Naarstig zoekt het kabinet naar oplossingen in de stikstofcrisis. Tegenover een grote menigte boze bouwers op het Haagse Malieveld beloofde minister van Landbouw Carola Schouten (ChristenUnie) een spoedige oplossing. Voor de korte termijn ziet het kabinet die oplossing in minder hard rijden en aangepast voer in de veehouderij.
Door nu maatregelen te nemen die snel kunnen worden ingevoerd hoopt het kabinet bouwwerkzaamheden in het land weer op gang te krijgen. Duizenden projecten liggen stil sinds de Raad van State in mei het Programma Aanpak Stikstof (PAS) verbood. Het PAS zorgde ervoor dat de stikstofuitstoot tijdens bouwprojecten op een later tijdstip kon worden gecompenseerd. Nu de hoogste bestuursrechter dat heeft verboden, lopen talloze projecten mogelijk een bouwvergunning mis.
Duizenden banen in de bouw op het spel
Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) dreigen duizenden banen verloren te gaan. Nieuwsuur meldde woensdag dat het instituut verwacht dat er door het stikstofprobleem volgend jaar en het jaar daarop 10.000 tot 12.000 voltijdsbanen in de bouw minder zijn.
De bouwproductie krimpt volgend jaar met 3 procent door de problemen. Dat betekent naar schatting van het EIB zo’n 10.000 minder nieuwbouwhuizen. Woensdag protesteerden duizenden bouwvakkers in Den Haag tegen de stikstofcrisis en het dreigende banenverlies. Ook PFAS, een verzameling vervuilende stoffen die hebben geleid tot een nieuwe norm voor de omgang met vervuilde grond, zit de bouwers dwars.
Zoektocht naar oplossingen
Op het Malieveld beloofde minister Schouten de bouwers dat de hoogste nood geledigd zou worden. ‘Dit land gaat niet op slot,’ zei ze. Daarvoor kijkt het kabinet naar verschillende mogelijke oplossingen. Sleutelwoord voor Schouten is een nieuwe ‘drempelwaarde’, waardoor vergunningen sneller kunnen worden verleend. Wat die drempelwaarde precies wordt, is nog niet duidelijk, maar ze moet ervoor zorgen dat kleinschalige bouwprojecten van minder dan tweehonderd huizen kunnen doorgaan.
Naast een nieuwe drempelwaarde zoekt het kabinet naar andere oplossingen om de stikstofuitstoot in Nederland te doen dalen. Volgens het Algemeen Dagblad wil het kabinet al over een paar weken de maximumsnelheid op snelwegen en provinciale wegen verlagen. De stikstofuitstoot die daardoor wordt verminderd, zou deels de uitstoot tijdens de bouw kunnen compenseren.
Het verlagen van de snelheid op de weg is een van de makkelijkste in te voeren oplossingen. Eerder al is op enkele snelwegen de maximumsnelheid van 130 naar 120 kilometer per uur verlaagd. Die snelwegen liggen in de buurt van natuurgebieden die door een te hoge stikstoofuitstoot worden geschaad.
Ook kijkt het kabinet naar aanpassing van het veevoer. Vee zou dan voer moeten krijgen met specifieke enzymen die de voeding helpen verteren. De dieren stoten minder stikstof uit als zij dit moderne voer zouden eten. De landbouw en veeteelt zijn in Nederland de sectoren met de meeste stikstofuitstoot.
‘Noodplan’
Bovenstaande maatregelen moeten de bouw weer op gang helpen. Als dat niet werkt, zou het kabinet volgens de NOS een noodplan hebben. Voor bouwers die werkloos raken door de stikstofcrisis, wordt 150 tot 200 miljoen euro uitgetrokken. Zij krijgen een uitkering voor de uren die zij noodgedwongen thuis zitten.
Of het noodplan in werking treedt, wordt nog dit jaar duidelijk. Uiterlijk 1 december geeft het kabinet extra uitleg over de aanpak van de stikstofcrisis. Die plannen zullen ook door de Raad van State worden gekeurd.