Het stond al in het regeerakkoord. In deze kabinetsperiode zal een stelsel van vermogensrendementsheffing op basis van werkelijk rendement worden uitgewerkt. Maar het daadwerkelijke voorstel kwam toch als een verrassing.
Net voordat premier Mark Rutte (VVD) zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad zou houden, kwam naar buiten dat de vermogensrendementsheffing in 2022 zou sneuvelen.
Maar Rutte hield de spanning erin. ‘Ik ben vandaag slechts het voorprogramma. Menno Snel gaat zo meteen iets vertellen over box 3,’ zei Rutte en hij weigerde zelf iets over de vermogensrendementsheffing te zeggen.
Net als vorige week hield de premier bij meer thema’s de tanden op elkaar. Wat hij vond van de inventarisatie waaruit bleek dat 18.000 bouwprojecten worden geraakt door de stikstofuitspraak van de Raad van State? Of de vrijlating van een MH17-verdachte? Brexit misschien? Rutte hield het vaag. Dat Turkije dreigt de migratiedeal met de Europese Unie op te zeggen? Was al vaker gebeurd.
Tot 440.000 belastingvrij sparen
Staatssecretaris van Financiën Menno Snel (D66) – ‘Ik begrijp dat ik het hoofdgerecht ben’- mocht het heuglijke nieuws melden dat de spaarders over de eerste 440.000 euro met de huidige rentestand belastingvrij kunnen sparen. Met fiscale partner is dat 880.000 euro. Hierdoor gaan 1,35 miljoen mensen geen belasting meer over hun spaargeld betalen. Die grens is nu 30.360 euro en het dubbele met een fiscale partner.
Kern van het voorstel, dat werd goedgekeurd door de ministerraad, is de scheiding tussen spaargeld en vermogen. ‘Dit wordt misschien wel de grootste wijziging van de inkomstenbelasting sinds 2001,’ zei Snel. Het plan geldt alleen voor belastingplichtigen met vooral of alleen spaargeld. De rente waarover belasting wordt geheven, wordt vooraf vastgesteld, en zal ‘zoveel mogelijk aansluiten bij de werkelijke spaarrente.’
Als de rente stijgt, verandert de drempel ook
Over die rente wordt 33 procent belasting geheven, maar de eerste 400 euro aan inkomsten zijn belastingvrij. Omdat Snel momenteel uitgaat van een rentestand van 0,09, komt hij zo uit op de grens van 440.000 euro. Als de rente weer stijgt, verandert die drempel ook.
Snel zei dat hij erg vaak aangesproken wordt door spaarders die zich door de fiscus benadeeld voelen vanwege de vermogensrendementsheffing die de spaarder aanslaat voor een rendement dat hij bij lange na niet haalt. Snel begreep dat spaarders dit onrechtvaardig vinden. Ook de Hoge Raad oordeelde dat de heffing onrechtvaardig was.
Lees over de onrechtvaardige heffing over vermogen
De operatie is budgettair neutraal
Maar het kostte veel onderzoek om tot een systeem te komen dat volgens hem budgettair neutraal is. Dat kan omdat beleggers meer belasting gaan betalen. Kleine beleggers (onder de 30.000 euro) die nu geen belasting betalen hoeven dat straks ook niet.
Wie leent om te beleggen, bijvoorbeeld in huizen, wordt straks zwaarder door de fiscus aangeslagen. ‘Voor die mensen is het minder goed nieuws. Als je veel leent kan dit systeem negatief uitpakken,’ zei Snel, die verwees naar ‘huisjesmelkers’ die met geleend geld in vastgoed beleggen. Voor hen gaat een tarief van 33 procent gelden. Door die aanpassing gaat de hele operatie niet ten koste van de schatkist.
Oude sok speelde geen rol
Of Snel misschien ook in actie was gekomen omdat Nederlanders met de lage rente wellicht hun toevlucht zoeken tot een oude sok? Dat ontkende de staatssecretaris.
Elsevier Weekblad ging eerder dit jaar op pad met Snel
Wat er gebeurt als banken negatieve rente gaan heffen op spaartegoeden, is onbekend. Snel zei niet toe dat de Belastingdienst spaarders dan tegemoetkomt of dat hij actie onderneemt richting banken.
De staatssecretaris van Financiën gaat zijn plan, dat in een brief aan de Kamer is vervat, in een wetsvoorstel gieten dat volgend jaar door het parlement wordt behandeld. Intussen moet de Belastingdienst het systeem aanpassen waardoor de nieuwe regeling per 1 januari 2022 kan ingaan. Snel dacht niet dat dit op technische problemen hoeft te stuiten.