstatus te ontnemen of andere strafmaatregelen te nemen.

Ruim de helft Syrische asielzoekers wil in Nederland blijven

Volgens een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) wil minder dan de helft van de Syriërs in Nederland met een verblijfsvergunning op zak weer terug naar Syrië. In het onderzoek zijn 3.200 Syrische statushouders ondervraagd.

55 procent van de circa 90.000 Syriërs in Nederland wil over vijf jaar nog steeds in Nederland wonen, ook  als de situatie in hun thuisland veilig genoeg is om terug te keren.

Het SCP stelt dat vooral onder progressieve (61 procent) en minder religieuze (67 procent) Syriërs veel animo is voor een toekomst in Nederland. Van de Syriërs die meer waarde hechten aan hun godsdienst, wil iets minder dan de helft (49 procent) blijven. ‘Of men moslim of christen is, maakt hier geen verschil,’ schrijven de onderzoekers.

Misschien wel de meest opmerkelijke uitkomst van het onderzoek is dat hoogopgeleiden minder geneigd zijn om in Nederland te blijven dan lageropgeleiden: 52 procent om 57 procent. Vluchtelingenorganisatie UAF wil daarom een ‘actieplan’ om hoogopgeleide Syriërs sneller aan het werk te krijgen, en werkgeversorganisatie VNO-NCW pleit ervoor om hen snel in te zetten in sectoren waar tekorten zijn aan personeel.