Woede over geweld tegen politie: agent knock-out geslagen

Een brute aanval van een deelnemer van een trouwstoet op een agent, die vrijdag in Rotterdam knock-out werd geslagen, wekt bij politie en politiek woede over oplaaiend geweld tegen politie. Volgens korpschef Erik Akerboom worden de aanvallen tegen agenten steeds heftiger, en krijgen mensen een ‘steeds korter lontje’. Daders komen vaak met taakstraffen weg. Vier vragen en antwoorden over geweld tegen politieagenten.

Update 18 februari 2020: In een eerdere versie van dit artikel stond vermeld dat het om een Turkse trouwstoet ging. Dit is niet het geval: de vermoedelijke dader, Shahid B., is niet van Turkse afkomst.

Wat gebeurde er bij de trouwstoet in Rotterdam?

Vrijdagmiddag hield de politie een bruiloftsstoet staande aan de Westzeedijk in Rotterdam, na diverse meldingen van overlast. Volgens RTV Rijnmond viel de stoet, met veelal dure auto’s waarvan de motor afgaande op de beelden was opgevoerd, al in het centrum van de stad op door onnodig toeteren en gevaarlijk rijgedrag.

https://www.facebook.com/ruud.stork/videos/vb.1588261751/10217817879070509/?type=2&video_source=user_video_tab

Volgens een man die de auto’s kort daarvoor bij een stoplicht aan de voet van de Erasmusbrug had zien wegrijden, gaat het om ‘waarschijnlijk Turken die uitbundig aan het feesten waren voor het stoplicht’ [18-2-2020: het ging niet om een Turkse trouwstoet, zo blijkt uit onderzoek van de politie]. Nadat een agent ze niet bekeurde maar wel waarschuwde, reden de auto’s met gierende banden weg, vlak langs de agent. Daarop reed de politie de stoet achterna, om die even verderop aan de Westzeedijk alsnog aan te houden.

Tijdens de aanhouding schakelde de agent versterking in, waarna een confrontatie ontstond met een van de feestvierders, die de agent belaagde. Omdat de agent zich bedreigd voelde, gebruikte hij zijn pepperspray om de man op afstand te houden. Terwijl hij dat deed, werd de politieman in zijn rug aangevallen en kreeg hij een klap op zijn hoofd. Omwonenden die getuige waren van het voorval, zeggen dat de agent ongeveer twintig seconden op de grond bleef liggen. Kort daarna hielden toegesnelde agenten drie deelnemers aan de bruidsstoet, onder wie de bruidegom, aan. Een van de auto’s bleek bij de aanhouding als gestolen te zijn geregistreerd.

De neergeslagen agent is onderzocht in een ambulance, en hoefde niet naar het ziekenhuis. Wel is duidelijk dat man knock-out is geslagen. Hij is het afgelopen weekeinde medisch in de gaten gehouden, en voelde zich een dag later nog steeds niet goed. Volgens diverse lokale media heeft hij een zware hersenschudding opgelopen.

De man die de agent buiten bewustzijn sloeg, is nog niet gearresteerd. Zondagavond deed de vrouw van de politieman via RTV Rijnmond een emotionele oproep aan de dader om zich te melden en aan getuigen om tips te geven die kunnen helpen bij de zoektocht. Lees de open brief hier: ‘Wees een echte man, meld je.’

Waar werden agenten nog meer aangevallen?

Een dag later was het opnieuw raak in Rotterdam. Bij een juwelier in het centrum probeerde een man te betalen met een valse pinpas, waarna de politie werd gewaarschuwd. De man zette het op een lopen, en werd na een korte achtervolging gepakt. Zijn verzet was zo hevig dat een agent zijn arm brak, twee anderen raakten lichtgewond en liepen schaafwonden op. ‘Wat is hier tegen te doen? Wie heeft een werkzame én haalbare oplossing?’ vraagt 50Plus-fractievoorzitter Henk Krol, die het politiebericht deelt op Twitter, zich af.

Ook in Hilversum hadden politieagenten het dit weekeinde zwaar te verduren. Zondagochtend moest de politie uitrukken omdat een 23-jarige man uit Weesp door het lint was gegaan: hij had een 25-jarige Hilversummer met een bierfles op het hoofd geslagen. De agent die de orde kwam herstellen, werd vervolgens tot tweemaal toe in zijn gezicht geslagen. Tegen de verdachte is zowel door de agent als de 25-jarige man aangifte van mishandeling gedaan.

Donderdagochtend raakten ook in de Utrechtse Aalbersestraat al drie agenten gewond toen ze een man in zijn woning wilden aanhouden die werd gezocht wegens heling. De agenten moesten uiteindelijk in het ziekenhuis worden behandeld aan diverse kneuzingen. De heler is alsnog overmeesterd en aangehouden. De drie agenten hebben aangifte gedaan tegen de 24-jarige man, bij wie tevens verboden verdovende middelen werden aangetroffen.

Hoe vaak worden agenten slachtoffer van geweld?

Landelijk korpschef Erik Akerboom heeft maandagmiddag gereageerd op ‘het heftige geweld dat tegen politiemedewerkers is gebruikt rond het weekend,’ schrijft de politie op zijn officiële website. ‘Het lijkt alsof mensen een steeds korter lontje krijgen,’ aldus Akerboom.

Hij noemt het geweld tegen politiemensen van de afgelopen dagen ‘bijzonder ernstig’, en zegt zich zorgen te maken ‘over het geweld dat mijn mensen tegenkomen terwijl ze gewoon hun werk willen doen’. De korpschef constateert dat de heftigheid van de incidenten lijkt toe te nemen. Akerboom noemt de oproep van de vrouw van de knock-out geslagen agent in Rotterdam: die ‘laat zien dat de impact van dit geweld veel verder gaat dan de betrokken collega’s’.

In de eerste helft van dit jaar is ruim 5.000 keer sprake geweest van geweld tegen politieagenten, door de politie afgekort als ‘GTPA’. Uit cijfers waarover politievakbond ACP beschikt, blijkt dat Den Haag ‘koploper’ is wat betreft het aantal geweldsincidenten tegen politiemensen. In de Hofstad ging het om 851 gevallen, Rotterdam staat op plaats twee met 808 incidenten.

Opmerkelijk zijn de cijfers van Utrecht (487) en vooral Amsterdam, waar ‘slechts’ 315 keer een agent werd aangevallen. ‘Dat lijkt me stug,’ zegt vicevoorzitter van de vakbond Erwin Koenen tegen RTV Rijnmond over het relatief lage aantal incidenten in de hoofdstad. ‘Misschien heeft het Amsterdamse korps de gevallen van geweld niet of in elk geval anders geregistreerd.’ Gezien de grootschalige criminaliteit in Amsterdam – vooral drugsmisdaad tiert er welig – en de kwalificatie van de stad als ‘wetteloze jungle‘ lijkt de statistiek inderdaad onwaarschijnlijk. Tot GTPA wordt zowel het bespugen van agenten als zware mishandeling gerekend.

Hoe zit het met de straffen?

Onder agenten door het hele land is grote woede en verontwaardiging ontstaan naar aanleiding van de mishandeling van de agenten, vooral die bij de trouwstoet in Rotterdam. Volgens de politievakbond ACP wemelt het op Facebookgroepen van de politie van de woedende berichten van agenten, die het zat zijn om slachtoffer te worden van geweld.

‘Er zit veel boosheid bij de agenten want ze doen gewoon hun werk,’ aldus ACP-vicevoorzitter Koenen. ‘Dit geweld is zo zinloos en is volstrekt onacceptabel. Van hulpverleners blijf je af.’ Hij pleit voor veel hardere straffen tegen mensen die zich schuldig maken aan geweld tegen agenten, omdat zij er nu geregeld met een taakstraf vanaf komen. Zo’n straf is ‘een lachertje’, vindt de vakbond.

Daar is fractievoorzitter Joost Eerdmans van Leefbaar Rotterdam het mee eens. Tegenover het AD Rotterdams Dagblad kondigt hij aan een debat aan te vragen over ‘de extreme aanvallen tegen onze politieagenten‘ in Rotterdam. De politie moet volgens hem meer ‘operationele handvatten’ krijgen om zich te kunnen verweren, en agenten zouden volgens Eerdmans zo snel mogelijk allemaal moeten worden uitgerust met bodycams. Ook wil hij dat er minimumstraffen komen voor het belagen van een agent.

Ook minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker (VVD) is daar voorstander van. In maart van dit jaar kondigde hij al een wetswijziging aan waardoor rechters niet langer taakstraffen kunnen opleggen voor het aanvallen van een politieagent of andere hulpverleners. Nu gebeurt dat nog wel geregeld, vooral als de diender er zonder zware verwondingen vanaf komt. ‘Ook als de hulpverlener niet gewond is geraakt, moet er celstraf worden opgelegd,’ zei Dekker. ‘Al is het maar één dag.’